Chủ nhiệm UB Khoa học Công nghệ và Môi trường Phan Xuân Dũng, Phó trưởng đoàn giám sát của QH cho biết, đoàn giám sát đã làm việc với 21 tỉnh đại diện cho cả 3 miền, sau đó làm việc với 3 bộ: Y tế, NN&PTNT, Công thương và nghe Chính phủ báo cáo.
Kết quả giám sát cho thấy tình hình ngộ độc thực phẩm và các bệnh truyền nhiễm qua thực phẩm diễn ra khá nghiêm trọng ở một số địa phương.
Cụ thể, cả nước có hơn 1.000 vụ ngộ độc với khoảng 30.400 người mắc, hơn 25.600 người phải nhập viện trong đó 164 người chết.
"Bệnh ung thư mỗi năm có khoảng 70.000 người chết và hơn 200.000 ca phát hiện mới, trong đó có nguyên nhân thực phẩm không an toàn và còn 268 vụ không xác định được nguyên nhân gây ngộ độc (chiếm 26,6%)" - ông Dũng cho hay.
Ngoài ra, kết quả kiểm nghiệm rau, quả tươi sống giai đoạn 2011-2016 cho thấy tỷ lệ tồn dư hoá chất vượt ngưỡng cho phép là gần 8,5%. Trong số hơn 54.700 hộ dân sử dụng thuốc bảo vệ thực vật bị kiểm tra thì hơn 9.000 vụ vi phạm.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, Bộ đã mời chuyên gia trong và ngoài nước tìm nguyên nhân các ca ung thư chết.
Kết quả cho thấy nguyên nhân gây ung thư hàng đầu là các bệnh nhiễm trùng cấp tính và mãn tính. Ví dụ viêm gan B, viên gan C gây viêm gan mãn tính, ung thư gan.
“Không có căn cứ nói bệnh ung thư chết nhiều là do an toàn thực phẩm”, Bộ trưởng Tiến khẳng định.
Chủ nhiệm UB Pháp luật Nguyễn Khắc Định cũng đồng tình: “Ung thư không phải do ATTP mà là do nhiều thứ. Tuổi thọ cũng không phải do an toàn thực phẩm do nhiều thứ”.
Vì vậy ông cho rằng không nên đưa thông tin này vào báo cáo giám sát VSATTP.
Cuộc sống của dân quá nhiều rủi ro rình rập
Thứ trưởng Bộ Công an Lê Qúy Vương cũng nêu cái khó trong xử lý hình sự các vi phạm về VS ATTP là việc giám định chất trong thực phẩm thế nào.
Nếu hậu quả dẫn đến chết người thì việc xác định nguyên nhân có phải do thức ăn, đồ uống không là rất khó.
Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng, trách nhiệm của Chính phủ là chỉ đạo kiểm tra xử lý chưa đạt yêu cầu như mong đợi.
Nhắc lại đánh giá của báo cáo nói các hộ gia đình chưa nhận thức hết tồn tại hoặc nhận thức nhưng cố ý vi phạm, Chủ tịch QH lưu ý: “Tôi nói người ta trồng rau, luống này là để ăn, luống này để bán. Phân loại trong sản xuất cái này để ăn cái này để bán.
Đó là cố ý vi phạm không phải nhận thức chưa tới”.
Chủ tịch QH cũng nêu quan điểm không tha thiết đề nghị thành lập UB quốc gia về VS ATTP như đề nghị của đoàn giám sát. Bởi hiện nay đã có Ban chỉ đạo liên ngành TƯ có quy chế hoạt động cụ thể, đầy đủ rồi.
“Ti vi hàng ngày mở ra thấy tai nạn giao thông, ô nhiễm môi trường, ngộ độc thực phẩm, thấy cuộc sống của dân không yên bình, quá nhiều rủi ro rình rập” - Chủ tịch QH băn khoăn.
Bà cũng yêu cầu cần nâng cao vai trò kiểm tra, kiểm soát theo mô hình từ trang trại đến bàn ăn. Tuy nhiên cần chia phân khúc ra để phối hợp quản lý chứ không phải chia từng khúc từng khúc.
Vì vậy, Chủ tịch QH nhấn mạnh sự phối hợp của liên ngành rất quan trọng.