Cựu Ngoại trưởng Albert del Rosario ngày 20.6 kêu gọi giới chức Philippines đương nhiệm cứng rắn hơn với Trung Quốc trong vụ đâm chìm tàu cá rồi bỏ mặc thuyền viên.
Vụ việc xảy ra cuối tuần trước tại khu vực bãi Cỏ Rong. Sau khi đâm chìm tàu cá Philippines, tàu Trung Quốc bỏ mặc 22 thuyền viên trên biển. May mắn tàu cá Việt Nam có mặt cứu người.
Tổng thống Rodrigo Duterte và giới chức Bắc Kinh đều tìm cách giải quyết êm xui mọi chuyện. Nhà lãnh đạo Manila gọi đây chỉ là “va chạm”. Trung Quốc cam kết điều tra những chỉ trích động thái chính trị hóa vụ việc.
Lập trường của Tổng thống Duterte khiến không ít người tức giận, trong đó có cựu Ngoại trưởng Rosario - người đại diện Philippines đâm đơn kiện Trung Quốc lên Tòa án trọng tài thường trực (PCA) năm 2016.
“Khi Trung Quốc ra tuyên bố gì đó, bạn gần như có thể chắc chắn rằng những gì xảy ra thực tế sẽ không đúng như vậy”, theo ông Rosario. Cựu Ngoại trưởng nhắc lại một minh chứng tiêu biểu: giới chức Bắc Kinh từng hứa không quân sự hóa Biển Đông, vậy mà năm 2012 lại chiếm bãi Scarborough từ tay Philippines.
Phát ngôn của ông Rosario được cho gây khó xử cho Tổng thống Rodrigo Duterte. Nhà lãnh đạo sắp sang Bangkok (Thái Lan) tham dự một hội nghị ASEAN - nơi vụ đâm tàu cá có thể được đưa ra thảo luận.
Trợ lý Ngoại trưởng Philippines Junever Mahilum-West cho biết: “Hoàn toàn có thể đưa những vấn đề kiểu này ra thảo luận. Vì chúng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phải đạt Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC) - để chúng ta tránh và ngăn chặn sự cố tương tự trong tương lai”.