Ảnh minh họa
Việt Nam sở hữu một mặt hàng đang có quy mô đứng thứ 9 trên thế giới là mặt hàng gốm, sứ với tốc độ tăng trưởng bình quân hàng năm đạt 8,2%. Theo thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, trong tháng 12, xuất khẩu gốm sứ đã thu về hơn 63 triệu USD, tăng 4,9% so với tháng 11. Lũy kế cả năm 2023, mặt hàng này đã thu về hơn 618 triệu USD, giảm 13% so với năm 2022.
Xét về thị trường, Mỹ là thị trường lớn nhất của đồ gốm sứ Việt Nam với hơn 132 triệu USD trong năm 2023, tuy nhiên giảm 15% so với năm 2022. Nhật Bản là thị trường lớn thứ 2 với hơn 93 triệu USDn giảm 10% so với cùng kỳ. Xếp thứ 3 là Đài Loan (TQ) với hơn 68 triệu USD, tăng 1% so với năm trước.
Nguồn: Tổng cục Hải quan
Đáng chú ý Thái Lan đã vươn lên trở thành thị trường xuất khẩu lớn thứ 4 của gốm sứ Việt Nam với hơn 39 triệu USD, đồng thời chứng kiến mức tăng trưởng 19% so với năm 2022.
Nguồn: Tổng cục Hải quan
Trung bình hàng năm, công nghiệp sản xuất gốm sứ đã đóng góp hơn 3 tỷ USD/năm cho GDP của Việt Nam. Theo Bộ Xây dựng, với năng lực sản suất và trình độ công nghệ như hiện nay, Việt Nam là một trong 10 quốc gia sản xuất gốm sứ xây dựng lớn nhất thế giới và cũng là quốc gia có sản lượng gạch ốp lát đứng thứ tư thế giới. Ngoài việc cung cấp đủ nhu cầu thị trường trong nước, sản phẩm gốm sứ xây dựng của Việt Nam đã xuất khẩu sang nhiều nước trên thế giới, bao gồm khu vực ASEAN, Đông Bắc Á, châu Âu và Mỹ. Tính riêng trong năm 2022, doanh thu xuất khẩu đạt hơn 220 triệu USD.
Theo cơ quan Thống kê châu Âu (Eurostat), Việt Nam hiện đứng thứ 2 trong số các thị trường ngoại khối cung cấp gốm sứ mỹ nghệ cho thị trường châu Âu nửa đầu năm 2023. Việc thực thi Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) đang mở ra rất nhiều cơ hội xuất khẩu cho các sản phẩm thủ công nói chung và gốm sứ mỹ nghệ nói riêng. Hàng gốm sứ của Việt Nam đã có mặt trên 27 quốc gia và vùng lãnh thổ.
Trong năm 2022, mặt hàng gốm sứ đã mang về cho Việt Nam hơn 710 triệu USD, tăng 5,3% so với năm 2021. Bước sang năm 2023, trước ảnh hưởng của tình hình kinh tế thế giới, các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm hàng thủ công mỹ nghệ đã gặp nhiều khó khăn khi đây không phải mặt hàng tiêu dùng thiết yếu trong bối cảnh người dân các quốc gia đều thắt chặt chi tiêu do lo ngại lạm phát và suy thoái kinh tế.
Dự báo, xuất khẩu gốm sứ mỹ nghệ của Việt Nam trong những tháng tới sẽ còn tiếp tục gặp nhiều khó khăn. Do đó, ngoài các thị trường xuất khẩu truyền thống, doanh nghiệp cũng nên tập trung khai thác thị trường khác như Trung Quốc, Ấn Độ, Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc), Brazil…
Theo các chuyên gia, tiềm năng xuất khẩu mặt hàng gốm xây dựng rất lớn, bởi nhu cầu vật liệu mới trong xây dựng đang tăng mạnh. Vật liệu gốm được dùng nhiều trong chi tiết kết cấu của công trình, từ khối xây, lát nền, ốp tường đến cốt liệu rỗng cho loại bê tông nhẹ.