Các doanh nghiệp Đức và con số 100% ấn tượng
Tại Đức có một hệ thống ra đời cách đây hơn 3 thập kỷ, và truyền được cảm hứng mạnh mẽ cho các doanh nghiệp - từ các tập đoàn đa quốc gia đến các công ty địa phương - đều nhất loạt thực hiện.
Cam kết và nỗ lực hành động của đang góp phần giúp "hành tinh tái sinh" - cụm từ mà Henkel, công ty hóa chất và hàng tiêu dùng đa quốc gia của Đức sử dụng để vạch rõ hành trình giảm thiểu biến đổi khí hậu, xây dựng nền kinh tế tuần hoàn và bảo vệ thiên nhiên và đa dạng sinh học của mình.
Có thể lấy ví dụ về 2 doanh nghiệp nổi tiếng tại Đức là Tập đoàn hóa chất và hàng tiêu dùng đa quốc gia Henkel; và chuỗi siêu thị bán lẻ đa quốc gia Aldi.
Henkel: Tập đoàn hóa chất và tiêu dùng này cam kết sử dụng nhiều nguyên liệu thô bền vững hơn trong bao bì của mình, đặc biệt chú trọng đến giấy và bìa cứng, với mục tiêu lấy 100% từ vật liệu tái chế hoặc các nguồn lâm nghiệp bền vững đã được chứng nhận.
Aldi: Aldi cam kết sẽ thiết kế tất cả bao bì theo hướng tuần hoàn. Đến năm 2025, 100% bao bì mang thương hiệu của Aldi sẽ có thể tái sử dụng, tái chế hoặc phân hủy được.
Những con số cam kết 100% đến từ việc áp dụng Green Dot System.
Tái chế kiểu Đức: Green Dot System thay đổi ngành công nghiệp bao bì nước này thế nào?
Hệ thống Green Dot (Der Grüne Punkt) của Đức, ra đời vào năm 1991, là một trong những mô hình tiên phong trên thế giới về quản lý rác thải bao bì và thúc đẩy tái chế.
Với hơn ba thập kỷ hoạt động, hệ thống này không chỉ định hình cách Đức quản lý chất thải mà còn trở thành hình mẫu cho nhiều quốc gia.
Hệ thống Green Dot được khởi xướng bởi Duales System Deutschland GmbH (DSD) nhằm đáp ứng Đạo luật Bao bì năm 1991 của Đức, yêu cầu các nhà sản xuất và phân phối chịu trách nhiệm thu gom và tái chế bao bì sản phẩm. Ý tưởng cốt lõi là "Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất" (Extended Producer Responsibility - EPR), buộc các công ty phải quản lý vòng đời bao bì sau khi tiêu dùng.
Ảnh minh họa.
*DSD, có trụ sở tại Cologne, Đức, là đơn vị tiên phong và dẫn đầu thị trường về hệ thống thu gom tái chế tại Đức.
Trong giai đoạn đầu (1991-2000), Green Dot System tập trung xây dựng cơ sở hạ tầng thu gom rác thải bao bì riêng biệt, với các thùng rác màu vàng dành cho nhựa, giấy và kim loại. Đến năm 2000, Đức đạt tỷ lệ tái chế bao bì khoảng 60%, vượt xa mục tiêu của Liên minh Châu Âu (EU). Giai đoạn này cũng chứng kiến sự tham gia của hàng nghìn doanh nghiệp, từ các tập đoàn lớn như Henkel, Unilever Đức, đến các công ty vừa và nhỏ.
Từ 2000-2015, hệ thống được cải tiến với công nghệ phân loại hiện đại và mở rộng sang các loại bao bì phức tạp hơn, như bao bì composite (bao bì phức hợp). Đến năm 2019, Đạo luật Bao bì mới (Verpackungsgesetz) yêu cầu tỷ lệ tái chế cao hơn (63% cho nhựa vào năm 2022) và thúc đẩy thiết kế bao bì thân thiện với môi trường.
Tính đến năm 2025, Green Dot System đã trở thành một phần không thể thiếu của nền kinh tế tuần hoàn Đức. Hệ thống này quản lý khoảng 2,8 triệu tấn bao bì mỗi năm, với tỷ lệ tái chế đạt gần 70% cho nhựa và trên 80% cho giấy và thủy tinh, theo Cơ quan Môi trường Châu Âu (EEA).
Hệ thống Green Dot cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giảm lượng rác thải bao bì được đưa đến bãi chôn lấp, đưa Đức trở thành quốc gia có tỷ lệ chôn lấp rất thấp so với mức trung bình của EU. Việc giảm rác thải chôn lấp cũng hạn chế phát thải mêtan (CH4) - một loại khí nhà kính mạnh hơn CO2 gấp 25 lần.
Green Dot System còn kết nối các nhà sản xuất, ngành công nghiệp và người tiêu dùng, thúc đẩy phương pháp tiếp cận hợp tác trong quản lý chất thải và thúc đẩy các hoạt động đóng gói có trách nhiệm.
Tất nhiên, hệ thống cũng đối mặt với thách thức. Tái chế nhựa vẫn kém hiệu quả hơn so với giấy hoặc kim loại do tính chất phức tạp của vật liệu.
Hệ thống Green Dot là minh chứng cho sức mạnh của chính sách EPR trong việc thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn. Thành công của nó đến từ sự hợp tác chặt chẽ giữa chính phủ, doanh nghiệp và người dân, cùng với đầu tư vào công nghệ và giáo dục. Để duy trì hiệu quả trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, Đức cần giải quyết các vấn đề như tái chế nhựa phức tạp và ngăn chặn xuất khẩu rác thải.
Tại Việt Nam, một trong những điển hình về phát triển bền vững và thực hành kinh tế tuần hoàn có thể kể đến mô hình của Tập đoàn TH.
Là một trong những thành viên của Liên minh Tái chế bao bì Việt Nam (PRO Việt Nam), TH đang tăng cường sử dụng vật liệu có thể tái chế đang giúp các sản phẩm của TH trở nên thân thiện hơn với môi trường, hướng đến mục tiêu Net Zero vào năm 2025 như cam kết của Chính phủ Việt Nam tại COP 26.
Mới đây, 2 công ty thành viên của TH công bố đạt trạng thái trung hòa carbon theo tiêu chuẩn PAS 2060:2014 do tổ chức quốc tế Control Union thẩm định.
