Trong thông cáo chính thức phát đi tối 3/8 (giờ địa phương), tập đoàn Gazprom của Nga tuyên bố họ không thể nhận lại tuabin nén khí thuộc dự án Nord Stream 1 từ phía tập đoàn Siemens Energy của Đức do rào cản từ các lệnh trừng phạt từ Canada, Liên minh châu Âu (EU) và Anh, RiaNovosti đưa tin.
Thủ tướng Đức Scholz đứng cạnh chiếc tuabin khí gây tranh cãi khi tới thăm nhà xưởng của Siemens Energy hôm 3/8. Ảnh: Reuters
Tuabin mà Gazprom nhắc tới được Siemens Energy cung cấp để vận hành tại trạm bơm khí Portovaya ở Tây Bắc nước Nga. Cách đây vài tháng, nó được đưa sang Canada để bảo dưỡng. Khi phương Tây trừng phạt Nga vì tình hình Ukraine, tuabin bị giữ lại một thời gian ở Canada.
Giữa tháng 7/2022, tuabin được Canada cho phép chuyển về nhà xưởng Siemens Energy ở Mulheim, Đức và kẹt tại đây. Thủ tướng Đức Olaf Scholz hôm 3/8 tới thăm cơ sở này và khẳng định đã đủ mọi điều kiện cần thiết để vận chuyển tuabin từ sang Nga, chỉ cần Nga "nói muốn nhận lại tuabin và cung cấp thông tin hải quan" là xong.
Tuy nhiên, Gazprom lập luận rằng, tuyến đường vận chuyển tuabin từ Canada cho Nord Stream 1 đã thay đổi, khi nó được đưa từ Canada không phải về thẳng Nga mà lại tới Đức, điều mà Gazprom chưa chấp thuận và có thể gây rắc rối cho họ sau này.
Gazprom khẳng định sẽ chỉ nhận lại tuabin đã sửa chữa nếu họ nhận được sự đảm bảo miễn trừ trừng phạt không chỉ từ Canada mà còn của Anh và EU.
Truyền thông Nga tiết lộ, các tuabin nén khí thuộc dự án đường ống Nord Stream 1 do tập đoàn công nghiệp khổng lồ về bản chất do tập đoàn Roll-Royce của Anh sản xuất. Siemens Energy đã mua đứt mảng kinh doanh tuabin khí của Roll-Royce từ năm 2014, nhưng vẫn còn một số ràng buộc nhất định.
Đến nay, Nord Stream 1 chỉ đang hoạt động với 20% công suất. Nếu năng lực bơm khí từ Nga sang châu Âu không sớm được cải thiện, Đức và nhiều quốc gia có thể đối mặt tình trạng thiếu hụt khí đốt trầm trọng phục vụ ngành công nghiệp trong mùa Đông tới.
Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock cáo buộc Tổng thống Nga Vladimir Putin "chơi đùa" với châu Âu nhưng khẳng định phương Tây sẽ không bị chia rẽ. Ngoại trưởng Canada Melanie Joly thừa nhận việc trả tuabin là "quyết định khó khăn" và chỉ trích Nga tìm cách chia rẽ phương Tây.
Trong diễn biến liên quan, hôm 2/8, cựu Thủ tướng Đức Gerhard Schroeder đã kêu gọi Berlin đưa đường ống Nord Stream 2 vào vận hành để hóa giải vấn đề thiếu năng lượng, từ đó giảm gánh nặng tài chính cho người dân châu Âu.
Nord Stream 2 là đường ống khí đốt khổng lồ chạy từ Nga sang Đức song song với Nord Stream 1 dưới đáy biển Baltic, được lắp đặt xong xuôi từ tháng 9/2021. Hai đường ống Nord Stream 1 và 2 có công suất bơm khí giống nhau, vào khoảng 55 tỷ mét khối khí mỗi năm.