Tuy nhiên mới đây, người đẹp bất ngờ tái xuất với sự ồn ào không kém lần trước khi lên tiếng tố cáo Apple vi phạm bản quyền Sợi xích và yêu cầu hãng này bồi thường số tiền 100.000 USD (khoảng hơn 2 tỷ) cùng 30% chi phí bán trên một cuốn sách. Xung quanh việc nhiều ý kiến cho rằng, Lê Kiều Như đang mượn danh tiếng của “ông lớn” Apple để chuẩn bị cho sự ra mắt hàng loạt các dự án âm nhạc, phim ảnh, văn học… sắp tới. Phóng viên đã có cuộc trao đổi với tác giả Sợi xích để độc giả hiểu rõ hơn về vụ dọa kiện chưa từng có tiền lệ này.
"Tôi chỉ cho Apple thời hạn 15 ngày…”
Vụ kiện của chị đang diễn biến thế nào rồi?
- Tôi vẫn đang chờ bên Apple trả lời. Thư đã gửi đi được 1 tuần rồi nhưng vẫn chưa có hồi âm. Chúng tôi gửi thư tới đại diện Apple bằng cả đường mail và đường bưu điện. Vì Apple là một công ty lớn, rất nhiều chi nhánh nên không thể gọi điện mà chỉ có thể gửi mail vào hệ thống tự động chung.
Chị sẽ làm gì tiếp theo nếu phía Apple không phản hồi?
- Tôi và luật sư của tôi đã ngồi họp nhiều ngày qua. Sự việc Apple không trả lời, không hồi âm, thực tế rất nhiều người đã gặp phải. Tuy nhiên mới đây thôi, ba nhà văn ở Bắc Kinh (Trung Quốc) bị tình trạng giống như tôi đã được Apple phản hồi và bồi thường. Chúng tôi dự định, nếu sau 15 ngày mà phía Apple không trả lời thì sẽ tập hợp ý kiến của những nhà văn bị vi phạm bản quyền giống tôi để cùng có tiếng nói chung về vấn đề này.
Chị biết việc Apple sử dụng tác phẩm của mình từ khi nào?
- Ngay sau buổi họp báo ra mắt Sợi xích vào tháng 3/2010 thì Apple đã sử dụng. Tuy nhiên, do lúc đó truyền thông ồn ào nên Apple gỡ xuống nhưng tới tháng 9 họ lại đưa lên và bán cho tới tận bây giờ. Khi biết được sự việc cách đây vài tháng, lúc đầu, tôi cũng không muốn lên tiếng vì biết rằng nhiều người cũng bị như tôi, nhưng có làm gì được đâu. Tuy nhiên, đến khi đọc được ghi chú có nội dung: “Cuốn sách này được cung cấp bởi tác giả”, thì tôi thực sự bức xúc. Người thân và bạn bè đều ủng hộ, động viên tôi là phải lên tiếng vì nếu mình im lặng thì sẽ ảnh hưởng lớn tới uy tín và danh dự. Động lực đó đã thúc đẩy tôi đi đến quyết định gửi yêu cầu cho hãng Apple.
Theo như điều khoản và điều kiện của Apple có liên quan đến tác quyền, thì iTunes không có nghĩa vụ giám sát, điều tra sự vi phạm của bất kỳ tài liệu nào được đăng trên đó mà trách nhiệm thuộc về người đăng tải. Vậy thì, dường như chị có vẻ đuối lý trong vụ việc này?
Tôi đã đọc hết các điều khoản của Apple rồi, nhưng theo quy định pháp lý, không được sự đồng ý của tác giả, thì dù bất cứ các tác phẩm nào nằm trên gian hàng của họ cũng có nghĩa Apple phải có trách nhiệm với nó.
Nhiều người nói chị đang kiện “củ khoai”. Chị nghĩ sao?
- Mọi người hay nghĩ do mình ở xa nên không thể kiện tới Apple, vì công ty này nằm ở Mỹ. Tuy nhiên, về mặt pháp lý thì không bao giờ phân biệt con kiến hay củ khoai. Pháp luật luôn ủng hộ và bênh vực người đúng, còn những người sai, xâm phạm lợi ích của người khác thì chắc chắn luật pháp không thể nào ủng hộ được. Tôi có sự tự tin về pháp lý.
Tại sao chị không âm thầm thực hiện vụ kiện hoặc lui lại cho tới khi hoàn thành mọi dự án công việc sắp tới? Như thế này Lê Kiều Như có ngại sẽ bị mọi người nghi ngờ rằng đang tạo scandal để đánh bóng tên tuổi?
Đáng lẽ, tôi ra mắt những dự án công việc trước, nhưng sự bức xúc trong người tôi đã lên tới đỉnh điểm nên không thể song song làm chuyện khác được. Chính vì vậy, tôi quyết định tập trung cho vụ kiện trước để đòi lại công bằng cho mình đã. Sau khi chuyện ổn thỏa, tôi mới có tinh thần để trở lại công việc được. Thực tế qua tìm hiểu, tôi được biết nhiều người ở nước ngoài từng gửi thư yêu cầu Apple bồi thường nhưng đều bị làm ngơ. Bản thân tôi phải đánh tiếng, mong sao những anh chị đi trước từng bị như tôi cùng hợp sức thì may ra mới có tác dụng.
