Vụ người cha tội nghiệp phải "cắn răng" bán nhà để trả những khoản nợ khổng lồ vay qua mạng của cô con gái học đại học ở miền Đông Trung Quốc nổi lên trên truyền thông nước này hồi cuối năm 2016 đã khiến nhiều người không khỏi xót xa.
Bẫy tiền
Theo trang Youth.cn, cô gái Xiao Yu đã dại dột chấp nhận yêu cầu của những kẻ cho vay nặng lãi, gửi cho chúng ảnh khỏa thân như một hình thức thế chấp vay tiền qua mạng.
Khi Yu không đủ tiền trả đúng hạn, chúng bắt đầu tung ảnh lên internet. Nữ sinh viên này cùng gia đình còn bị chủ nợ hành hạ tới cùng quẫn.
Số tiền ban đầu Yu vay khi đang học năm nhất của trường đại học ở TP Hợp Phì, tỉnh An Huy vào khoảng 300 USD. Lãi hằng tuần lên tới 30%, rồi lãi mẹ đẻ lãi con, phải vay thêm nợ mới để trả nợ cũ.
Cô gái trẻ sa chân vào vòng xoáy nợ nần lúc nào không biết, tới mức số chủ nợ có lúc lên tới 59 tên với tổng các khoản nợ gần 80.000 USD.
Những kẻ cho vay nặng lãi thường xuyên liên lạc hù dọa cha mẹ Yu. Chúng gọi cho cả bạn bè của cô để làm nữ sinh này mất mặt.
Chúng tung thông tin cá nhân của nạn nhân lên trang mạng nhà trường, thậm chí còn đặt điều bêu xấu cô với bạn học.
Cha của nữ sinh này trải lòng: "Mỗi ngày, bọn chủ nợ gọi cho tôi ít nhất 30 lần. Nhiều tên cực kỳ hung tợn và ăn nói khó nghe".
Làm nghề lái xe với thu nhập vỏn vẹn 600 USD/tháng, còn phải nuôi một cậu con trai đang tuổi ăn tuổi lớn, người cha không còn cách nào khác để trả nợ cho con gái ngoài phương án bán ngôi nhà của gia đình.
Một số ảnh khỏa thân của nữ sinh thế chấp cho những kẻ cho vay nặng lãi Ảnh: LEGAL WEEKLY
Gửi ảnh khỏa thân của mình để vay tiền qua mạng với mức lãi "cắt cổ" rõ ràng là việc quá nguy hiểm và tưởng như khó chấp nhận. Thế nhưng, không ít nữ sinh kẹt tiền tại Trung Quốc vẫn nhắm mắt gật đầu.
Trong một số trường hợp, nạn nhân đã buộc phải bán dâm để trả nợ khi những kẻ cho vay nặng lãi đe dọa tung ảnh nóng lên mạng. Một số trường hợp phải bỏ trốn trong khi có những sinh viên rơi vào cái bẫy tiền quẫn trí tới mức tìm đến cái chết.
Hồi tháng 12-2016, Báo China Youth Daily của Trung Quốc đưa tin họ phát hiện ảnh khỏa thân và video nhạy cảm của 167 cô gái trẻ, chủ yếu ở độ tuổi từ 19-23 trên khắp cả nước.
Ít nhất 10 GB các dữ liệu nói trên cùng với chi tiết thông tin liên lạc của các nạn nhân cùng địa chỉ người thân của họ đã bị rò rỉ trên mạng.
Vụ bê bối đã rọi ánh sáng vào thế giới nhà băng ngầm trong xã hội Trung Quốc đang tăng cường luồn lách trên thế giới ảo để "săn mồi".
Không chỉ sinh viên nghèo, nhiều nhân viên văn phòng và người dân nông thôn đều hiếm khi đủ điều kiện vay tiền ở những ngân hàng chính thống tại Trung Quốc.
Nhóm dân số được cho là "chất lượng kém" thường bị các nhà băng từ chối như vậy ước tính lên tới 500 triệu người. Họ dễ rơi vào vòng tay lúc nào cũng rộng mở của những kẻ cho vay nặng lãi với thủ tục nhanh gọn bất ngờ.
