Cuộc đối thoại diễn ra sau những căng thẳng giữa chính quyền trung ương Baghdad và khu vực tự trị người Kurd sau cuộc trưng cầu ý dân về độc lập ngày 25/9.
Theo Thủ tướng Iraq Haider al-Abadi, trong vòng đàm phán thứ 2 này, hai bên sẽ tập trung tháo gỡ bất đồng để mở đường cho việc triển khai quân đội Iraq một cách hòa bình tới các cửa khẩu nằm trong khu vực kiểm soát của người Kurd ở phía Bắc Iraq với các nước láng giềng như Thổ Nhĩ Kỳ, Iran và Syria.
Đây được coi là nỗ lực của Chính phủ Iraq trong việc giành quyền kiểm soát các vùng đất gây tranh cãi và một số cửa khẩu biên giới, bao gồm một cửa khẩu ở khu vực Fish-Khabur - nơi có đường ống vận chuyển dầu thô của Iraq và người Kurd xuất sang Thổ Nhĩ Kỳ.
Xung đột giữa quân Chính phủ Iraq và lực lượng dân quân Peshmerga của người Kurd bắt đầu nổ ra sau khi quân chính phủ giành quyền kiểm soát thành phố Kirkuk từ các tay súng Peshmerga mà hầu như không vấp phải sự chống đối nào.
Chiến dịch của Chính phủ Iraq được thực hiện theo chỉ thị của Thủ tướng al-Abadi sau khi người Kurd tiến hành cuộc trưng cầu ý dân về độc lập ở miền Bắc Iraq ngày 25/9 vừa qua.
Tuy nhiên, lực lượng Peshmerga bắt đầu tiến hành các chiến dịch đáp trả quân chính phủ khi lực lượng này rút về khu vực trọng yếu của người Kurd. Hiện Kirkuk là địa phương nằm trong khu vực mà cả Chính phủ Iraq và chính quyền khu tự trị người Kurd đều tuyên bố quyền kiểm soát.
Tại vòng 1 cuộc đàm phán trong 2 ngày 27-28/10, hai bên đã thảo luận về việc lực lượng Peshmerga trở về đường ranh giới năm 2003 và giao lại toàn bộ chốt kiểm soát ở khu vực giáp ranh này cho chính quyền trung ương. Cuộc đàm phán tuy đã đạt được nhiều tiến triển tích cực, song hai bên vẫn còn bất đồng tại một số điểm.
Ông Zana Said, một nghị sỹ Nghị viện vùng tự trị của người Kurd tại Iraq cho biết: “Phía người Kurd đã yêu cầu đối thoại trước và sau cuộc trưng cầu ý dân, nhưng chính quyền trung ương Iraq đã đưa ra các điều kiện làm cho cuộc đối thoại thất bại.
Nay Chính phủ Iraq đã đặt các khu vực gây tranh cãi dưới quyền kiểm soát và thông báo rằng họ sẵn sàng đối thoại theo khuôn khổ của Hiến pháp. Chính vì thế chúng tôi cho rằng, cuộc đối thoại này là cần thiết”.
Cuộc đàm phán vòng 2 diễn ra sau khi Thủ tướng Iraq al-Abadi chiều 28/10 thông báo tạm ngừng hoạt động của các lực lượng an ninh Iraq trong 24 giờ để hai bên dàn xếp việc tái triển khai các lực lượng liên bang đến các khu vực tranh cãi.
Mâu thuẫn giữa Chính phủ Iraq và chính quyền khu tự trị của người Kurd đã kéo dài nhiều năm qua. Người Kurd coi tỉnh Kirkuk và nhiều khu vực thuộc tỉnh Nineveh, Diyala và Salahudin ở Iraq là các khu vực tranh chấp và muốn sáp nhập các khu vực này vào khu vực người Kurd.
Căng thẳng leo thang sau khi chính quyền tự trị người Kurd ngày 25/9 vừa qua tiến hành cuộc trưng cầu ý dân về độc lập của khu vực này bất chấp sự phản đối của chính quyền trung ương và cộng đồng quốc tế.
Chính quyền Baghdad đã áp đặt một số biện pháp trừng phạt, bao gồm cấm mọi chuyến bay quốc tế đến các sân bay của người Kurd kể từ ngày 30/9 và hối thúc các quốc gia có biên giới với vùng lãnh thổ này như Iran và Thổ Nhĩ Kỳ đóng cửa biên giới và ngừng giao thương với vùng tự trị này./.