Việt Nam nâng cấp xe thiết giáp M113 theo gợi ý của Israel?
Mới đây Binh chủng Tăng Thiết giáp đã giới thiệu hình ảnh về những loại khí tài mới được trang bị, trong đó có xe thiết giáp M113 với những điểm khác biệt khá lớn so với nguyên bản. Điều này cho thấy khả năng Quân đội Nhân dân Việt Nam đã và đang được tiến hành cải tiến, nâng cấp M113 nhằm phát huy khả năng tác chiến của dòng xe này trong chiến tranh hiện đại.
Hình ảnh về mẫu xe M113 nâng cấp trên xuất hiện trong phóng sự "Bộ đội Tăng thiết giáp – 60 năm một chặng đường lịch sử" do Binh chủng Tăng Thiết giáp thực hiện nhân kỷ niệm 60 năm ngày truyền thống binh chủng.
Hình ảnh hiếm hoi về biến thể nâng cấp xe thiết giáp M113 (khoanh đỏ) đang được Quân đội Nhân dân Việt Nam thực hiện. Ảnh: Binh chủng Tăng Thiết giáp.
Từ hình ảnh nêu trên, có thể dễ dàng nhận ra khác biệt rõ rệt giữa bản M113 nâng cấp với bản M113 thông thường đang được Việt Nam sử dụng, các cải tiến này giúp xe hoạt động tốt hơn trong môi trường chiến tranh hiện đại, tăng khả năng sống sót cũng như tầm hoạt động, tương tự như biến thể M113A3 của Mỹ.
Có thể dễ nhận thấy gói nâng cấp M113 của Việt Nam tập tăng cường khả năng bảo vệ của xe với việc trang bị thêm lớp giáp chống mìn phía trước và bên thân xe.
Phía 2 bên đuôi xe lắp thêm các bình nhiên liệu bổ sung, cùng với đó là một tháp pháo kín hơn đi kèm súng máy 12.7mm (DShK hoặc NSV) có kính ngắm quang học và một số máy đồng trục 7.62mm.
Dựa vào những hình ảnh được công bố về phiên bản M113 của Việt Nam, có ít nhiều có sự tương đồng với phương án Israel tiến hành nâng cấp cho Quân đội Philippines.
Hiện tại M113A2 của Philippines sau khi nâng cấp được trang bị tháp pháo điều khiển từ xa do Tập đoàn Elbit Systems sản xuất, với vũ khí chính là pháo 25mm hoặc súng máy 12,7mm cùng hệ thống quang điện tử.
Do đó, không loại trừ khả năng mẫu nâng cấp M113 của Việt Nam cũng do chính đối tác Israel thực hiện hoặc gợi ý cho chúng ta tự nâng cấp. Điều này càng có cơ sở hơn khi Israel từng hỗ trợ Việt Nam nâng cấp đối với một số mẫu thử xe tăng T-55M3.
Sử dụng vũ khí “made in Vietnam” để hiện đại hóa M113
Dựa trên hình ảnh hiện có, Binh chủng Tăng Thiết giáp hiện chỉ mới tiến hành nâng cấp duy nhất một xe M113 mang số hiệu 049 nhưng sau nhiều năm vẫn chưa có thêm chiếc M113 của Việt Nam nào được nâng cấp theo phương án này, và có lẽ phương án này vẫn đang được đánh giá lại tính hiệu quả.
Hình ảnh hiếm hoi về biến thể M113 nâng cấp của Việt Nam. Ảnh: Binh chủng Tăng Thiết giáp.
Dù vậy hiện nay Binh chủng Tăng - Thiết giáp vẫn có những đề tài nghiên cứu cải tiến, sửa chữa và kéo dài thời gian phục vụ của số xe M113 đang có trong biên chế. Trong đó có thể kể tới các đề tài thay thế các thiết bị thông tin liên lạc, vũ khí và chế tạo các bộ phận cơ khí đòi hỏi độ chính xác cao như bánh xích cho dòng xe thiết giáp chở quân này.
Bên cạnh phương án nâng cấp hiện có, cùng với sự phát triển của ngành công nghiệp quốc phòng Việt Nam, ở thời điểm hiện tại chúng ta hoàn toàn có đủ năng lực tiến hành nâng cấp M113 với hệ thống vũ khí có sẵn trong nước thay vì các gói nâng cấp của nước ngoài.
Có thể lấy ví dụ điển hình như việc tích hợp tổ hợp súng máy điều khiển từ xa 12.7mm do Viện Vũ khí - Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng phát triển thay thế cho tháp pháo cũng mang súng máy 12.7mm của xe M113 nguyên bản.
Tổ hợp súng phòng không 12,7 mm điều khiển từ xa do Viện Vũ khí - Tổng cục Công nghiệp quốc phòng chế tạo. Ảnh: QPVN
Về cơ bản với tổ hợp vũ khí tự động này, xạ thủ súng máy M113 có thể tác xạ từ ngay bên trong xe thông qua hệ thống màn hình hiển thị kết nối camera quan sát ngày/đêm của tổ hợp. Không những vậy tổ hợp vũ khí này còn được máy tính đường đạn lẫn hệ thống giá điều khiển đa năng cho phép gắn nhiều loại vũ khí khác nhau.
Đây có thể xem là hướng nâng cấp vũ khí phù hợp đối với xe thiết giáp M113, bởi so với các gói nâng cấp vũ khí của nước ngoài phương án sử dụng tổ hợp vũ khí do trong nước tự chế tạo gần như tương đồng. Trong khi đó chi phí cho việc nâng cấp lại kinh tế hơn rất nhiều.
Với hướng đi này quá trình nâng cấp xe M113 trong nước sẽ dễ triển khai hơn đồng thời cũng giúp cho các đội ngũ kỹ sư quân sự trong nước tiếp cận và làm chủ các công nghệ mới từ đó áp dụng vào các đề tài nghiên cứu cải tiến vũ khí.
Minh chứng rõ nhất cho điều này chính là việc Cục kỹ thuật Quân khu 9 tiến hành nâng cấp thành công các xe thiết giáp M113 thành tổ hợp pháo cối tự hành, trang bị cối 100mm do trong nước tự chế tạo. Kết quả quá trình thử nghiệm và bắn nghiệm thu tổ hợp cối tự hành M113 đều đáp ứng tốt các tính năng kỹ-chiến thuật do Bộ Tư lệnh Quân khu 9 đề ra.
Bộ đội Tăng Thiết giáp nhanh chóng làm chủ Xe tăng T90S/SK.