Theo hãng tin Reuters, Đại sứ quán Trung Quốc tại Tokyo hôm 28-4 cho biết các tàu Trung Quốc đã thực hiện các biện pháp thực thi pháp luật không xác định, đồng thời đã gửi công hàm chính thức về hành động mà họ gọi là "sự xâm phạm và khiêu khích" của Nhật Bản gần các hòn đảo nhỏ, không có người ở mà Bắc Kinh gọi là Điếu Ngư và Tokyo gọi là Senkaku.
Các tàu của lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản và tàu hải cảnh Trung Quốc di chuyển sát nhau gần khu vực tranh chấp hôm 28-4. Ảnh: Kyodo
Theo Đại sứ quán Trung Quốc và đài truyền hình NHK (Nhật Bản), nhóm tàu Nhật Bản, trên đó có cựu Bộ trưởng Quốc phòng Tomomi Inada, thực hiện chuyến thị sát do TP Ishigaki thuộc tỉnh Okinawa tổ chức.
Nhật Bản và Trung Quốc đã nhiều lần đối đầu xung quanh các đảo hiện do Nhật Bản quản lý này. Theo NHK, nhóm của ông Inada trải qua hành trình kéo dài 3 giờ gần nhóm đảo Senkaku/Điếu Ngư thuộc Hoa Đông hôm 27-4.
Họ sử dụng các thiết bị không người lái để quan sát khu vực và tàu của lực lượng cảnh sát biển Nhật Bản đã tìm cách ứng phó tàu hải cảnh Trung Quốc.
Đài NHK dẫn lời cựu Bộ trưởng Quốc phòng Inada, quan chức cấp cao của đảng Dân chủ Tự do cầm quyền: "Chính phủ và người dân Nhật Bản nhận thức được tình hình an ninh hiện ở mức độ nghiêm trọng".
Đây là chuyến đi đầu tiên thị sát nhóm đảo tranh chấp ở Hoa Đông có sự tham gia của một nghị sĩ Nhật Bản kể từ năm 2013. Bộ Ngoại giao Nhật Bản hiện chưa phản hồi về vụ việc.
Trong khi đó, Đại sứ quán Trung Quốc tại Tokyo kêu gọi Nhật Bản thực hiện cam kết mà họ cho là đã được hai nước nhất trí tại khu vực, "chấm dứt các hành động khiêu khích chính trị, không để xảy ra các sự cố trên biển và ngưng thổi phồng dư luận".
Phía Trung Quốc yêu cầu Nhật Bản "trở lại con đường đúng đắn" trong việc giải quyết thỏa đáng những mâu thuẫn và khác biệt thông qua đối thoại và tham vấn, để tránh tình hình leo thang hơn nữa.