Công ty khí đốt Ukraine 'ngồi trên lửa' giữa cuộc điều tra luận tội Tổng thống Mỹ

Thu Hằng |

Khi giới thượng lưu Ukraine rút sang Nga sau làn sóng biểu tình thân phương Tây năm 2014, cựu Bộ trưởng Mykola Zlochevsky đột nhiên trở thành mục tiêu của một cuộc điều tra quốc tế về nguồn gốc tài sản.

Văn phòng Chống Gian lận nghiêm trọng của Anh đã đóng băng 23 triệu USD trong tài khoản ngân hàng của ông Zlochevsky vào tháng 4/2014 như một phần trong nỗ lực do Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) đứng đầu nhằm thu hồi số tài sản được cho trị giá 100 tỷ USD của Tổng thống Viktor Yanukovich và đoàn tùy tùng của ông, được biết đến với cái tên “Gia đình Viktor”.

Ông Zlochevsky là chủ sở hữu và nhà sáng lập của Burisma, công ty khí đốt tư nhân lớn nhất Ukraine. Công ty này đã giành được một số giấy phép sản xuất khí đốt trong thời gian ông Zlochevsky là bộ trưởng tài nguyên của Ukraine từ năm 2010 đến 2012.

Sau khi Tổng thống Yanukovich mất quyền lực, Zlochevsky cũng mất đi một người bảo trợ chính trị. Vài tuần sau, ông trùm năng lượng tìm kiếm sự giúp đỡ ở nơi khác.

Khi các công tố viên bắt đầu điều tra về giấy phép khai thác khí đốt của Burisma, Zlochevsky đã có một quyết định bổ nhiệm bất ngờ vào hội đồng quản trị của mình: Hunter Biden, con trai của Phó tổng thống Mỹ lúc bấy giờ Joe Biden.

Công ty khí đốt Ukraine ngồi trên lửa giữa cuộc điều tra luận tội Tổng thống Mỹ - Ảnh 2.

Ông Hunter Biden (trái) và cha là cựu Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden trong ảnh chụp tại Kosovo năm 2016. Ảnh: AP

Nhiệm kỳ 5 năm trong hội đồng quản trị Burisma của ông Biden “con” - kết thúc năm nay khi cha ông tuyên bố ra tranh cử tổng thống Mỹ - là một phần trong chiến dịch khôn ngoan của ông Zlochevsky nhằm khôi phục hình ảnh ở phương Tây.

Cùng với Hunter Biden, Burisma còn tuyển dụng những nhân vật tiếng tăm khác như cựu Tổng thống Ba Lan Aleksander Kwasniewski, người đã đến thăm Ukraine hàng chục lần với tư cách là đặc phái viên của EU, và Devon Archen, một đối tác kinh doanh lâu năm của ông Joe Biden.

Burisma đã trả cho Hunter Biden 50.000 USD mỗi tháng, theo tờ Wall Street Journal. Còn ông Kwasniewski hiện vẫn là thành viên hội đồng quản trị Burisma, cùng với cựu Chủ tịch ngân hàng đầu tư Alan Apter và cựu Giám đốc công ty an ninh Blackwater, Cofer Black.

Về phần mình, ông Zlochevsky đã vượt qua các cuộc điều tra tham nhũng ở Ukraine và Anh, trở thành một trong những người giàu nhất Ukraine. Sản lượng khí đốt của Burisma đã tăng lên 1,3 tỷ mét khối vào năm ngoái, chiếm tỷ lệ khá lớn trong tổng sản lượng hàng năm của Ukraine là 20 tỉ mét khối. Doanh thu của công ty được báo cáo đạt gần 400 triệu USD/năm.

Công ty khí đốt Ukraine ngồi trên lửa giữa cuộc điều tra luận tội Tổng thống Mỹ - Ảnh 3.

