Trước kỳ bầu cử
Gần 2 tháng trước ngày diễn ra cuộc bầu cử quốc hội giữa nhiệm kỳ ở Mỹ, tình hình nội trị ở đất nước này trở nên bội phần phức tạp khiến cho càng thêm khó dự đoán được về kết quả cuối cùng.
Điều cuốn hút sự quan tâm theo dõi của dư luận và tác động quyết định tới tâm lý của cử tri Mỹ trong cuộc bầu cử này không phải là tình hình tăng trưởng khả quan của kinh tế và tỷ lệ thất nghiệp thấp, cũng chẳng phải chuyện xung khắc thương mại mà Tổng thống Trump đã phát động nhằm vào các đối tác kinh tế và thương mại của Mỹ, đặc biệt là Trung Quốc, hay tình hình chiến sự và triển vọng chính trị ở Syria.
Có chăng trong mức độ nhất định là việc ông Trump xử lý quan hệ của Mỹ với Nga và Triều Tiên.
Cử tri Mỹ hiện quan tâm nhiều nhất đến cuộc điều tra về những cáo buộc cho rằng Nga đã đóng vai trò không hẳn không quan trọng đối với thắng cử của ông Trump trong cuộc bầu cử tổng thống ở Mỹ hồi đầu tháng 11/2016 do điều tra viên đặc biệt Robert Mueller tiến hành.
Không biết là ngẫu nhiên hay chủ ý về thời điểm, cũng có thể đơn giản chỉ là đạt được kết quả sau thời gian dài tiến hành điều tra mà ông Mueller vừa qua liên tiếp đánh quỵ được lần lượt nhiều cộng sự thân cận của ông Trump và hiện đã tiến được khá gần tới cá nhân ông Trump.
Bốn cộng sự trợ giúp ông Trump vận động tranh cử tổng thống năm 2016 là George Papadopoulos, Michael Flynn, Rick Gates và Paul Manafort đều đã bị toà án kết tội.
Riêng Paul Manafort, người đã phụ trách toàn bộ chuyện vận động tranh cử tổng thống của ông Trump từ tháng 4 đến tháng 8/2016, đã chấp nhận "hợp tác" với ông Mueller để tránh bị phạt tù thêm.
Khi Manafort "bỏ danh chạy lấy người"
Ông Trump đã từng ngợi ca con người này, vinh danh ông ta là "con người dũng cảm" vì luôn cự tuyệt hợp tác với ông Mueller và kiên định lòng trung thành với ông Trump cũng như quyết tâm bảo vệ ông Trump trong quá trình điều tra của ông Mueller.
Bây giờ, người này vội vã bỏ cái danh ấy để cứu chính cái mạng của mình. Ông Mueller chắc chắn phải có được cái gì đấy trong tay rất quan trọng và quyết định đối với diễn biến tiếp theo của cuộc điều tra nên mới chấp nhận để cho ông Manafort "bỏ danh chạy lấy người". Vì thế, người này rất có thể trở nên nguy hiểm đối với ông Trump.
Nhà Trắng lập tức quả quyết là mọi hành vi phạm pháp và tội lội của Paul Manafort "không hề liên quan gì đến cá nhân ông Trump". Có thể như thế nhưng cũng có thể không. Nếu tin là như thế thì chắc chắn ông Mueller đã không chấp nhận để cho ông Manafort "chạy trốn".
Nhiều khả năng, ông Mueller tin rằng ông Manafort sẽ giúp soi rọi ánh sáng vào mọi góc tối và hang cùng ngõ hẻm trong tổ chức và trật tự quyền lực của ông Trump để khui ra sự thật về mối liên hệ giữa đội quân của ông Trump với Nga và vai trò của Nga đối với sự đắc cử tổng thống của ông Trump.
Ông Manafort có thể là rủi ro lớn đối với ông Trump vì liên quan trực tiếp đến 4 chuyện sau:
Thứ nhất, Paul Manafort có mặt trong cuộc gặp gỡ hồi tháng 6.2016 ở trong Tháp Trump tại New York giữa con trai Donald Trump Junior và con rể Jared Kuschner của ông Trump với nữ luật sư Nga Natalia Weselnitzkaja bàn về những tài liệu và chứng cứ bất lợi cho bà Hillary Clinton.
Thứ hai, trong cương lĩnh tranh cử của Đảng Cộng hoà hồi tháng 7.2016 có nội dung cuối cùng "thân thiện với Nga" hơn dự thảo ban đầu và gạch bỏ đi hoàn toàn dự định cung cấp vũ khí cho chính phủ Ucraine. Paul Manafort bị cáo buộc đóng vai trò quan trọng trong chuyện này.
Thứ ba, Paul Manafort có thể biết tường tận việc hacker người Nga lấy trộm thư điện tử của Đảng Dân chủ Mỹ.
Và thứ tư, Paul Manafort có thể khai báo về tiền của Nga ủng hộ ông Trump vận động tranh cử và mối liên hệ của các cộng sự của ông Trump với phía Nga. Những thông tin này đều vô cùng quý giá đối với ông Mueller, ông Mueller đều muốn có và cần phải có.
Vì thế, kết luận điều tra của ông Mueller có thể trở thành nhân tố quyết định kết quả cuộc bầu cử quốc hội giữa nhiệm kỳ sắp tới ở Mỹ.
Nếu ông Trump được xác minh là không liên quan gì tới Nga trong bầu cử thì không chỉ Đảng Cộng hoà sẽ thắng lớn ở lần bầu cử quốc hội này mà còn chắc chắn là ông Trump sẽ trở thành ứng cử viên tổng thống của Đảng Cộng hoà trong cuộc bầu cử tổng thống tới ở Mỹ với triển vọng tái đắc cử rất sáng sủa.
Còn nếu kết luận điều tra của ông Mueller là bản luận tội ông Trump và cộng sự thì Đảng Dân chủ sẽ có được cơ hội để xoay chuyển cục diện quyền lực chính trị hiện tại ở Mỹ. Từ nay cho tới ngày bầu cử quốc hội Mỹ, thời gian không phải còn nhiều, nhưng đủ để không thể loại trừ có những chấn động chính trị mới ở đất nước này.
*Tiêu đề do tòa soạn đặt lại