Dmitry Lavrinenko – một chỉ huy xe tăng Liên Xô, chỉ cần vài tháng là khẳng định được mình là một "ace xe tăng" xuất sắc nhất của phe Đồng minh trong Thế chiến 2, với thành tích tiêu diệt tới 52 xe tăng đối phương.
Với hiệu suất chiến đấu cao như vậy, nếu còn sống đến hết Thế chiến 2 thì ông có thể vượt qua các "ngôi sao" trong lực lượng tăng thiết giáp Đức về mức độ phá hủy xe tăng đối phương.
(Thuật ngữ "ace" ở đây dùng để chỉ các lính lái xe tăng, xạ thủ xe tăng, xe trưởng xe tăng, hoặc kíp xe tăng với thành tích tiêu diệt được một lượng lớn xe tăng của đối phương).
Mặc dù các lính tăng/sĩ quan tăng ace hiệu quả nhất trong Thế chiến 2 thuộc về quân phát xít Đức (với thành tích bắn cháy hơn 100 xe tăng đối phương), phe Đồng minh cũng có những anh hùng của riêng họ, và ace Dmitry Lavrinenko đứng đầu nhóm này.
Khác biệt lớn giữa Lavrinenko và các "ace tăng" của Đệ tam Đế chế (tức Đức Quốc xã) là Lavrinenko hy sinh quá sớm trong khi các đối thủ của ông bên kia chiến tuyến thường sống đến hết cuộc chiến tranh. Dmitry Lavrinenko lâm chiến vào tháng 10/1941 và hy sinh vào cuối tháng 12 năm đó. Tuy nhiên trong khoảng thời gian ngắn ngủi này, ông đã hạ được 52 xe tăng địch.
Không biết sợ là gì
Sinh ra ở ngôi làng Nga mang tên Besstrashnaya (có nghĩa là Không sợ) ở vùng Krasnodar, Dmitry Lavrinenko đã sống đúng như tên ngôi làng đó – ông không bao giờ ngần ngại giao tranh với các lực lượng địch có ưu thế hơn, nếu tình hình đòi hỏi như vậy.
Chân dung Dmitry Lavrinenko (ảnh tư liệu).
Vào đầu chiến dịch Moscow vào tháng 9/1941, trung úy Dmitry Lavrinenko chỉ huy một trung đội xe tăng trong lữ đoàn tăng số 4 (từ ngày 11/11 thì gọi là lữ đoàn tăng Cận vệ số 1), có nhiệm vụ bảo vệ thủ đô Liên Xô trong hàng loạt trận đánh tàn khốc.
Vào ngày 6/10/1941, một nhóm 4 xe tăng dưới quyền chỉ huy của ông giao chiến với vài chục xe tăng thuộc Tập đoàn quân thiết giap số 2 của Đức gần làng Pervy Voin ở khu vực Orlov. Khi ấy, Lavrinenko xuất hiện đúng lúc các xe tăng Đức đang chuẩn bị nghiền nát đơn vị bộ binh Hồng quân chốt tại đó. Sử dụng yếu tố bất ngờ, xe tăng Liên Xô đã bắn cháy 15 cỗ xe tăng Đức và cho phép bộ binh Hồng quân rút lui.
Trong một tình huống tương tự, các xe tăng dưới sự chỉ huy của Lavrinenko đã cứu sống một nhóm xạ thủ súng cối Liên Xô. Lính lái xe tăng Ponomarenko nhớ lại lời của thủ trưởng Lavrinenko khi đó: "Dù có thể hy sinh, chúng ta vẫn phải cứu cho được đại đội súng cối này".
Ngày 5/12, Lavrinenko được phong danh hiệu Anh hùng Liên Xô vì đã tiêu diệt được 37 xe tăng phát xít Đức, gồm các xe hạng nặng, trung và nhẹ, trong thời gian 2 tháng tác chiến.
Xuất sắc về chiến thuật
Dmitry Lavrinenko không chỉ đụng độ trực tiếp với quân địch. Ông còn rất giỏi tổ chức phục kích.
Hai người lính Xô viết đứng bên một chiếc xe tăng Đức bị vô hiệu hóa trong trận Moscow. Ảnh: Sputnik.
Tướng Dmitry Lelyushenko nhớ lại: "Trung úy Dmitry Lavrinenko tỉ mẩn ngụy trang xe tăng của mình và tạo ra các mục tiêu giả để nhử xe tăng Đức vào tấn công. Khi quân Đức tiến vào tầm bắn, ông mới tung đòn hiểm từ vị trí phục kích, hạ gục 9 xe tăng Đức, 2 khẩu pháo Đức và vô số lính Đức".
Trước khi tấn công địch, Lavrinenko luôn cẩn thận khảo sát kỹ chiến trường và tổ chức trinh sát phù hợp. Ông tận dụng hiệu quả địa hình, giấu xe tăng T-34 phía sau cây, đồi và những nơi không bằng phẳng để rồi đột ngột xuất hiện ở những chỗ bất ngờ, gây thiệt hại tối đa cho địch.
Lavrinenko được coi là một xạ thủ bắn tỉa hoàn hảo. Ông có thể bắn chính xác bằng nhiều loại súng khác nhau. Kỹ năng bắn tỉa giúp ông rất nhiều khi tác chiến trên xe tăng. Ông có thể bắn trúng xe tăng địch từ cự ly xa nhưng ông thích tiếp cận đối phương ở tốc độ cao, tới khoảng cách 150-300m rồi nã đạn vào xe tăng địch.
Kíp xe tăng của Lavrinenko (bìa trái) vào tháng 10/1941 (ảnh tư liệu).
Viên chỉ huy xe tăng Xô viết luôn tư duy một cách hợp lý. Trong cuộc phản công của Hồng quân trong chiến dịch Moscow, trung đội xe tăng của Lavrinenko bất ngờ đập tan một đơn vị đồn trú của Đức tại ngôi làng Gryady, mở thông đường sang ngôi làng Pokrovskaya cạnh đó. Nhưng Lavrinenko không thừa thắng xông lên.
Ông đã tỉnh táo để kịp thời ngừng tấn công, vì lực lượng dự bị Đức có thể chia cắt lực lượng của ông với quân chủ lực Liên Xô trong trận đánh đó.
Anh hùng Lavrinenko đã tử trận vì mảnh pháo cối gần Volokolamsk ở khu vực Moscow vào ngày 18/12/1941.
Nếu số phận cho ông thêm thời gian, nhiều khả năng Dmitry Lavrinenko sẽ vượt qua các đối thủ Đức Quốc xã như Kurt Knispel, Martin Schroif và Otto Carius - những lính tăng này mỗi người đều bắn cháy hơn 150 xe tăng đối phương