Khi một con cá voi chết dạt vào một bãi biển ở đảo Canary của La Palma (Tây Ban Nha), không ai tưởng tượng được một kho báu quý giá được giấu trong ruột của nó.
Biển động và thủy triều dâng khiến việc khám nghiệm tử thi trở nên khó khăn, nhưng Antonio Fernández Rodríguez, người đứng đầu Viện Sức khỏe động vật và An ninh lương thực tại Đại học Las Palmas, đã quyết tâm tìm hiểu lý do tại sao con cá chết.
Các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Las Palmas kiểm tra xác con cá voi có khối long diên hương nặng 9,5kg trong ruột.
Nghi ngờ có vấn đề về tiêu hóa, ông và các đồng nghiệp cố gắng tìm cách kiểm tra ruột của con vật. Sau một hồi mổ xẻ, họ phát hiện có thứ gì đó to cứng dính vào phần ruột. Ông kinh ngạc khi nhận ra rằng đó là một khối long diên hương vô cùng quý giá.
“Thứ tôi lấy ra là một hòn đá có đường kính khoảng 50-60cm, nặng 9,5kg”, ông kể. “Những con sóng đánh liên tục vào xác con cá. Mọi người đều theo dõi khi tôi đi ra bãi biển nhưng họ không biết thứ tôi cầm trên tay là long diên hương”.
Khối long diên hương khổng lồ trong bụng con cá voi.
Theo The Guardian, long diên hương là một loại chất quý hiếm, thường được gọi là "vàng nổi", được coi như "chén thánh" của các nhà chế tạo nước hoa trong nhiều thế kỷ. Còn báu vật mà ông Fernández cầm trên tay trị giá khoảng 500.000 euro (tương đương hơn 12 tỷ đồng).
Long diên hương chỉ được biết đến khi hoạt động đánh bắt cá voi quy mô lớn bắt đầu vào khoảng thế kỷ 19. Cứ 100 con cá voi thì mới có 1 con có long diên hương.
Cá voi ăn một lượng lớn mực ống và mực nang, hầu hết chúng không thể tiêu hóa được và bị nôn ra ngoài. Nhưng một số vẫn còn sót lại, và qua nhiều năm liên kết với nhau trong ruột cá voi để tạo thành long diên hương.
Cũng có đôi khi, long diên hương được cơ thể cá voi đẩy ra ngoài. Đó là lý do tại sao thỉnh thoảng có người vô tình nhặt được long diên hương trôi nổi trên biển hoặc dạt vào bờ.
Long diên hương có mùi hương gỗ như gỗ đàn hương nhưng cũng chứa ambrein, một loại cồn không mùi có thể cố định và kéo dài tuổi thọ của mùi hương. Do đó nó được các nhà chế tạo nước hoa ưa chuộng.
Trong một chương của cuốn "Moby-Dick - Cá voi trắng", tiểu thuyết gia Herman Melville đã dành cả một chương để nói về long diên hương, thứ mà ông mô tả là "mềm, giống sáp, rất thơm và cay, đến nỗi nó được sử dụng chủ yếu trong nước hoa…
Với trường hợp của con cá voi ở La Palma, chính khối long diên hương phát triển quá lớn đã làm thủng ruột và giết chết nó.
Mỹ, Australia và Ấn Độ đã cấm buôn bán long diên hương như một phần của lệnh cấm săn bắt và khai thác cá voi.
Chính khối long diên hương là "thủ phạm" giết chết con vật khổng lồ.
Fernández, người đã tiến hành khám nghiệm tử thi hơn 1.000 con cá voi, cho biết nhiễm trùng huyết do long diên hương gây ra đã giết chết con cá voi ở La Palma.
Viện Sức khỏe động vật và An ninh lương thực tại Đại học Las Palmas đang tìm kiếm người mua khối long diên hương. Ông Fernández hy vọng số tiền bán long diên hương sẽ được dùng để giúp đỡ các nạn nhân của vụ phun trào núi lửa tại La Palma hồi năm 2021, gây thiệt hại hơn 800 triệu euro (hơn 20 tỷ VNĐ), phá hủy hàng trăm ngôi nhà và cơ sở kinh doanh.
Fernández nói: “Luật pháp ở mỗi quốc gia khác nhau. Trong trường hợp này, tôi hy vọng số tiền sẽ được chuyển đến đảo La Palma, nơi con cá voi mắc cạn và chết”.
