Việc sử dụng nitơ lỏng trong thực phẩm bắt nguồn từ ý tưởng sáng tạo của các đầu bếp, tạo ra hiệu ứng khói sương huyền ảo, kích thích thị giác và khứu giác của thực khách. Tuy nhiên, việc sử dụng nitơ lỏng trong thực phẩm không phải là điều mới mẻ. Nó đã xuất hiện từ thời Victoria, khi một nhà văn ẩm thực tạo ra phương pháp làm kem nitơ lỏng và được mệnh danh là "Nữ hoàng băng giá".
Điểm sôi của nitơ lỏng là -196 độ C, khi tiếp xúc với thực phẩm nóng, nó sẽ tạo ra hiệu ứng bay hơi ngoạn mục, thu hút sự chú ý của thực khách. Nhờ sự độc đáo này, nitơ lỏng nhanh chóng trở thành "trend" ẩm thực được ưa chuộng tại các nhà hàng cao cấp.
Nitơ lỏng, với đặc tính tạo hiệu ứng sương mù đẹp mắt, đang dần trở thành "ngôi sao" trong các món ăn và thức uống hiện đại. Tuy nhiên, ẩn sau vẻ ngoài thu hút này là những nguy cơ tiềm ẩn cho sức khỏe nếu con người vô tình hoặc cố ý nuốt phải nó.
Vào ngày 4 tháng 10 năm 2012, cô gái người Anh tên Gabby Skellen đã tổ chức sinh nhật lần thứ 18 của mình tại Oscar Bar. Theo sự xúi giục của bạn bè, cô đã uống một ngụm cocktail có chứa nitơ lỏng chưa bay hơi hoàn toàn.
Theo bạn bè của cô vào thời điểm đó, ngay khi Gabby Skellen uống ly cocktail này, khói trắng đã liên tục bốc ra từ miệng và mũi của cô. Chỉ 4 phút sau, bi kịch ập đến: cô bị đau tim dữ dội và dạ dày cảm giác như đang muốn nổ tung. May mắn thay, Gabby đã được cấp cứu kịp thời và giữ được mạng sống, nhưng cái giá phải trả là mất đi vĩnh viễn một phần cơ thể quan trọng - dạ dày.
Mặc dù nhấm nháp một giọt nitơ lỏng có thể không gây chết người, nhưng việc uống nitơ lỏng như đồ uống thông thường có thể gây tổn thương nghiêm trọng cho miệng, thực quản và dạ dày.
Thủ phạm của thảm kịch - nitơ lỏng, bản thân nó vô hại và được sử dụng rộng rãi trong việc làm mát máy tính, loại bỏ mụn cóc trong lĩnh vực y tế và nhiều lĩnh vực khác. Nó vô hại ngay cả khi cho vào thực phẩm, miễn là chất lỏng bay hơi trước khi được tiêu thụ.
Ngược lại, nếu nitơ lỏng xâm nhập vào cơ thể con người có có thể gây ra nhiều nguy hiểm đối với cơ thể:
Thứ nhất, nitơ lỏng có nhiệt độ cực thấp, khoảng -196 độ C, thấp hơn nhiều so với nhiệt độ cơ thể con người. Khi tiếp xúc trực tiếp với da hoặc niêm mạc, nó có thể gây ra bỏng lạnh nghiêm trọng, dẫn đến tổn thương mô, phồng rộp, thậm chí hoại tử. Nguy cơ cao hơn ở các vùng da mỏng manh như miệng, họng và thực quản.
Thứ hai, nếu nuốt phải nitơ lỏng, nó sẽ nhanh chóng bay hơi trong cơ thể, tạo ra khí nitơ với áp suất cao. Áp suất này có thể làm giãn nở các cơ quan nội tạng, đặc biệt là dạ dày và ruột, dẫn đến thủng, rách, chảy máu trong và thậm chí tử vong - 1 lít nitơ lỏng có thể bay hơi thành 700 lít khí, và việc nitơ lỏng đi vào dạ dày con người sẽ không khác gì việc một quả bóng bay được nối với máy bơm không khí công suất lớn, nó sẽ nhanh chóng phồng lên và phát nổ.
Thứ ba, khi nitơ lỏng bay hơi trong cơ thể, nó có thể đẩy oxy ra khỏi phổi, dẫn đến tình trạng thiếu oxy và ngạt thở. Nguy cơ này cao hơn ở những người có bệnh lý hô hấp sẵn có. Ngoài ra, nitơ lỏng có thể ảnh hưởng đến lưu lượng máu lên não, dẫn đến thiếu oxy và các chất dinh dưỡng cần thiết cho hoạt động não bộ. Điều này có thể gây ra các triệu chứng như chóng mặt, nhức đầu, lú lẫn, thậm chí hôn mê.
Nitơ là một nguyên tố hóa học phổ biến xuất hiện tự nhiên trong đất, đại dương và không khí. Nitơ lỏng là dạng nitơ hóa lỏng được sản xuất về mặt hóa học bằng một quá trình gọi là chưng cất phân đoạn. Nó được tạo thành từ hai nguyên tử nitơ có chung liên kết cộng hóa trị (N2). Nitơ lỏng còn được ký hiệu là LN, LN2 hoặc LIN. Nó cực kỳ lạnh và được sử dụng để bảo quản thực phẩm và thuốc men.
Hậu quả nghiêm trọng nhất của việc uống nitơ lỏng là tử vong. Các tổn thương nội tạng nặng nề, ngạt thở và thiếu oxy não có thể dẫn đến tử vong nhanh chóng nếu không được cấp cứu kịp thời. Và ngay cả khi được điều trị kịp thời, những tổn thương do bỏng lạnh và thiếu oxy do nuốt nitơ lỏng có thể để lại di chứng lâu dài, ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của nạn nhân.
Trường hợp của Skellen là minh chứng cho những hậu quả nặng nề mà nitơ lỏng có thể gây ra. Việc cắt bỏ toàn bộ dạ dày đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và cuộc sống của cô. Skellen không thể học đại học, đi làm như bạn bè đồng trang lứa và phải đối mặt với những di chứng dai dẳng suốt cuộc đời.
Nitơ lỏng được bảo quản trong các thùng chứa cách nhiệt đặc biệt gọi là bình Dewar . Đây là những thùng chứa hai vách có chân không cách nhiệt giữa các bức tường. Những bình này được thông hơi để cho khí thoát ra khỏi thùng chứa nhằm tránh áp suất tăng đến mức nguy hiểm. Tùy thuộc vào thiết kế của bình Dewar, nitơ lỏng có thể được lưu trữ trong vài giờ cho đến vài tuần.
