Vào ngày 12/1 vừa qua, bà Theresa May - Bộ trưởng Bộ Nội vụ Vương quốc Anh - đã chính thức đệ trình đề nghị lên Nữ hoàng Elizabeth II, nhằm giải oan cho nữ can phạm Victoria Helen McCrae Duncan (1897-1956), nổi tiếng qua biệt danh “Helen Duncan” bị kết án hơn 70 năm trước về tội truyền bá bùa phép ma thuật, chiểu theo Đạo luật Witchcraft Act (Luật Phù thủy) đã có từ năm 1735.
Hướng sự chú ý của công luận về một vụ án khác thường trong Thế chiến II.
H. Duncan vốn là một nhà chiêm tinh nổi danh sinh trưởng ở Scotland. Trong các giai đoạn khác nhau của Thế chiến II, rất nhiều gia đình có người thân hy sinh ngoài mặt trận muốn làm lễ "cầu hồn" cho con em mình, đã đến cậy nhờ Helen giúp đỡ.
Cuối tháng 11/1941, tại thành phố cảng Portsmouth, theo các thủ thuật chiêm tinh rối rắm H. Duncan đã gọi được hồn của một thủy thủ đã mất.
Người đó cho thân nhân biết, rằng chiến hạm mang tên HMS Barham mà anh là pháo thủ trên tàu đã bị quân Đức bắn chìm, mang theo toàn bộ 861 thành viên thủy thủ đoàn xuống đáy nước trong vùng biển ngoài khơi Ai Cập gần quốc đảo Malta…
Nguồn tin "cầu cơ" này tới được cơ quan Bộ Tổng tham mưu Hải quân Hoàng gia.
Các sĩ quan rất đỗi ngạc nhiên, bởi trong thời chiến các thân nhân của binh sĩ không được thông báo về nơi con em họ đang tại ngũ, phiên hiệu đơn vị, huống hồ là trên con tàu nào, hướng đi và nhất là đã tử nạn tại vùng nước nào…
Tất cả những thông tin quân sự dạng này đều được giữ trong vòng tuyệt mật, tránh sự dò la của tình báo đối phương.
Thậm chí người ta còn giấu cả tin tức về các con tàu đắm, hiển nhiên vì lý do tránh gây ảnh hưởng đến tinh thần chiến đấu trong quân đội. Rồi bất thình lình, một thông tin cơ mật lại "lọt" qua cửa miệng của một nhà chiêm tinh…
Cuối tháng 5/1944, khi lực lượng Đồng minh đang tích cực chuẩn bị cho Ngày D-Day tiến hành đổ bộ quy mô lên đất Pháp tại vùng biển Normandy.
Thời gian và địa điểm tiến hành cuộc đổ bộ được giữ bí mật tuyệt đối, nhưng ngộ nhỡ nhà chiêm tinh nổi tiếng lại "đoán mò" ra được thì sao?
Để cho "chắc ăn" hơn, người ta quyết định bắt H. Duncan theo Đạo luật Witchcraft Act có hiệu lực từ năm 1735, cùng các tội danh như "dùng bùa phép phù thủy xúc phạm đến vong linh những người đã hy sinh ngoài mặt trận" và "phổ biến các thông tin bất lợi đe dọa an ninh quốc gia ".
Phiên tòa xử H. Duncan diễn ra vào tháng 6/1944 tại Tòa án Hình sự Trung ương ở London, phán quyết cuối cùng tuyên phạt bị cáo mức án 9 tháng tù giam.
H. Duncan bị tống vào nhà ngục Holloway dành cho phụ nữ, ở quận Islington, London được đánh giá là kiên cố nhất Vương quốc Anh.
Nguyên nhân chủ yếu khiến H. Duncan bị kết án, nhằm mục đích là để cho Ngày D-Day khởi sự cuộc đổ bộ qua đi; cho dù có biết, thì "mụ phù thủy" Helen cũng không thể để lọt nguồn tin ra ngoài được(!).
Chiến hạm HMS Barham bị tàu ngầm Đức bắn chìm.
Vụ án kỳ lạ này đã gây xôn xao dư luận nước Anh khi ấy, bởi Helen Duncan là một chiêm tinh gia, cũng là thầy bói kiêm nhà tiên tri rất nổi danh với tiếng tăm lan truyền khắp Âu lục.
Bản thân Thủ tướng Anh khi đó là Winston Churchill (1874-1965), cũng thường xuyên đến "xin xăm" ở nhà thầy bói H.Duncan.
Về phần mình, Thủ tướng W. Churchill lại không nhất trí với kế hoạch của cánh quân nhân, ông đề nghị Thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia Herbert Morrison (1888-1965) nên yêu cầu giới tư pháp đưa ra nguyên cớ buộc tội mang tính thuyết phục hơn, bởi cái điều luật "vớ vẩn" nêu trên đúng ra phải được bãi bỏ từ lâu rồi.
W. Churchill thổ lộ: "Không lẽ gì vào giữa thế kỷ XX văn minh, một công dân có thể bị kết án, bị hành hạ tra tấn, thậm chí bị xử giảo vì đó là một… phù thủy".
Phạm nhân Helen Duncan là bà mẹ của 6 đứa con, đã nghiêm chỉnh thi hành án rồi được ra tù khi Thế chiến II vừa kết thúc.
Cho đến lúc mất vào cuối năm 1956, "mụ phù thủy của thời hiện đại" H. Duncan vẫn không ngớt đòi được minh oan.
Sau cái chết của người mẹ 59 tuổi, các con bà vẫn tiếp tục theo đuổi việc đòi công lý theo nguyện ước của đấng sinh thành.
Hiệp hội Những hiện tượng siêu nhiên toàn Anh (ASPT) cũng tích cực ủng hộ các đòi hỏi của gia đình H.Duncan.
Kết cục như cách giải quyết qua đề nghị của Bộ trưởng Nội vụ Theresa May, là yêu cầu Nữ hoàng Anh Elizabeth II ra sắc lệnh bãi bỏ điều luật về bùa phép phù thủy của năm 1735, thay vào là đạo luật về các hiện tượng siêu nhiên khó lý giải.