Vài ngày trước khi Elon Musk tuyên bố sa thải toàn bộ nhóm phụ trách mạng sạc Supercharger tại Tesla vào tháng trước, 500 nhân viên của nhóm đang tràn đầy hy vọng khi Trưởng bộ phận Rebecca Tinucci đã có lịch họp với Musk về tương lai của mạng sạc này. Tất cả đều tin rằng Musk sẽ đồng ý phê duyệt những kế hoạch mở rộng mạng lưới sạc khổng lồ dù 2 tuần trước đó họ vừa trải qua nỗi đau phải chia tay khoảng 15-10% đồng nghiệp do nằm trong diện sa thải chung của công ty.
Nhưng buổi họp giữa Tinucci với Musk dường như không diễn ra tốt đẹp. Theo một nguồn tin nội bộ, trong cuộc họp lần đó, Musk đã không hài lòng với bài thuyết trình của Tinucci và muốn sa thải nhiều hơn nữa tại bộ phận Supercharger. Khi Tinucci có ý phản đối ý kiến này, giải thích rằng việc cắt giảm thêm nhiều nhân viên nữa sẽ hủy hoại những hoạt động kinh doanh cơ bản của mạng sạc. Kết quả ngoài sức tưởng tượng, Musk nói rằng sẽ sa thải luôn Tinucci cùng với 500 nhân viên dưới quyền của cô.
Sau đó, nhưng cả thế giới đã chứng kiến, việc sa thải toàn bộ nhân viên Supercharger đã làm đảo lộn một mạng lưới được nhiều người coi là thành tựu đặc trưng của Tesla và là động lực chính cho doanh số bán xe điện của hãng. Thống kê liên bang cho thấy Supercharger chiếm hơn 60% số cổng sạc tốc độ cao của Mỹ và công ty là người chiến thắng lớn nhất cho đến nay với 5 tỷ USD tài trợ liên bang cho các bộ sạc mới.
Hiện Tesla, Musk và Tinucci đều không trả lời yêu cầu bình luận từ Reuters về những tiết lộ kể trên.
Bất chấp việc sa thải hàng loạt, Musk vẫn đăng tải trên mạng xã hội hứa hẹn sẽ tiếp tục mở rộng mạng lưới Supercharger. Nhưng ba cựu nhân viên tại Supercharger nói với Reuters rằng họ đã nhận được các cuộc gọi từ các nhà cung cấp, nhà thầu và các công ty điện lực, một số trong đó đã chi hàng triệu USD vào thiết bị và cơ sở hạ tầng để giúp xây dựng mạng lưới của Tesla.
Một lá thư được giám đốc cung ứng toàn cầu của Tesla gửi vào đầu tháng này cho các nhà thầu và nhà cung cấp Supercharger đã hướng dẫn họ "vui lòng tiếp tục khởi công bất kỳ dự án xây dựng mới nào được giao" và tạm dừng việc mua vật liệu.
Ba cựu nhân viên Tesla cho biết, nhóm năng lượng của Tesla, chuyên bán các sản phẩm năng lượng mặt trời và pin lưu trữ cho gia đình và doanh nghiệp, được giao nhiệm vụ tiếp quản Supercharger và kêu gọi một số đối tác đóng cửa các dự án xây dựng bộ sạc đang diễn ra.
Một nhà thầu xây dựng cho biết ông từng kỳ vọng các dự án Supercharger sẽ mang lại khoảng 20% doanh thu năm 2024 của mình nhưng hiện có kế hoạch đa dạng hóa để tránh phụ thuộc vào Tesla.
Tinucci là một trong số ít nữ giám đốc điều hành cấp cao của Tesla. Gần đây, cô đã bắt đầu báo cáo trực tiếp với Musk, sau sự ra đi của giám đốc mảng pin và năng lượng Drew Baglino. Họ cho biết Baglino trước đây từng giám sát bộ phận tính phí mà không có sự tham gia nhiều của Musk.
Việc sa thải đội sạc pin đánh dấu kịch tính mới nhất trong một năm đầy biến động đối với Tesla khi Musk đã đóng cửa hoặc trì hoãn một số nỗ lực cốt lõi nhằm thúc đẩy doanh số bán xe điện tăng trưởng nhanh chóng mà các nhà đầu tư đã mong đợi. Thay vào đó, Musk hiện cho biết Tesla sẽ chuyển trọng tâm chính sang xe tự lái, một lĩnh vực kinh doanh có tính cạnh tranh khốc liệt và rủi ro hơn và có thể mất nhiều năm để phát triển.
Công ty đã công bố doanh số bán ô tô sụt giảm lần đầu tiên kể từ năm 2020 trong quý đầu tiên trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt từ các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc và nhu cầu xe điện trên toàn thế giới sụt giảm. Reuters đưa tin vào tháng 4 rằng Tesla đã hủy bỏ kế hoạch sản xuất một mẫu xe giá cả phải chăng được chờ đợi từ lâu có tên Model 2. Điều đó làm dấy lên nghi ngờ về kế hoạch xây dựng các nhà máy mới của Tesla ở Mexico và Ấn Độ. Và một loạt giám đốc điều hành đã ra đi trong bối cảnh toàn công ty trải qua đợt sa thải diện rộng.
