Lốp là thành phần quan trọng bậc nhất trên chiếc xe ô tô. Không chỉ là phần tiếp xúc trực tiếp với mặt đường, lốp xe còn là bộ phận nâng đỡ toàn bộ trọng lượng xe. Lốp xe được cấu tạo bởi thành lốp, tanh, vải bố, bố lốp và hoa lốp.
Trong đó hoa lốp được cấu tạo bởi các rãnh nhiều hình dạng, độ nông sâu khác nhau. Hoa lốp là bộ phận cọ xát, tiếp xúc trực tiếp với mặt đường, nên chúng có ảnh hưởng lớn tới việc di chuyển của xe. Khi xe di chuyển trên đường, không khí bị nén giữa các rãnh, hoa lốp là nguyên nhân gây tiếng ồn.
Đó là vì rãnh hoa lốp tiếp xúc với mặt đường có không khí bị cuốn vào và bị nén giữa các rãnh và mặt đường. Khi hoa lốp rời khỏi mặt đường, không khí bị nén bật ra khỏi các rãnh tạo ra tiếng ồn. Tiếng ồn hoa lốp tăng lên nếu hoa lốp có dạng dễ cuốn nhiều không khí vào các rãnh hơn.
Chẳng hạn như kiểu hoa lốp dạng khối hoặc vấu có thể phát sinh nhiều tiếng ồn hơn kiểu gân dọc. Tần suất của tiếng ồn cũng sẽ tăng tỷ lệ thuận với vận tốc xe. Ngoài ra trong điều kiện trời mưa, rãnh có tác dụng đẩy nước trên mặt đường thoát khỏi vệt lăn bánh, đảm bảo sự tiếp xúc của lốp với mặt đường.
Để có cái tổng quát hơn, chuyên gia đến từ hãng lốp Nexen Tire Vietnam sẽ giúp chúng ta phân biệt một số loại hoa lốp xe ô tô hiện có trên thị trường và tác dụng của chúng đối với việc vận hành của xe.
Từ trái qua phải: dạng xương sườn, dạng hình giun, dạng khối
Dạng xương sườn (Rib shape)
Hoa lốp dạng xương sườn có các rãnh chạy dọc mặt lốp (thường gọi là gai xuôi), với ưu điểm là lực cản nhỏ, độ ổn định và kiểm soát lái tốt do lực bám ngang lớn, thích hợp cho xe chạy tốc độ cao vì ít sinh nhiệt.
Tuy nhiên, dạng hoa lốp này có nhược điểm là khả năng phanh và tăng tốc kém trên đường, vì vậy nó thích hợp cho các xe đi trên đường nhựa, dùng cho bánh trước của xe tải hoặc xe buýt.
Dạng hình giun (Lug shape)
Hoa lốp dạng hình giun có các rãnh chạy ngang mặt lốp (thường gọi là gai ngang), với khả năng lái và phanh tốt, độ bám cực tốt, thường là các loại lốp dành cho xe tải, xe địa hình đi đường đất, đường bùn lầy lội. Với các vấu to bản, dạng này không thích hợp khi chạy tốc độ cao do tiếng ồn và lực cản lớn.
Dạng khối (Block shape)
Với những chiếc lốp có nhiều hoa văn dạng khối với nhiều rãnh đan xen với nhau rất thích hợp để đi trên đường tuyết và đường ướt nhờ độ ổn định và khả năng đánh lái tốt, khả năng thoát nước tối ưu.
Tuy nhiên, do các khối hoa lốp nhỏ và gần nhau hơn, lốp loại này cũng mòn nhanh hơn các loại lốp khác. Vì vậy, chúng thích hợp cho lốp mùa đông, hoặc lốp đa mùa ở các dòng xe du lịch, có thể dùng làm bánh sau của loại lốp Radial cho các dòng xe thông thường.
Từ trái qua phải: dạng bất đối xứng, dạng hình giun và xương sườn, dạng định hướng
Dạng bất đối xứng (Asymmetric)
Hoa lốp dạng bất đối xứng rất hay thấy ở các lốp hiệu suất cao hoặc xe thể thao, vì chúng thể hiện khả năng ưu việt khi cua tốc độ cao do diện tích tiếp xúc lớn, giảm bớt độ mòn ở vùng ngoài của mặt lốp. Tuy nhiên, do hoa văn khác nhau ở mỗi bên lốp, khi lắp lốp cần phải lắp đúng mặt ngoài, mặt trong.
Dạng hình giun và xương sườn (Rib-Lug shape)
Một dạng hoa lốp sử dụng tốt cho cả trên đường nhựa lẫn đường đất, dùng cho cả bánh trước và sau, thường thấy ở các dòng SUV, với các rãnh chạy dọc và ngang mặt lốp (gai xuôi và ngang).
Các hoa văn dạng xương sườn ở trung tâm giúp định hướng tốt, trong khi phần hoa văn dạng giun ở vai lốp tăng cường khả năng phanh và lái
Dạng định hướng (Directional)
Hoa lốp dạng định hướng có các rãnh ngang cả hai bên lốp đều hướng về cùng một hướng. Ưu điểm của dạng này là khả năng lái và phanh tốt, thoát nước tốt đồng nghĩa với sự ổn định trên đường ướt, thích hợp khi chạy tốc độ cao.
Nhìn chung, hình dạng hoa lốp có tác động đến tiếng ồn, khả năng thoát nước và khả năng bám đường, tức là ảnh hưởng đến tuổi thọ và độ bền lốp, nhưng đây không phải là yếu tố duy nhất.
Theo chuyên gia đến từ hãng lốp Nexen Tire Vietnam, tuổi thọ lốp còn bị tác động bởi các yếu tố khác như chất lượng vật liệu cấu tạo lốp, áp suất lốp, tải trọng, đảo lốp hay điều kiện đường xá, thời tiết… Tham khảo một số lưu ý giúp bảo vệ tốt nhất cho lốp xe ô tô của mình tại đây.