Ngày 12/4, tại Hà Nội, cuộc Họp báo thường kỳ của Bộ VH-TT-DL "nóng" lên bởi những vấn đề liên quan đến 5 ca khúc sáng tác trước 1975 đang bị cấm lưu hành vì bị cho là sai lời, sai tác giả.
Trả lời tại cuộc họp báo, ông Đào Đăng Hoàn, Phó Cục trưởng Cục NTBD cho rằng, quyết định thu hồi việc phổ biến 5 ca khúc được đưa ra vào ngày 22/3/2017. Và cho đến nay, quyết định này vẫn còn hiệu lực.
Những phản ánh của báo chí về 5 ca khúc này, Cục đã nắm được. Tuy nhiên, cho đến thời điểm này, Cục vẫn khẳng định cả 5 ca khúc bị cấm lưu hành đều vi phạm vấn đề bản quyền, cụ thể là đã sửa lời và sai tên tác giả.
Sự việc 5 ca khúc trước 1975 bị dừng lưu hành, ca khúc "Nối vòng tay lớn" gặp khó khăn trong vấn đề cấp phép đã làm "nóng" cuộc họp báo thường kỳ của Bộ VH-TT-DL
Một đại diện khác của Cục NTBD là ông Lê Minh Tuấn, Phó Cục trưởng, cho biết thêm, đơn vị này sẽ tiếp cận các thông tin báo chí đã phản ánh về 5 ca khúc. “Chúng tôi sẽ tổng hợp, sau đó trình lên cấp trên để xem xét về vấn đề cấp phép trở lại cho những ca khúc này”, ông Tuấn nói.
Cũng tại cuộc họp báo, sự việc ca khúc "Nối vòng tay lớn" của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn không được cấp phép cũng được đặc biệt quan tâm.
Ông Lê Minh Tuấn cho biết, ca khúc “Nối vòng tay lớn” vẫn được cấp phép biểu diễn từ trước đến nay, đó là sự thật. Song Cục NTBD cũng không thể nói sai luật vì đúng là ca khúc này chưa được cấp phép. Khi Ban giám hiệu Trường đại học Y dược Huế - nơi tổ chức chương trình “Nối vòng tay lớn” xin cấp phép biểu diễn đã được cấp phép ngay.
Ông hy vọng các chủ sở hữu, người nắm quyền sở hữu tác phẩm sẽ xin cấp phép qua cổng thông tin dịch vụ công. “Thủ tục cũng rất đơn giản và sẽ được cấp phép nếu có nội dung tốt”, ông Tuấn nói.
Tại cuộc họp báo, có ý kiến cho rằng, Cục NTBD cần tổng hợp một lần về danh sách những ca khúc bị cấm để thông báo rộng rãi đến nhân dân chứ không thể để tình trạng “lâu lâu lại có một ca khúc bị cấm, ngừng cấp phép” gây hoang mang dư luận.
Trả lời về vấn đề trên, ông Đào Đăng Hoàn cho biết: “Ca khúc "Nối vòng tay lớn" không phải là không cấp phép mà là chưa. Còn những ca khúc khác, làm sao chúng tôi biết bài nào như thế nào để cấm, làm sao để thu thập tất cả các bài hát. Phải qua xin phép, thẩm định mới cấm được. Nhiều năm trước, nguyên Bộ trưởng Hoàng Tuấn Anh cũng đã đề xuất Cục NTBD làm việc này rồi, nhưng chúng tôi nói luôn là không thể”.
Từ việc cấm 5 ca khúc và việc ca khúc “Nối vòng tay lớn” chưa được cấp phép, nhiều PV đặt câu hỏi về những bất cập trong việc cấp phép, liệu có nên thay đổi cơ chế “xin-cho”? Những bài hát không cấm thì phải được phổ biến rộng rãi để nhân dân tự do sử dụng?
Ngoài ra, có thông tin cho rằng, mới đây, ca khúc "Nối vòng tay lớn" được biểu diễn ở sự kiện Đường sách ở TPHCM, dù thời điểm đó ca khúc này chưa được cấp phép. Về vấn đề này, ông Đào Đăng Hoàn cho rằng, Cục NTBD chưa tìm hiểu được vấn đề này và mong báo chí thông cảm với các nhà quản lý văn hóa hiện nay.
Trả lời về vấn đề, ca khúc "Nối vòng tay lớn" đã được biểu diễn rất nhiều, vậy tại sao đến thời điểm này Cục NTBD mới có ý kiến là chưa được cấp phép? Ông Đào Đăng Hoàn cho biết, việc này được thực hiện theo Công ước Bern, Luật Sở hữu trí tuệ năm 2004. Vấn đề không chỉ một sớm một chiều giải quyết được dù hết sức cố gắng.
Về việc ca khúc đã cấp phép trên trang web của Cục và Bộ bị sai lệch với nhau rất nhiều. Những ca khúc của nhạc sĩ Văn Cao đều bị nhầm là của nhạc sĩ Văn Chung. Điều đáng ngạc nhiên hơn, tất cả các ca khúc của nhạc sĩ Văn Cao đều chưa được cấp phép.
Ông Hoàn cho biết đã có danh sách hơn 2.000 bài sáng tác trước năm 1975 đã được cấp phép, đăng lên website. Còn rất nhiều bài không phép. “Những bài chưa có đơn vị nào đứng ra xin phép thì chưa được cấp phép. Sau năm 1975, “Nối vòng tay lớn” đã được biểu diễn rất nhiều, trong cả những chương trình chính trị nhưng ông Hoàn cũng cho rằng: “Còn vấn đề bản quyền nữa. Các bài hát chưa được xin phép để cấp phép, nếu biểu diễn, nhỡ sau này có nhạc sĩ đứng ra bảo tôi không đồng ý biểu diễn bài hát này thì sao?”.
Khẳng định không có cơ chế “xin-cho” ở đây, ông Hoàn nhấn mạnh việc cấp phép được làm đúng quy định pháp luật.
Trước câu hỏi liệu khi ra quyết định cấm 5 ca khúc, Cục NTBD có tham khảo ý kiến của gia đình nhạc sĩ hay không, ông Vũ Xuân Thành, Chánh Thanh tra Bộ VH-TT-DL, cho biết Cục NTBD là nơi cấp phép thì có đủ thẩm quyền thu hồi tác phẩm vi phạm pháp luật. Cục NTBD có đủ tư liệu để khẳng định tác phẩm vi phạm và ra quyết định xử phạt hành chính, không cần phải hỏi chủ sở hữu quyền tác phẩm.
Trước các câu hỏi liệu có tiếp tục cấp phép “Con đường xưa em đi”?, về sự “vênh nhau” giữa dữ liệu danh sách các bài hát được phép lưu hành trên 2 website của Bộ VH-TT-DL và Cục NTBD, ông Lê Minh Tuấn, Phó Cục trưởng NTBD, cho biết do website của Cục dung lượng nhỏ hơn nên khi đưa thông tin lên không được đầy đủ, sắp tới sẽ chỉnh sửa để chính xác hơn, danh sách trên website của Bộ là chính xác./.