Burisma sản xuất một lượng lớn khí đốt tại Ukraine. Ảnh: Reuters

Tuy nhiên, ông Zlochevsky hiện đã bị kéo vào một vụ bê bối chính trị nghiêm trọng hơn nhiều khi Quốc hội Mỹ chuẩn bị điều tra Tổng thống Trump với cáo buộc đã gây áp lực ép Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tiến hành điều tra nhằm “đào xới” lại hoạt động của cha con ông Joe Biden tại Ukraine. Áp lực này được cho là nhằm giành lợi thế cho ông Trump tại cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, nơi ông được cho sẽ đối mặt với đối thủ tiềm tàng Joe Biden của đảng Dân chủ.

Đảng Dân chủ cáo buộc ông Trump đã lợi dụng cương vị của mình để theo đuổi những cáo buộc không có căn cứ cho rằng ông Biden đã gây sức ép sa thải một công tố viên người Ukraine để bảo vệ con trai mình tránh khỏi những rắc rối.

“Có rất nhiều chuyện xì xào về con trai ông Biden, rằng Biden đã ngăn chặn việc truy tố và nhiều người muốn làm rõ điều đó, vì vậy bất cứ điều gì ông có thể làm với ông tổng chưởng lý đều sẽ rất tuyệt vời”, ông Trump nói với người đồng cấp Ukraine Zelensky trong một cuộc gọi điện thoại vào tháng 7 năm nay, và một bản ghi nội dung cuộc gọi vừa được công bố trong tuần trước.

Những cáo buộc của Tổng thống Mỹ được cho là dựa trên sự việc Tổng công tố Ukraine cho đến năm 2016 Viktor Shokin từng tuyên bố ông Biden gây áp lực buộc Ukraine phải sa thải ông ta liên quan đến cuộc điều tra vào Burisma bằng cách đe dọa giữ lại 1 tỷ USD hỗ trợ an ninh.

Ông Biden đã kịch liệt phủ nhận các cáo buộc và tuyên bố, Mỹ muốn ông Shokin bị sa thải là vì thái độ do dự của ông này khi theo đuổi các vụ điều tra tham nhũng lớn.

Công ty khí đốt Ukraine ngồi trên lửa giữa cuộc điều tra luận tội Tổng thống Mỹ - Ảnh 4.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky trong cuộc gặp bên lề Đại hội đồng Liên hợp quốc ngày 26/9. Ảnh: AFP

Trong khi đó, bất chấp áp lực điều tra từ Mỹ, Zlochevsky đã củng cố vị trí dưới thời Tổng công tố Ukraine mới Yuriy Lutsenko. Burisma nhờ đó giữ lại được giấy phép sản xuất khí đốt. Năm 2017, công ty còn xây dựng quan hệ đối tác với Hội đồng Đại Tây Dương, một cơ quan cố vấn của Mỹ tích cực trong thúc đẩy các nỗ lực chống tham nhũng ở Ukraine.

Mặc dù vậy, "công ty vẫn không vượt qua tất cả những ống ngắm của nhà chức trách”, một doanh nhân nước ngoài cao cấp ở Ukraine cho biết. “Danh tiếng của họ không được sạch sẽ, lại còn cố minh oan bằng cách mang những cái tên phương Tây có tiếng vào hội đồng quản trị”, doanh nhân này nói thêm.

Tuần trước, Văn phòng Chống tham nhũng của Ukraine cho biết họ đang điều tra ông Zlochevsky xung quanh việc ưu tiên cấp giấy phép sản xuất khí đốt cho Burisma khi ông này còn là bộ trưởng. Tuy nhiên, Hunter Biden không liên quan tới cuộc điều tra này vì sự việc xảy ra trước khi ông gia nhập Burisma.

Độc giả đọc tin gốc tại đây

Đường dây nóng: 0943 113 999

Soha
Báo lỗi cho Soha

*Vui lòng nhập đủ thông tin email hoặc số điện thoại