Đội ám sát bí mật
Sự dũng cảm phi thường của những nam, nữ quân nhân từng hoạt động trong Đội điệp viên mật dưới thời Thủ tướng Anh-Winston Churchill trong thời kỳ diễn ra cuộc Chiến tranh thế giới lần thứ II (ĐCTGII) giờ đây đã được lộ sáng qua một chương trình mới của hãng tin BBC.
Họ được biết đến bằng cái tên Đội chấp pháp chiến dịch đặc biệt (SOE) chủ yếu hoạt động ở Châu Âu và khu vực Đông Nam Á.
Tổ chức toàn người hùng này bao gồm một nữ Bá tước người gốc Ba Lan (người phụ nữ có tài mê hoặc phái mạnh) và một cặp “sát thủ” – từng ra tay “hành thích” Reinhard Heydrich, một quan chức cấp cao của Đức Quốc xã (ĐQX) và cũng là “kiến trúc sư trưởng” gây ra sự kiện Thảm sát người Do Thái tàn bạo.
Trong chuỗi chương trình của hãng tin BBC mang tiêu đề “Tuyển lựa điệp viên”, những tình nguyện viên của thế kỷ 21 sẽ đối mặt với những bài sát hạch gay cấn và không kém phần căng thẳng mà các “thích khách” của SOE đã trải qua dưới thời thập niên 1940.
Trong tập đầu tiên, các sinh viên sẽ tham gia vào phần ứng tuyển y hệt như cách mà SOE khi trước đã làm, họ sẽ học về cách dùng súng, vật liệu nổ, và “các kỹ thuật giết người thầm lặng”.
Một trong những phát minh của tổ chức SOE là sự ra đời cây bút thời gian. Nó thực ra là một đồng hồ hẹn giờ cho phép quân đội Anh có thể làm kích nổ một quả bom vào cái ngày đã được lên kế hoạch nhằm giúp cho họ dọn quang nơi sắp trở thành mục tiêu.
SOE cũng hay sử dụng vài loại “súng lục câm” như Welrod, chúng giúp cho các điệp viên khi tiêu diệt kẻ thù mà không bị phát hiện.
Các sinh viên đóng giả điệp viên SOE cũng sẽ trải qua những chương trình huấn luyện cam go như các điệp viên thật từng làm vào thập niên 1940. Ảnh: AP.
Để phục vụ cho hoạt động của SOE, người Anh cũng chế tạo ra 2 loại tàu ngầm lần lượt mang tên là Welman và Người đẹp ngủ trong rừng, nhằm mục đích chống lại tàu U của ĐQX, nhưng cả hai tàu ngầm này đều không thành công. Sau ĐCTGII, SOE chính thức bị giải thể vào ngày 15 tháng 1 năm 1946.
Một tượng đài để tôn vinh cho các điệp viên của SOE đã được dựng lên ở trên đê Albert thuộc cung điện Lambeth (London) vào tháng 10 năm 2009. Ngay cả tượng đài này cũng được giữ bí mật và nó còn được mang một cái tên khác là Phố Baker Vô Hình, bởi vì địa điểm tọa lạc cái văn phòng của SOE ở London, và cũng như “đội quân mật của Churchill”.
Những điệp viên siêu sao của SOE
Violette Szabo tròn 22 tuổi khi bà nhảy dù xuống nước Pháp, với ý định là sẽ hỗ trợ cho những chiến sĩ Kháng chiến Pháp nhằm cố gắng phá hoại càng nhiều càng tốt các chiến dịch của ĐQX. Szabo bận nguyên cây đồ Pháp bao gồm cả một bộ đồ lót và chiếc áo khoác với cổ ren sang trọng do các thợ may Pháp danh tiếng di tản sang London, Anh tạo ra.
Sau khi chồng bị sát hại, Violette Szabo vốn là trợ lý một cửa hàng tạp phẩm, đã xung phong ghi danh vào SOE. Nhờ vẻ đẹp quyến rũ và sự hoạt bát mà Szabo đã lọt vào “mắt xanh” của một người hâm mộ không mong muốn là Đại tá Niederholen.
Hắn ta là một sĩ quan ĐQX và tình cờ gặp Szabo khi bà đi lại ở Rouen. Hai người đã có những giao thiệp ngắn nhưng sau đó Szabo bị lộ. Trong vòng nửa giờ kháng địch với chỉ 40 viên đạn, Szabo đã “tiễn” 40 tên lính Đức, và bị bắt giữ sau đó. Những ngày cuối đời của nữ điệp viên gan dạ đã trải qua ở trại tập trung Ravensbruck (Đức) trước khi bị hành quyết.
Noor Inayat Khan là một điệp viên đã nằm vùng hoạt động ngay trong hàng ngũ Gestapo dưới cái mã danh “Madeleine”. Rồi bà bị phản bội, bị bọn Đức bắt được và tra tấn dã man. Noor cắn răng chịu đau không hé môi tiết lộ bất kỳ tin tức nào về tổ chức. Bà bị xử tử tại trại tập trung Dachau.
Điệp viên công chúa Noor Inayat Khan của SOE.
Chào đời ở Moscow trong một gia đình có cha là người gốc Ấn Độ, mẹ là người Mỹ, Noor lớn lên ở London và Paris. Trước họng súng của đội hành quyết Đức khi chĩa vào người mình vào ngày 13 tháng 9 năm 1944, Noor Inayat Khan hô vang lời cuối “Tự Do”.