Hai cựu nhân viên Tesla cho biết, nhóm năng lượng được giao phụ trách quản lý mạng sạc có một số vai trò thiết kế và xây dựng tương tự. Tuy nhiên, các dự án thu phí về cơ bản là khác nhau vì chúng được đặt ở những nơi công cộng và đòi hỏi phải đàm phán rộng rãi với các cơ quan tiện ích, chính quyền địa phương và chủ đất.
Rebecca Tinucci.
Hai cựu nhân viên mạng lưới tính phí cho biết, nhóm năng lượng đang phải vật lộn để theo kịp khối lượng công việc hiện tại. Tuy nhiên, vào ngày 30/4, Musk đã đăng bài nói rằng công ty "vẫn có kế hoạch phát triển mạng lưới Supercharger, chỉ là với tốc độ chậm hơn". Vào thứ sáu, Musk đã đăng rằng "Tesla sẽ chi hơn 500 triệu USD để mở rộng mạng lưới Supercharger nhằm tạo ra hàng nghìn bộ sạc MỚI trong năm nay".
Hai cựu nhân viên của Supercharger gọi ngân sách mở rộng 500 triệu USD là một mức giảm đáng kể so với những gì nhóm đã lên kế hoạch cho năm 2024 - nhưng dù sao cũng là một thách thức đòi hỏi hàng trăm nhân viên. Trong một phân tích cung cấp cho Reuters, công ty nghiên cứu EVAdoption ở San Francisco ước tính khoản đầu tư 500 triệu USD trong năm nay sẽ khiến Tesla xây dựng số cổng sạc mỗi tháng ít hơn 77% ở Mỹ so với tốc độ của nhà sản xuất ô tô này cho đến tháng 4.
ĐEM CON BỎ CHỢ
Tesla đã công bố các trạm Supercharger đầu tiên của mình trên khắp California vào năm 2012. Musk gọi mạng lưới này là "người thay đổi cuộc chơi" đối với xe điện, cho phép di chuyển đường dài và thuận tiện "tương đương với ô tô chạy xăng".
Hoạt động kinh doanh sạc xe điện đòi hỏi khoản đầu tư ban đầu đáng kể và các nhà phân tích thường coi hoạt động này là không có lãi. Nhưng theo 4 cựu nhân viên tại đây, mạng lưới của Tesla đã có lãi trước khi toàn bộ nhân viên bị sa thải.
Điều đó nhờ vào khả năng kiểm soát chi phí và phân tích sâu rộng của Tesla để chọn những địa điểm có thể thu hút hoạt động kinh doanh suốt cả ngày thay vì chỉ trong thời gian có nhu cầu cao nhất, khi chi phí điện tăng vọt. Một cựu nhân viên của Supercharger cho biết chi phí cho mỗi cổng sạc của Tesla thường thấp hơn ít nhất 50% so với các đối thủ cạnh tranh.
Gần đây nhất là vào tháng trước, Tesla cho biết trong một hồ sơ chứng khoán rằng họ cần mở rộng tính phí để "đảm bảo có đủ hàng" cho khách hàng, đặc biệt là sau khi các nhà sản xuất ô tô bao gồm Ford, General Motors, Toyota và Hyundai thông báo rằng họ sẽ bắt đầu làm cho ô tô của họ tương thích với phích cắm sạc của Tesla, cấp cho xe của họ quyền truy cập Supercharger.
Một cựu nhân viên khác cho biết việc triển khai "hoàn toàn gặp nguy hiểm" vì sẽ không có đủ địa điểm sạc mới trực tuyến và công ty chỉ mới bắt đầu triển khai các nâng cấp để cho phép tương thích nhiều hơn với xe của các nhà sản xuất khác.
Ba trong số các nhân viên cũ gọi việc sa thải là một bước thụt lùi lớn đối với việc mở rộng tính phí tại thị trường Mỹ vì mối quan hệ mà nhân viên Tesla đã xây dựng với các nhà cung cấp và các công ty điện lực. Các nhân viên cũ cho biết Tesla đã phát triển thành một trong những khách hàng lớn hơn của nhiều công ty điện lực lớn trên khắp đất nước và nhiều công ty đã thuê nhân viên mới cũng như lên kế hoạch cho cơ sở hạ tầng mới dựa trên kế hoạch mở rộng mạng lưới sạc của Tesla.
Các nhân viên cũ cho biết, các công ty khác có thể lấp đầy khoảng trống, nhưng thiện chí được xây dựng theo thời gian với các công ty điện lực và các nhà thầu khác từ các khoản đầu tư sạc quy mô lớn của Tesla sẽ khó có thể tái tạo.
Thật không may là bây giờ họ bị dí cho hàng loạt trách nhiệm với các dự án khác nhau" một nhân viên cũ nói. "Thật buồn khi thấy tất cả những mối quan hệ này bị hủy hoại, tất cả mọi người đều thực sự tức giận".