Ký túc xá tưởng như là hình thức thuê nhà chỉ dành cho học sinh, sinh viên nhưng có một loại hình ký túc xá đang ngày càng trở nên phổ biến với người trẻ thất nghiệp tại Trung Quốc - những người không chắc chắn về thu nhập và tương lai của mình. Chúng được gọi là "ký túc xá thanh niên".
Tương tự ký túc xá thông thường, ký túc xá thanh niên có diện tích khiêm tốn, mức giá thuê phải chăng. Một lý do lớn khiến ký túc xá thanh niên được ưa chuộng vì trả tiền thuê nhà theo ngày, không cần đặt cọc nên rất phù hợp cho những người thường xuyên di chuyển. Tuy nhiên, khi thuê nhà trong ký túc xá thanh niên, bạn có thể chấp nhận phải ở chung với nhiều người cùng điều kiện sống thiếu tiện nghi.
Theo SCMP, tỷ lệ thất nghiệp tại Trung Quốc đang cao kỷ lục
Tháng 3/2023, Chengzi (1997) về nước ngay vừa khi tốt nghiệp chuyên ngành Thiết kế đồ hoạ tại Nhật Bản. Đầu tháng 9, một công ty nổi tiếng ở Thượng Hải đã liên hệ đề nghị phỏng vấn việc làm với Chengzi nên cô tính thuê ký túc xá thanh niên trong thời gian ngắn, dự định chỉ ở vài ngày. Khi nào có việc làm mới, Chengzi sẽ chuyển sang thuê một căn nhà.
Chỉ 3 ngày sau khi được hứa nhận vào làm tại công ty, cấp trên Chengzi đột nhiên nhắn tin nói rằng tập đoàn không cho phép tuyển sinh viên mới ra trường. Nếu Chengzi muốn làm việc tại công ty, họ chỉ có thể ký hợp đồng thanh toán cá nhân với cô. Với hợp đồng này, cô nàng chỉ được trả lương theo ngày và được trả một lần cho mỗi công việc Chengzi làm.
Sau khi hỏi thăm những người bạn xung quanh, Chengzi nhận ra đây là "tín hiệu bất thường" khi đi tìm việc. Cũng vì thế, cô quyết định kéo dài thời gian sinh sống tại ký túc xá thanh niên sau khi lâm vào tình cảnh thất nghiệp.
Chengzi thuê ký túc xá cùng 3 người khác. Căn phòng cô thuê cũng là một trong những phòng tốt nhất, với giá trung bình khoảng 90 NDT/ngày (~305 ngàn đồng), tiền thuê nhà trả theo ngày.
Tuy nhiên khi ngày lễ đến gần, giá thuê nhà có thể tăng vọt lên 120 NDT/ngày (~407 ngàn đồng). Để tiết kiệm chi phí sinh hoạt, cô đã phải chuyển sang ở phòng 6 người, nhưng vẫn tốn khoảng 100 NDT/ngày (~339 ngàn đồng). Cộng cả tiền thuê nhà thì mỗi tháng, cô nàng sẽ tốn 5000 - 6000 NDT (~16,9 triệu - 20 triệu đồng) cho chi phí sinh hoạt.
Ký túc xá mà Chengzi có cơ sở vật chất khá tốt và mỗi phòng có nhà vệ sinh riêng
Giường ngủ của Chengzi
Điều mà Chengzi nhận thấy rõ ràng khi ở ký túc xá thanh niên là mọi người tương đối khép kín, ít giao tiếp cùng nhau. Cũng vì thế sau khi sinh sống ở đây hơn 1 tháng, cô nàng mới chỉ quen được 1 người bạn. Bên cạnh đó, khi sống tại ký túc xá này, Chengzi cũng phải làm quen với việc dùng chung đồ vệ sinh cá nhân với mọi người.
"Tôi là người có yêu cầu tương đối cao về môi trường vệ sinh, trước đây tôi là kiểu người không dùng chung máy giặt với người khác. Tuy nhiên thói quen này giờ đã thay đổi. Giờ đây, tôi luôn bật chức năng 'tự làm sạch lồng giặt' của máy giặt trước khi giặt quần áo vì phải chung đồ với rất nhiều người. Trước khi đi vệ sinh, tôi cũng sẽ lau bệ bồn cầu bằng khăn ướt, dù vẫn cảm thấy hơi khó chịu nhưng cũng phải thỏa hiệp".
