Sáng 27/5, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình đã có trao đổi với báo chí xung quanh dự thảo Nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn thi hành một số điều liên quan đến tội hiếp dâm, dâm ô quy định tại bộ luật Hình sự.
Ông Bình nói rất mừng khi dư luận xã hội rất quan tâm đến dự thảo Nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao nhưng đây chưa phải quy định cuối cùng và quá trình ban hành Nghị quyết này phải tuân thủ quy định của luật ban hành văn bản.
"Đây là vấn đề dư luận rất quan tâm, Quốc hội cũng thảo luận nhiều lần và yêu cầu tòa án có hướng dẫn.
Lẽ ra khi xây dựng Bộ Luật Hình sự, vấn đề này được thảo luận kỹ hơn ở diễn đàn Quốc hội thì tốt vì kinh nghiệm của các nước Châu Âu, Mỹ, tất cả hành vi này được quy định trong Bộ Luật Hình sự chứ không phải hướng dẫn.
Bây giờ Quốc hội giao cho tòa án nên phải tuân thủ quy định của luật. Yêu cầu đặt ra là phải chính xác, tạo ra hành lang pháp lý cho cuộc đấu tranh chống hành vi lạm dụng tình dục đối với trẻ em nhưng cũng không tạo ra rào cản cho những quan hệ xã hội thông thường", ông Bình nói.
Chánh án tòa án nhân dân tối cao cho rằng, hướng dẫn của Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao thông thường được hướng dẫn trên cơ sở tổng kết thực tiễn xét xử.
Tuy nhiên, Bộ Luật Hình sự mới có hiệu lực từ 1/1/2018, mới hơn 1 năm, thực tiễn xét xử của việc này chưa đủ để tổng kết những vướng mắc để chúng ta có thể ban hành nghị quyết.
Ông nói, tòa án đã tổng kết những vụ án đã xét xử, cũng tham khảo kinh nghiệm quốc tế mà chủ yếu là kinh nghiệm quốc tế khi đưa ra các quy định trong dự thảo Nghị quyết.
Nhưng có những việc nó phải phù hợp với truyền thống pháp lý và thuần phong mỹ tục của chúng ta, chứ không phải chỉ tham khảo kinh nghiệm quốc tế không.
"Với dự thảo chúng tôi đánh giá cơ bản anh em làm cũng rất trách nhiệm, đưa ra nhiều gợi mở, nhiều ý tưởng để dư luận phản biện.
Tuy nhiên, có những cái chưa được thuyết phục lắm, hoặc vẫn đang có khoảng trống phải tiếp tục bàn thêm.
Ví dụ như quy định về loạn luân chẳng hạn. Dự thảo 1 đang đề cập đến khía cạnh quan hệ cùng huyết thống: anh em với nhau. Nhưng đạo đức của chúng ta thì không chỉ như thế.
Có những trường hợp trong phạm trù đạo đức vẫn coi là loạn luân nhưng không cùng huyết thống, ví dụ cha dượng với con riêng chẳng hạn, bố với con dâu... cũng phải xem xét. Hay nhiều nội dung khác chúng tôi đang hoàn thiện", ông nêu rõ.
Nói về ý kiến của một số đại biểu Quốc hội xem xét đưa vụ án ông Nguyễn Hữu Linh (nguyên Phó viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân TP.Đà Nẵng) dâm ô trẻ em trong thang máy lên thành một án lệ, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao cho biết, án lệ lại là một quy trình khác.
"Vụ án chưa xử nên không thể biết nó là án lệ hay không án lệ. Đang trong quá trình tố tụng phải tôn trọng quá trình tố tụng. Chánh án tối cao mà nói gì về vụ án khi đang điều tra, chưa xét xử, là vô tình can thiệp vào quá trình tố tụng, nên tôi không thể nói được.
Phải tuân thủ độc lập từ sơ thẩm. Chúng ta bàn với nhau khi chưa có hồ sơ là không nên", ông Bình nêu quan điểm.