Theo tiết lộ của một cô gái trong cuộc, bên cho vay đã chuyển ngay hơn 700 USD chỉ trong vòng 3 phút sau khi cô cung cấp ảnh khỏa thân và video mát mẻ.
Vay trái cây, trả bằng thịt
Để qua mặt chính quyền, các chủ nợ cho vay nặng lãi - ước tính lên tới 2.000 tên, ngụy trang dịch vụ cho vay khỏa thân trên mạng xã hội với những cái tên thay đổi linh hoạt.
Khi phóng viên điều tra của China Youth Daily đăng tin lên một nhóm có cái tên khá ngộ nghĩnh là "cho vay trái cây", nhà báo này sớm nhận ra đây thực ra là ổ nhóm cho vay khỏa thân.
Bởi gần như ngay lập tức có 3 người liên hệ với "con mồi" và hướng dẫn tỉ mỉ cách thế chấp bằng ảnh khỏa thân.
Trong khi đó, trang Quartz hồi tháng 6-2016 đăng tải trường hợp một nữ sinh tên Li Li đã trình báo cảnh sát vì trót vay nặng lãi qua mạng số tiền tương đương 72 USD với lãi suất theo tuần lên tới 30%.
Cũng như nhiều nạn nhân khác, Li lâm vào cảnh không trả được món nợ chồng chất sau khi vay thêm những khoản mới để trả nợ cũ.
Tới thời điểm cô cầu cứu cảnh sát, số nợ đã lên tới 8.000 USD và bên cho vay liên tục gọi điện đe dọa tung ảnh khỏa thân của cô lên mạng. Nếu không trả nổi tiền, nhóm "trả bằng thịt" sẽ liên hệ với nạn nhân, yêu cầu "trả nợ" bằng cách bán dâm.
Ngoài ra, nếu đối tượng vỡ nợ là nam giới, nhiệm vụ gạ gẫm nạn nhân bán dâm sẽ do nhóm "trả bằng xúc xích" đảm nhiệm.
Báo China Daily hồi tháng 6-2017 đưa tin chính phủ Trung Quốc đã cấm cho vay trên mạng nhằm vào các sinh viên đại học sau 3 năm bùng nổ nạn vay nợ đen tối.
Bên cạnh đó, thông báo từ Ủy ban Giám sát Ngân hàng Trung Quốc cùng các Bộ Giáo dục, Bộ Nhân lực và An sinh xã hội nêu rõ những tổ chức tài chính không đăng ký hay được cơ quan giám sát ủy quyền sẽ bị cấm tất cả hoạt động cho vay sinh viên.
Thông báo cũng yêu cầu tất cả các bên cho vay trên mạng phải rút khỏi thị trường cho vay học đường vốn do những kẻ cho vay nặng lãi thao túng, trong khi những đối tượng bị nghi ngờ lừa đảo hay có các hành vi khiêu dâm sẽ bị truy tố.
Đáng chú ý, một số ngân hàng như Ngân hàng Xây Dựng, Ngân hàng Trung Quốc đã bắt đầu các gói vay cho sinh viên sau 18 năm chấm dứt cấp thẻ tín dụng và các khoản vay tiêu chuẩn cho nhóm khách hàng này.
Rao bán ảnh nóng
Một ông chủ dịch vụ "cho vay trái cây" có tên Liu Hui cho biết dịch vụ này chỉ áp dụng với sinh viên nữ, lãi suất 25%/tháng.
Tuy nhiên, người vay tiền chẳng thế chấp bằng trái cây nào cả, họ phải gửi 3 ảnh, trong đó có ảnh khỏa thân cầm chứng minh nhân dân và một video dài 3 phút quay trong bồn tắm.
Cũng theo lời họ Liu, đa số con nợ vay tiền để mua mỹ phẩm hoặc sản phẩm điện tử, chỉ một số ít cần vay tiền để mua nhà.
Theo điều tra của báo giới Trung Quốc, không chỉ dùng ảnh khỏa thân để thao túng con nợ, những kẻ cho vay nặng lãi còn rao bán trên mạng.
Để xem ảnh, người mua phải trả khoảng 10 USD cho gói tiêu chuẩn và có thể nâng lên gói VIP giá gần 20 USD để miễn phí xem ảnh mới trong một năm.
(*) Xem Báo Người Lao Động từ số ra ngày 24-6