Một nhóm các nhà khảo cổ đã phát hiện ra một con dao găm bằng đá pha lê cổ đại tại một trong những ngôi mộ ở Seville, Tây Ban Nha. Các chuyên gia tin rằng hiện vật này có niên đại khoảng 5.000 năm trước; nó có thể là một bùa hộ mệnh cho một người giàu có.
Con dao găm dài 20 cm, vỏ và tay cầm được làm bằng ngà voi. Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng theo truyền thống, những vũ khí như vậy sẽ được làm bằng đá. Vì lý do này, hiện vật được các nhà khoa học tìm thấy được coi là vô cùng đặc biệt và rất có giá trị nghiên cứu khảo cổ.
Một nhóm khai quật lăng mộ cự thạch của Montelirio tholos từ năm 2007 đến năm 2010 đã phát hiện ra một con dao găm được làm từ tinh thể đá pha lê vô cùng đặc biệt. Các chuyên gia cho rằng để làm ra được con dao này, những người thợ thủ công đã sử dụng "kỹ thuật tinh vi nhất" từng được phát hiện ở Iberia thời tiền sử và sẽ phải tốn rất nhiều thời gian, cũng như kỹ năng để chạm khắc.
Tinh thể đá tượng trưng cho sức sống của các dân tộc cổ đại, cũng như sự kết nối với tổ tiên, bởi vậy những chiếc dao găm làm bằng đá được phát hiện tại rất nhiều nơi khác nhau trên hành tinh của chúng ta. Tuy nhiên, phát hiện này ở Tây Ban Nha lại hoàn toán khác, chất liệu để làm ra nó khác xa với những gì chúng ta đã quen thuộc và cho tới nay, vẫn chưa rõ con dao găm pha lê này được làm ra với mục đích gì, vì nó khá dễ vỡ.
Ngoài con dao găm, giới khảo cổ còn phát hiện ra rất nhiều loài vụ khí khác nhau liên quan đến việc khai quật nghĩa địa Seville, bao gồm: 16 đầu mũi tên và 4 lưỡi kiếm nhỏ được tìm thấy trong ngôi mộ, tất cả các vật dụng đều làm bằng đá pha lê.
Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Quaternary International cho biết: “Chúng có thể đại diện cho món đồ trang trí mà chỉ giới thượng lưu mới có thể tiếp cận được trong khoảng thời gian này. Sự liên kết giữa lưỡi dao găm với cán dao làm bằng ngà voi, cũng là một nguyên liệu thô không phải của địa phương nhưng chắc chắn phải có giá trị lớn, cho thấy địa vị cao của những người sử dụng những đồ vật đó".
Trên thực tế, đá pha lê tự nhiên là một khoáng sản vô cùng hiếm, nó có giá trị tương đương với vàng và không hề tồn tại ở Tây Ban Nha, do đó các nhà khoa học kết luận rằng vật liệu để làm ra con dao găm này có thể được đưa đến Seville từ một nơi rất xa.
Các nhà nghiên cứu tin rằng chủ nhân của con dao găm này có thể là một người đàn ông giàu có, người đã đặt hàng một lưỡi dao làm bằng đá pha lê. Con dao đặc biệt này có thể được sử dụng làm vật trang trí và nhấn mạnh địa vị đặc biệt của người sở hữu nó.
Theo một số người khác, con dao găm có thể được sử dụng cho các mục đích tế lễ. Trong thời cổ đại, người ta tin rằng pha lê tích lũy sức mạnh và mang lại chiến thắng. Vì lý do này, bùa hộ mệnh bằng pha lê đã trở nên phổ biến, góp phần mang lại may mắn, thành công và chiến thắng cho người sở hữu nó.
Đầu mũi tên pha lê đá cũng được tìm thấy trong lăng mộ. Tổng cộng có 16 đầu mũi tên, được tạo ra bằng cách tạo áp lực, một quá trình liên quan đến việc loại bỏ các mảnh nhỏ dọc theo cạnh của viên đá
Cuộc khai quật ở miền nam Tây Ban Nha là sự hợp tác của các nhà nghiên cứu từ Đại học Granada, Đại học Seville và Hội đồng Nghiên cứu Cao cấp Tây Ban Nha. Các nhóm nghiên cứu đã làm việc tại địa điểm này từ năm 2007 đến năm 2010 và công bố phát hiện của họ vào năm 2015 trong đó nêu chi tiết về kho vũ khí pha lê.
Dự án khai quật ở tây nam Tây Ban Nha là kết quả hợp tác của các nhà nghiên cứu ở Đại học Granada, Đại học Seville và Hội đồng Nghiên cứu Cấp cao Tây Ban Nha. Ngôi mộ nằm ở vùng trũng của thung lũng Guadalquivir. Các nhà nghiên cứu phát hiện đá pha lê ở 8 địa điểm thuộc công trình dài 44 m với hành lang 39 m dẫn tới gian chính rộng hơn 5 m. Dù vậy, những đồ vật tinh xảo như đầu mũi tên và lưỡi dao găm lại nằm ở phía nam.
Nghiên cứu cho biết: 'Việc chế tạo dao găm tinh thể đá phải dựa trên sự tích lũy kiến thức và kỹ năng thực nghiệm được truyền lại từ việc sản xuất lưỡi dao găm đá lửa cũng như từ bí quyết chế tạo các vật thể hai mặt lá nhỏ hơn bằng tinh thể đá.
Nhóm nghiên cứu cho rằng quá trình sản xuất dao găm pha lê chắc chắn dựa trên tích lũy kinh nghiệm truyền qua nhiều đời và kỹ năng hình thành trong lúc làm lưỡi dao bằng đá. Bề mặt vũ khí được mài nhẵn có thể nhằm tránh rạn nứt trong lúc tạo hình. Do kích thước của con dao găm, các nhà nghiên cứu suy đoán nó được tạo ra từ pha lê nguyên khối dài ít nhất 22 cm và dày 5 cm.
Ngoài vũ khí, ngôi mộ còn chứa xác của 25 cá nhân. Vài người phụ nữ và một người đàn ông được cho là chết do trúng độc. Xác của họ nằm rải rác quanh khu mộ, cùng với đồ cúng tế bao gồm ngà voi, trang sức, đồ gốm và một quả trứng đà điểu.
Trên thực tế, việc phát hiện các tạo vật cổ đại được làm từ đá pha lê không phải là hiếm. Trong quá khứ, các hiệp sĩ Pháp thường gắn những mảnh quặng đá pha lê vào thanh kiếm của mình, và tin rằng nó sẽ làm tăng sức mạnh cho họ. Ở Tây Tạng, người ra tin rằng đá pha lê có thể giúp cho những người lính bị thương mau lành và hồi phục nhanh hơn.