Riêng chuyện ai đó nói rằng đây là scandal cốt gây ồn ào, tôi cũng xin nói thẳng luôn, kể cả không có sự việc Apple thì cái tên Lê Kiều Như vẫn gây sự chú ý rồi. Trước đây, đâu cần những sự việc như vậy, nhưng tên tuổi của Như vẫn được dư luận biết đến đó thôi. Nếu tôi muốn gây scandal thì rất dễ, không cần phải theo đuổi vụ kiện tụng này cho mệt mỏi làm gì. Tôi chỉ muốn đòi lại quyền lợi danh dự, chứ không thèm dựa hơi Apple để PR.
Từng muốn tự tử vì “Sợi xích”
Việc “Sợi xích” đã bị cấm phát hành có ảnh hưởng gì tới vụ việc lần này không, thưa chị?
- Tôi xin đính chính lại là Sợi xích không bị cấm mà chỉ tạm ngừng phát hành thôi.
Chị có ý định xin phát hành lại “Sợi xích” không?
- Tất nhiên là có rồi. Nếu phát hành lại tôi sẽ chỉnh sửa, trau chuốt lại văn phong sao cho phù hợp. Thực sự, vì là cuốn sách đầu tay của tôi nên Sợi xích còn nhiều sơ sót, tôi sẽ hoàn thiện lại để được mọi người chấp nhận.
Từ vụ việc Sợi xích, chị thấy mình học được những gì ?
- Những sóng gió vừa qua đã để lại trong tôi nhiều dấu ấn sâu nặng về kinh nghiệm sống cũng như tình người. Sau Sợi xích, tôi hầu như thu mình lại, không gặp gỡ bạn bè hay bất kì ai. Về kinh nghiệm sống thì mình nhìn thấy được ai tốt, ai không tốt với mình. Tôi từng đưa Sợi xích cho nhiều anh chị em nhà văn đọc và cho ý kiến. Họ đều nói đây là cuốn sách có ý tưởng, có thể gây ám ảnh cho người đọc, nhưng về mặt văn phong nó chưa được trau chuốt. Những góp ý chân thành đó đã giúp ích cho tôi rất nhiều. Chính vì vậy mà gần 3 năm nay, tôi không ngừng trau dồi về mặt văn phong để cuốn sách tiếp theo của mình hoàn thiện hơn.
Thời điểm “Sợi xích” bị ngưng phát hành, tâm trạng của chị thế nào ?
- Nhắc lại lúc đó, tôi cũng không biết diễn tả lại tâm trạng của mình như thế nào nữa. Một sóng gió quá lớn xảy đến nhưng bản thân mình chẳng chuẩn bị gì để chống đỡ cả. Tôi chỉ nghĩ đơn giản là ra mắt một cuốn sách bình thường thôi chứ không ngờ sẽ gây xôn xao dư luận tới mức đó. Thực sự, tôi bị sốc khi nghe những từ ngữ rất ác ý để dìm hàng. Thời điểm đó, Như đã rất cùng quẫn... Tuy nhiên, sau đó tôi đã suy nghĩ lại, đã mạnh mẽ hơn rất nhiều.
Cuốn sách sắp tới của chị sẽ thế nào, liệu có như “Sợi xích” không?
- Cuốn tiểu thuyết “Người đàn bà lúc 0 giờ”, tôi đã hoàn thành bản thảo nhưng vẫn chưa phát hành được vì còn rối nhiều chuyện. Tôi cũng không biết nó có như “Sợi xích” hay không, nhưng hy vọng sẽ mang một làn gió mới tới đời sống văn học.
Cảm ơn chị!
Apple phải chịu trách nhiệm
“Thân chủ chúng tôi là một ca sĩ và diễn viên nổi tiếng tại Việt Nam. Cô ấy cũng được nhìn nhận như một người viết sách kể từ thời điểm cuốn Sợi xích - viết trong 2 năm - được công bố vào ngày 12/3/2010. Vì vậy, thân chủ chúng tôi là người nắm giữ quyền tác giả duy nhất đối với cuốn sách tại lãnh thổ Việt Nam cũng như trên toàn thế giới. Việc xâm phạm quyền tác giả của quý vị đối với thân chủ chúng tôi đã được đăng tải tại nhiều trang báo tại Việt Nam. Điều này chứng tỏ, sức ảnh hưởng đáng kể đối với truyền thông của thân chủ chúng tôi. Gần đây, thân chủ chúng tôi phát hiện ra cuốn sách đã được bán trên App store (gian hàng Apple – PV) của quý vị với giá 29,99 đô la Mỹ từ năm 2010 mà không có sự cho phép của cô. Mọi người đều biết rằng quý vị sẽ hưởng 30% của giá bán cho mỗi cuốn sách được bán ra trên mạng. Vì vậy, quý vị không thể chối bỏ trách nhiệm của mình đối với việc bán không phép, mặc dù cuốn sách có thể được tải lên bởi một bên thứ ba”, trích thư Công ty Luật Đông Phương – đại diện pháp lý cho Lê Kiều Như gửi tới hãng Apple.