Noor học rất giỏi đàn hạc, từng ngợi ca là một đứa trẻ thần đồng và viết nhiều truyện thiếu nhi. Năm 2012, Noor được tạc một bức tượng vinh danh ở trung tâm London, đây là tượng đài đứng đơn lẻ đầu tiên của một phụ nữ gốc Á ở Anh.
Virginia Hall là mục tiêu của những tấm áp phích truy nã do Hermann Goring đưa ra, thường hứa cung cấp một số tiền thưởng cho ai bắt được bà, trong mắt của Goring thì bà Virginia Hall được coi là “nữ điệp viên nguy hiểm nhất trong thời kháng Pháp”.
Năm 1940, khi ĐQX xâm lược nước Pháp, Virginia đã từ Paris đào tẩu đến London và với tài năng ngoại ngữ của mình nên chẳng mấy chốc bà được SOE tuyển mộ. Virginia Hall hoạt động như con thoi giữa London và Pháp, tàn phá nặng nề nhiều phòng tuyến của quân thù.
Một phóng viên báo Mỹ ví von Virginia Hall như là “Quý cô cà thọt” do bà sử dụng một chân gỗ. Khi nước Mỹ tham chiến, Virginia bí mật ngụy trang hoạt động, và thường trốn thoát tài tình trong các quán bar và nhà hàng dưới áp lực săn lùng của lính ĐQX.
Chân dung Krystyna Skarbek, Bá tước Ba Lan, bà gia nhập SOE sau khi quê hương rơi vào tay Đức quốc xã, và trở thành điệp viên yêu thích của Churchill.Ảnh: AP.
Krystyna Skarbek là một nữ Bá tước người Ba Lan, bà được xem là “điệp viên yêu quý” của Winston Churchill. Vào năm 1939, bà tình nguyện gia nhập tổ chức SOE sau khi quê hương bà rơi vào tay ĐQX. Krystyna còn nổi tiếng với tên gọi Christine Granville và đã sớm chứng tỏ năng lực làm giao liên tình báo của mình.
Bà thoắt ẩn thoắt hiện trong màn đêm tại các chốt tuần tra biên giới giữa hai nước Ba Lan và Hungary trong điều kiện nhiệt độ ngoài trời lạnh đến 30°C. Krystyna thường xuyên sử dụng một cây chủy thủ trong bao da đeo ở đùi. Bà cũng là bậc thầy về ngón nghề sử dụng lựu đạn cầm tay, và cũng sử dụng điêu luyện nhiều loại súng.
Năm 1952, trong một sứ mạng tình báo, Krystyna đã bị địch đâm chết. Người ta khẳng định rằng con người thực của Krystyna Skarbek đã truyền nguồn cảm hứng cho nhân vật Vesper Lynd trong cuốn tiểu thuyết Sòng bạc Hoàng gia của tác giả Ian Flaming.
Triển lãm những trang thiết bị đã được sử dụng cho SOE tại Anh năm 2018.
Jozef Gabcik và đồng “sát thủ” Jan Kubis là 2 điệp viên đã lên kế hoạch “hành thích” tên đồ tể ĐQX - Reinhard Heydrich vào năm 1942, bằng cách phục kích chiếc xe chở “con quái vật” trên các tuyến phố ở Prague.
Sứ mạng ám sát Heydrich được đặt mã danh là Chiến dịch Anthropoid, vốn được tổ chức bởi Các lực lượng đặc biệt Anh và chính quyền lưu vong Tiệp Khắc. Gabcik và Kubis đã phục kích chiếc xe chở Heydrich trên đường phố Prague.
Mặc dù súng của họ bị trục trặc, nhưng một trong số những quả lựu đạn gài trước đã phát nổ gây thương tích nặng nề cho Heydrich – kiến trúc sư trưởng của nạn diệt chủng người Do Thái – khiến tên đồ tể đã chết chỉ 1 tuần sau đó.
Cả Gabcik lẫn Kubis đều chết khi họ tấn công quyết tử với bọn SS khi chúng lần ra nơi ẩn náu của các điệp viên dũng cảm. Thi thể của hai người anh hùng được cho là được an táng trong một ngôi mộ vô danh thuộc nghĩa địa Dablice ở thủ đô nước Cộng hòa Séc.
George Reginald Starr là một thợ mỏ, ông đã trốn thoát ách tàn bạo của ĐQX khi chúng kiểm soát Châu Âu, rồi đào thoát khỏi nơi đây trong cuộc di tản Dunkirk, sau đó ông được SOE tuyển dụng và phái sang Pháp để hỗ trợ cho cuộc kháng chiến.
Với bí danh “Hilaire”, ông đã thành lập một mạng lưới kháng chiến quanh các thành phố Toulouse, Bordeaux và Pyrenees ở miền Nam nước Pháp. Hilaire đã góp công lớn trong việc phá hoại các chiến dịch của ĐQX bằng cách làm hỏng đường dây điện và điện thoại.
Denis Rake, một điệp viên cực kỳ dũng cảm của Churchill, ông được trao huân chương Bội tinh chiến công vì thành tích của mình. Ảnh: AP.
Denis Rake đóng vai trò là một nghệ sĩ rối người Bỉ để bí mật hoạt động tình báo tại Paris và tiến hành các kế hoạch của Winston Churchill. Ông phụ trách vai trò điều hành vô tuyến cho SOE, nói tiếng Pháp lưu loát và rất thành thạo mã Morse.
Theo nhà viết tiểu sử Geoffrey Elliott thì Denis là “một trong những điệp viên nổi tiếng và đáng yêu nhất trong các điệp viên ưu tú của SOE”, bản thân Denis được trao huân chương Bội tinh chiến công vì sự dũng cảm phi thường của mình.