Minh họa/INT
Ngân hàng Thế giới dự đoán, dù sản lượng kinh tế của Ukraine vẫn nhỏ hơn đáng kể so với trước chiến sự (nền kinh tế đã giảm 1/3 vào năm ngoái), nhưng sẽ tăng trưởng khoảng 3,5% trong năm nay. Mức tăng trưởng này được thúc đẩy bởi sự gia tăng chi tiêu trong nước. Đồng thời, được củng cố bởi dòng viện trợ tài chính nước ngoài ổn định.
Các nhà kinh tế cho rằng, sẽ phải mất nhiều năm nữa để nền kinh tế Ukraine trở lại mức trước chiến sự. Phía trước là nhiều thách thức như việc cần nguồn tiền khổng lồ để tái thiết, thâm hụt ngân sách sẽ tiếp tục tăng và xảy ra tình trạng thiếu lao động.
Tuy nhiên, các nhà phân tích và doanh nhân địa phương đã nhìn thấy được sức chống chịu và sự ổn định tương đối sau gần 20 tháng giao tranh. Qua đó, cải thiện niềm tin của người tiêu dùng và nhà đầu tư.
Trong một báo cáo gần đây, Ngân hàng Thế giới ước tính, tiêu dùng tư nhân ở Ukraine sẽ tăng 5% trong năm nay, sau khi giảm hơn 1/4 vào năm ngoái. Tại các thành phố như Kiev và Dnipro - những nơi cách xa khu vực chiến sự nhưng vẫn bị ảnh hưởng bởi các cuộc không kích, khách hàng đang quay trở lại nhà hàng và tiếp tục mua sắm.
Trong khi đó, GDP quý II của Ukraine tăng 19,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là mức tăng trưởng quý cao nhất mà nước này từng ghi nhận. Số liệu này do Cơ quan Thống kê Nhà nước Ukraine công bố. Tăng trưởng quý II cao là do mức nền so sánh thấp của quý cùng kỳ 2022 - thời điểm hoạt động kinh tế nước này sụt giảm mạnh sau xung đột với Nga.
Cụ thể, trong quý II năm ngoái, GDP của nước này đã giảm mạnh 37,2%. Nửa cuối năm 2022, kinh tế Ukraine giảm tổng cộng khoảng 30%. Đà giảm vẫn duy trì đến 3 tháng đầu năm nay, với GDP giảm 10% trong quý I.
Ngoài ra, GDP Ukraine còn được thúc đẩy bởi sự gia tăng mạnh mẽ của tiêu dùng nội địa. Bà Olena Bilan - Kinh tế trưởng tại ngân hàng đầu tư Dragon Capital có trụ sở tại Kiev, cho biết, người dân đã dần quen với cuộc chiến. Theo bà, cuộc sống vẫn tiếp diễn. Trong khi đó, giữa những rắc rối, người ta muốn tận hưởng bằng cách mua hàng hoặc đi nghỉ mát.
Ngân hàng Quốc gia Ukraine dự kiến, nền kinh tế nước này tăng trưởng 2,9% năm nay. Đánh giá triển vọng kinh tế được cho là vô cùng quan trọng trong nghĩa vụ thanh toán các khoản vay đảm bảo GDP. Đây là công cụ tài chính mà một quốc gia phát hành để huy động vốn từ các nhà đầu tư hoặc chủ nợ quốc tế, gắn liền với những điều kiện diễn biến GDP.
Thứ trưởng Bộ Kinh tế Ukraine Nadiia Bihun cho biết, nước này có chiến lược kích thích các ngành công nghiệp giá trị gia tăng cao. Trong đó, chủ yếu là các doanh nghiệp chế biến để phát triển kinh tế. “Chúng tôi đang nỗ lực tăng tỷ trọng ngành chế biến từ 10% hiện nay lên ít nhất 20% trong cơ cấu GDP”, Thứ trưởng Bihun nói.
Các nhà kinh tế cho rằng, việc Ukraine có thể thích ứng với nhiều thách thức thời chiến, như duy trì lưới điện bất chấp chiến dịch không kích của Moscow nhằm vào cơ sở hạ tầng năng lượng, đã giúp đưa nền kinh tế vào quỹ đạo ổn định.
Nền kinh tế Ukraine đang ngày càng được tái cơ cấu để phục vụ chiến sự. Hơn một nửa chi tiêu chính phủ trong năm tới, khoảng 46 tỷ USD, sẽ dành cho quốc phòng.
Song, theo Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal, với nguồn thu từ thuế rất ít để tài trợ cho đợt chi tiêu này, thâm hụt ngân sách của Ukraine sẽ lên tới 21% tổng sản lượng quốc gia vào năm sau. Ông cho rằng, chính phủ sẽ cần 42 tỷ USD viện trợ tài chính để bù đắp sự thiếu hụt này.