Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan phát biểu trước đảng AK cầm quyền của ông, xác nhận "một chiến dịch quan trọng" đã được tiến hành ở Idlib và sẽ tiếp tục trong những ngày tới. Ông khẳng định Ankara không chấp nhận một "hành lang khủng bố" tồn tại ở biên giới giữa nước này với Ankara.
"Cho đến nay, Quân đội Syria tự do (FSA) đang tác chiến tại đó," ông Erdogan nói. "Nga đang hỗ trợ từ trên không, và lực lượng vũ trang của chúng ta yểm trợ từ biên giới Thổ Nhĩ Kỳ".
Tuyên bố của tổng thống Erdogan đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trên chiến trường Syria, khi Nga yểm trợ cho FSA, nhóm đối lập chống lại chính quyền tổng thống Syria Bashar al-Assad mà Nga bảo vệ.
Với thay đổi này, Nga, Thổ cùng các lực lượng do hai nước này hậu thuẫn tại Syria, sẽ chung chiến tuyến chống lại Tahrir Al-Sham, nhóm khủng bố có tiền thân là Mặt trận al-Nusra, một nhánh của al-Qaeda tại Syria.
Tahrir Al-Sham cho đến nay vẫn chiếm giữ phần lớn địa bàn tỉnh Idlib và miền Tây Bắc Syria, nơi tập trung dân số tối thiểu khoảng 2 triệu người, và tiếp nhận hàng nghìn dân thường sơ tán, cùng các tay súng Nhà nước Hồi giáo (IS) tháo chạy khỏi các chiến trường bị tấn công bởi quân chính phủ Syria và lực lượng Hezbollah do Iran hậu thuẫn.
Không lâu sau tuyên bố của ông Erdogan, một đoàn xe quy mô lớn của FSA được nhìn thấy rời khỏi thành phố Aleppo để tới tỉnh Hatay, giáp với Idlib.
Trước đó, Bộ quốc phòng Nga đã tuyên bố sẽ hỗ trợ về quân sự cho các nhóm vũ trang chống khủng bố al-Nusra. Moskva chỉ trích Mỹ đã thất bại trong nỗ lực chống khủng bố, và "không có chiến dịch nào được ghi nhận" kể từ khi Mỹ triển khai lực lượng ở căn cứ quân sự al-Tanf, gần biên giới Jordan-Syria.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan (Ảnh: AP)
Hàng nghìn biệt kích Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tiến vào Syria?
Thổ Nhĩ Kỳ, Nga và Iran đã công bố một thỏa thuận ở Astana, Kazakhstan hồi tháng trước về thiết lập và tuần tra quanh một vùng giảm căng thẳng ở khu vực Idlib. Nhưng nhóm Tahrir Al-Sham thề sẽ tiếp tục chống trả.
Thổ Nhĩ Kỳ đã duy trì bộ binh hiện diện bên trong lãnh thổ Syria kể từ khi nước này phát động chiến dịch Lá chắn sống Euphrates hồi năm ngoái, nhằm đẩy lùi IS và ngăn cản lực lượng của người Kurd giành thêm địa bàn gần biên giới.
"Chúng tôi sẽ tiếp tục đưa ra những đề xuất mới sau chiến dịch ở Idlib," tổng thống Erdogan cho biết.
Mục tiêu của Ankara là quét sạch phiến quân ở biên giới Thổ Nhĩ Kỳ-Syria, và tiếp tục ngăn người Kurd ở Syria thiết lập được một hành lang chiến lược giữa Kobane và Afrin.
Thổ Nhĩ Kỳ xây dựng một tường an ninh dài 688 km dọc biên giới hai nước, nhưng một số phần của bức tường này đã bị dỡ bỏ.
Mete Sohtaoglu, chuyên gia về Trung Đông và các phong trào thành chiến toàn cầu, nói với Arab News: "Bước đầu sẽ có khoảng 1.000 binh sĩ FSA tiến vào Idlib dưới sự dẫn dắt của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ cùng các sĩ quan tình báo có kinh nghiệm thực địa".
"Khoảng 5.000 biệt kích từ quân đội Thổ Nhĩ Kỳ sẽ đánh chặn tuyến đường nối giữa Idlib và Afrin," ông cho hay.
"Mục đích của Thổ Nhĩ Kỳ là cô lập vùng Afrin. Nếu quân đội Thổ Nhĩ Kỳ tham chiến thì họ sẽ triển khai quân ở các căn cứ quân sự mà nước này xây dựng trước kia tại Idlib, một trong số đó được đặt trên núi và có thể bao quát Afrin."
Tuy nhiên theo ông Sohtaoglu, các tay súng khủng bố trong khu vực có kỹ năng tác chiến và đánh du kích cao do từng tham chiến ở Afghanistan hay Bosnia. Tahrir Al-Sham có thể khiến FSA tổn thất nặng và khiến chiến dịch dai dẳng suốt nhiều tháng.
"Nếu FSA bị kháng cự mạnh khi tiến đến trung tâm Idlib thì quân đội Thổ Nhĩ Kỳ có thể sẽ buộc phải can thiệp," Sohtaoglu nhận định.
Các chiến binh FSA cùng quân nhân Thổ Nhĩ Kỳ ở đường biên giới Jarablus, chuẩn bị tiến vào Syria để mở đầu chiến dịch đánh IS hồi năm 2016 (Ảnh: baladi-news)
Ba thông điệp từ chiến dịch của Ankara
Ông Ahmet Han, giáo sư ngành quan hệ quốc tế tại Đại học Kadir Has, Istanbul, bình luận: "Thứ nhất, [chiến dịch Idlib] mang lại an ninh vững chắc hơn cho Thổ Nhĩ kỳ.
Thứ hai, nó sẽ bảo đảm đòn bẩy mà Thổ Nhĩ Kỳ có được trong tương lai chính trị của Syria, thông qua sự bảo trợ đối với các nhóm vũ trang bản địa như FSA.
Thứ ba, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ có cơ hội chứng minh nước này vẫn có vai trò lớn trong việc định hình cục diện trên thực địa dựa trên các ưu tiên của mình."
[VIDEO] Nga không kích IS tại Syria bằng tên lửa hành trình X-101