Ở ký túc xá thanh niên, mọi người sinh hoạt theo những giờ giấc khác nhau. Có người đi ngủ vào giờ này nhưng cũng có thể là khung giờ thức dậy của ai đó. Tuy nhiên, Chengzi không cảm thấy điều này phiền phức vì số tiền thuê nhà khá ít, cô không thể mong đợi môi trường sống hoàn toàn yên tĩnh như ở khách sạn hay đi thuê nhà riêng.
Một trường hợp khác là Xiao Lou (1989) đã sống ở nhiều ký túc xá thanh niên từ đầu năm nay trong quá trình di chuyển đến các thành phố để tìm việc.
Xiao Lou
Vào tháng 6/2023, một bài đăng của Xiao Lou đã trở thành chủ đề tìm kiếm nóng ở đất nước tỷ dân. Trong bài đăng này, anh chàng chia sẻ trải nghiệm đi thuê ký túc xá thanh niên để ở tại Bắc Kinh nhưng bị lễ tân từ chối và nhấn mạnh "người trên 35 tuổi không được đặt phòng".
Bấy giờ, Xiao Lou rất khó chịu và anh cho rằng bản thân chưa đến 35 tuổi. Anh chàng hỏi lý do thì người lễ tân cho biết: "Người lớn tuổi có thể gặp khó khăn khi ngủ gường tầng". Bài đăng của Xiao Lou nhận được nhiều chú ý bởi tại quốc gia này, tình trạng phân biệt với người lao động 35 tuổi đã gây ra nhiều tranh cãi trên mạng xã hội.
Xiao Lou cho biết thêm, đầu năm nay, anh chàng xin nghỉ việc ở công ty đã gắn bó gần 10 năm. Sau đó anh đã sống trong ký túc xá thanh niên gần như cả năm trời. Anh cho rằng, mô hình nhà ở này giá rẻ và phù hợp với người thất nghiệp dài ngày như mình.
Theo đánh giá của Xiao Lou, điều kiện sinh hoạt của ký túc xá thanh niên rất nghèo nàn, hơi giống một ngôi nhà tập thể. Tại ký túc xá của Xiao Lou, chỉ có 4 phòng ngủ, 1 phòng khách và 1 nhà vệ sinh. Người sinh sống đều là nam giới.
"Tôi có thể cảm nhận được rằng người thuê ký túc xá thanh niên này là một nhóm hỗn hợp, bao gồm người làm công việc lặt vặt, người đang tìm việc và sinh viên. Có người sẽ tích trữ những chiếc tất nhiều ngày chưa giặt và có mùi hôi nồng nặc.
Không gian trong phòng nhỏ. Căn phòng không có két sắt nên tôi chỉ có thể giấu đồ có giá trị trong vali. Tôi có một chiếc máy bay không người lái trị giá hơn 10.000 NDT (~33 triệu đồng) nên ngày nào tôi cũng lo lắng. Khi tôi ra ngoài và đến phòng khách, không ai trò chuyện cùng nhau mà chỉ có người im lặng hút thuốc", Xiao Lou phàn nàn về điều kiện sống tại đây.
Một ký túc xá thanh niên mà Xiao Lou thuê ở Trùng Khánh và Vân Nam
Tại ký túc xá Xiao Lou thuê ở Bắc Kinh, nước khoáng treo ở đầu giường vì căn phòng không còn chỗ chứa
Xiao Lou cũng từng gặp nhiều trải nghiệm không mấy vui vẻ khi sống tại ký túc xá thanh niên. Đó là giá cả thuê nhà tăng cao trong những ngày nghỉ lễ nên buộc anh phải thường xuyên đổi sang các giường rẻ hơn.
Khi thuê một ký túc xá ở Thượng Hải, toàn bộ phòng của anh bỗng nhiên được một khách sạn gần đó đặt làm nơi ở cho nhân viên. Cũng vì thế, dưới sự yêu cầu của ban quản lý, anh phải thu dọn hết đồ đạc và chuyển phòng theo yêu cầu.
Thất nghiệp trong thời gian dài đã ảnh hưởng đến cuộc sống của Xiao Lou. Anh cho hay, những tháng vừa qua, anh chủ yếu sống bằng "tiền đi vay" từ thẻ tín dụng. Chi phí sinh hoạt của anh khoảng 3.000 NDT/tháng (~10 triệu đồng). Để tiết kiệm, anh thường ăn ở những nhà hàng ăn nhanh rẻ nhất, cũng như tự giặt quần áo suốt 6 tháng qua để không phải trả từ 5-10 NDT (16 - 33 ngàn đồng) cho một lần sử dụng máy giặt ở khu nhà.