Ngày 23/9, gần một tháng sau khi TAND Cấp cao tại TP HCM bác kháng cáo của ông Azais Alexandre Stephane (43 tuổi, quốc tịch pháp), công nhận phán quyết của tòa án Pháp với nội dung buộc ông này trả lại con gái cho chị Nguyễn Thị Thanh Huyền (33 tuổi, quê Khánh Hòa) -người mẹ trẻ vẫn chưa thể gặp lại con gái sau gần 4 năm xa cách.
Ước mong ngày đoàn tụ
Chị Huyền đã chuẩn bị sẵn một căn hộ ở quận Thủ Đức (TP HCM) với những kế hoạch, dự định ấp ủ thực hiện trong ngày đoàn tụ cùng con gái. Kể từ cuối năm 2014 đến nay, người mẹ trẻ vẫn chưa được gặp lại con.
Nghĩ đến điều này, chị Huyền nghẹn ngào mà tâm sự: "Suốt 4 năm qua, tôi luôn cố gắng kiên trì từng ngày để giành lại con gái, khao khát được gặp lại con và ôm vào lòng cho thỏa nỗi nhớ mong. Tôi đã chuẩn bị tất cả để đợi ngày đón con về nhà, cùng đoàn tụ sau bao ngày xa cách".
Thế rồi, sau khi bản án phúc thẩm tòa tuyên có hiệu lực, chị bảo lại càng xót xa chưa thế gặp con bởi ông Azais luôn tìm cách né tránh. Nhận được đơn của người phụ nữ này, các chấp hành viên đã nhiều lần đến làm việc nhưng ông này vẫn quyết không chịu giao con cho chị Huyền.
Mặc dù bản án phúc thẩm đã có hiệu lực, nhưng chị Huyền vẫn chưa thể gặp con gái.
Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự TP HCM, ông Vũ Quốc Doanh, cho biết đã ký quyết định thi hành án, buộc ông Azais phải ngay lập tức giao con gái và hộ chiếu cho chị Huyền. Bên cạnh đó, cơ quan thi hành án cũng ban hành quyết định tạm hoãn xuất cảnh đối với ông này để đảm bảo việc thi hành án.
Tuy nhiên, ông Azais vẫn không đồng ý ký vào biên bản giao quyết định, văn bản về thi hành án nên chấp hành viên phải lập biên bản sự việc và cho niêm yết các quyết định buộc thi hành tại nơi ông ta cư trú.
10 ngày kể từ khi có thông báo, nếu ông Azais không tự nguyện thực hiện, cơ quan thi hành án sẽ ra quyết định cưỡng chế, buộc đương sự thi hành. Nếu ông này vẫn không thực hiện thì chấp hành viên sẽ xử phạt hành chính, sau đó thực hiện các bước xử lý theo quy định pháp luật.
Thời gian qua tôi không thể nào chợp mắt được, cứ hồi hộp lo lắng, mong chờ ngày gặp lại con gái. Tôi đếm từng ngày mong sớm được gặp lại con, được chăm sóc, nuôi dưỡng con. Thế nhưng, mọi thứ vẫn còn nhiều khó khăn.
Bản án đã có hiệu lực 2 năm qua ở Pháp, nhưng không thể thi hành tại Việt Nam. Nếu vụ việc cứ kéo dài, tôi lo rằng con gái sẽ quên mất mẹ... - bà mẹ 33 tuổi chia sẻ.
Ngược xuôi Pháp - Việt đòi con
Năm 2013, chị Huyền và ông Azais sinh tình cảm với nhau. Sau 2 năm chung sống, khi chị Huyền mang thai tháng thứ 6, cả hai xảy ra nhiều mâu thuẫn và chia tay. Khi con gái ra đời vài tháng, ông Azais dùng giấy chứng sinh bí mật làm hộ chiếu cho cô bé mang quốc tịch Pháp và mang con về nước.
Chị Huyền vui mừng khi được tòa án tuyên thắng kiện.
Suốt thời gian sống trong đau khổ nhớ nhung con gái, chị Huyền quyết định dành dụm tiền của, vượt qua nhiều khó khăn, lặn lội sang Pháp, quyết kiện giành lại con.
Tháng 6/2016, Tòa sơ thẩm thẩm quyền rộng Albi (trụ sở tại Tòa án Tư pháp ở Albi) xét xử và tuyên buộc ông Azais phải trả con cho chị Huyền.
Tuy nhiên, ông này sau đó không thực thi phán quyết mà đưa con gái quay lại Việt Nam và sống tại quận 2. Chị Huyền nhiều lần tìm đến chỗ ở của ông ta để gặp con nhưng không được gặp đứa trẻ. Chị này quyết định khởi kiện ra TAND TP HCM, yêu cầu cho thi hành phán quyết của tòa án Pháp tại Việt Nam.
Tháng 5/2017, Tòa Gia đình và Người chưa thành niên (TAND TP HCM) xét xử và chấp nhận toàn bộ yêu cầu của chị Huyền. Không hài lòng với bản án này, ông Azais có đơn kháng cáo toàn bộ quyết định.
Sau đó, TAND Cấp cao tại TP HCM đã 3 lần mở phiên họp xét công nhận và cho thi hành bản án của tòa án Pháp nhưng buộc phải hoãn do phiên dịch viên tham gia phiên tòa không đúng theo quy định pháp luật hoặc phía bị đơn không đến tòa theo lệnh triệu tập của tòa án.
Cuối tháng 8, cấp phúc thẩm đã mở phiên phúc thẩm lần thứ 4. Ông Azais giữ nguyên kháng cáo, yêu cầu tòa kiểm tra bản án sơ thẩm liệu có phù hợp với pháp luật Việt Nam và đã thực sự công bằng với ông.
Cũng tại cấp tòa này, ông ta cố gắng trình bày và đưa ra những chứng cứ, cho rằng bản án của tòa Pháp tuyên chưa đảm bảo công bằng. Tuy nhiên, trong phạm vi xét xử, HĐXX nhận định: "Đương sự phải chứng minh, chỉ ra các điểm thể hiện việc bản án sơ thẩm trái pháp luật việt Nam. Còn về nội dung bản án thì chỉ tòa án Pháp mới có quyền xem xét lại".
Đối với việc lo lắng con ở với mẹ sẽ "gặp nguy hiểm" như người đàn ông Pháp trình bày, thẩm phán giải thích rằng ông ta có thể khởi kiện ở một vụ án khác nếu cảm thấy chị Huyền không đảm bảo cho việc nuôi con.
Sau khi nghị án, TAND Cấp cao tại TP HCM bác kháng cáo của ông Azais (43 tuổi, quốc tịch Pháp), công nhận và cho thi hành phán quyết của tòa án Pháp trước đó tại Việt Nam có nội dung buộc ông này trả lại con gái cho chị Huyền.
Theo cấp phúc thẩm, bản án của tòa án Pháp phù hợp với pháp luật Việt Nam, giữa Việt Nam và Pháp đã ký Hiệp định tương trợ về các vấn đề dân sự từ năm 1999. Tại khoản 1 Điều 22 quy định "cho công nhận bản án, quyết định dân sự tuân theo pháp luật của nước ký kết".
Như vậy, tòa phán quyết buộc ông Azais lập tức giao trả con và hộ chiếu của đứa trẻ cho chị Huyền. Ông được đến thăm con vào cuối tuần, mỗi năm một lần tại Pháp nhưng phải thanh toán chi phí.