Chỉ thị được đưa ra sau khi UAV Mỹ tham gia chỉ điểm và điều phối tên lửa Ukraine tấn công các vùng lãnh thổ của Nga hoặc do Nga kiểm soát, đặc biệt là cuộc tấn công thảm khốc Crimea hôm 23/6.
- Xuất hiện thông tin một UAV của Mỹ đã bị bắn hạ trên Biển Đen. Giới chuyên gia thảo luận về việc Nga có nổ súng bắn hạ UAV Mỹ hay không.
Chỉ thị của Bộ trưởng Quốc phòng Nga
Hãng thông tấn AFP ngày 28/6 đưa tin, Bộ Quốc phòng Nga vừa tuyên bố sẽ đáp trả các "hoạt động khiêu khích" ngày càng gia tăng của máy bay không người lái (UAV) Mỹ trên Biển Đen, đồng thời cảnh báo các hoạt động này có thể dẫn tới "cuộc đối đầu trực diện Nga-NATO".
Bộ trưởng Quốc phòng Nga Andrei Belousov đã chỉ thị cho Bộ Tổng tham mưu quân đội Nga "phản ứng nhanh trước những hành động khiêu khích" của UAV Mỹ.
"Những hoạt động như vậy làm tăng khả năng xảy ra sự cố trên vùng không phận có máy bay của lực lượng không quân vũ trụ Nga, đồng thời làm gia tăng nguy cơ đối đầu trực tiếp giữa Nga với liên minh NATO" - Bộ Quốc phòng Nga cho hay.
Cơ quan này cáo buộc Mỹ đã sử dụng các hoạt động của UAV để hỗ trợ "chỉ điểm" Ukraine tấn công mục tiêu trên lãnh thổ của Nga hoặc do Nga kiểm soát.
"Điều này cho thấy sự can dự ngày càng gia tăng của Mỹ và các nước NATO vào cuộc xung đột ở Ukraine" - Bộ Quốc phòng Nga cho hay.
Vấn đề càng trở nên nổi cộm sau cuộc tấn công thảm khốc của Ukraine nhằm vào thành phố Sevastopol (Crimea) hôm 23/6, khiến 6 người thiệt mạng và 150 người bị thương.
Trong cuộc tấn công vào Crimea, UAV Mỹ được cho là đã tham gia điều phối tên lửa tầm xa ATACMS (do Mỹ cung cấp cho Ukraine) để bắn vào Sevastopol.
Máy bay Mỹ đã ở cách Yalta 200 km về phía nam vào thời điểm Ukraine chuẩn bị cuộc tấn công bán đảo Crimea. Trước khi tên lửa ATACMS tấn công các mục tiêu ở Sevastopol, nó đã tắt hệ thống định vị trong thời gian ngắn, gây khó khăn cho việc phát hiện và theo dõi.
Theo tạp chí Newsweek (Mỹ), cảnh báo được Nga đưa ra sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd J. Austin lần đầu tiên điện đàm với Bộ trưởng Quốc phòng Nga Andrei Belousov hôm 25/6.
Trong cuộc điện đàm, ông Belousov đã cảnh báo người đồng cấp về những mối nguy hiểm của việc Mỹ tiếp tục cung cấp vũ khí cho Ukraine.
"Bộ trưởng Quốc phòng Nga Andrei Belousov đã chỉ đạo Bộ Tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Liên bang Nga đưa ra đề xuất các biện pháp nhằm đáp trả kịp thời các hành động khiêu khích (của UAV Mỹ)" - Thông báo của bộ Quốc phòng Nga nêu rõ.
Nga đã và sẽ bắn hạ UAV Mỹ?
Vài ngày trước khi Bộ trưởng Belousov đưa ra chỉ thị, kênh Telegram quân sự Fighterbomber (được cho là có liên kết với lực lượng không quân Nga) cho biết, quân đội Nga có thể đã bắn hạ một UAV trinh sát của Mỹ trên Biển Đen.
"Chiếc máy bay bị bắn rơi có khả năng là RQ-4 Global Hawk" - Fighterbomber cho hay.
Trong khi đó, phóng viên Idrees Ali của hãng tin Reuters dẫn lời một quan chức quân sự Mỹ nói rằng, "chưa có sự cố nào được ghi nhận trên Biển Đen".
Tại cuộc họp báo với các phóng viên hôm 25/6, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cũng cho biết "chưa có thông tin về vụ việc".
Bình luận về chỉ thị mới của Bộ trưởng Belousov, ông Alexander Kotz - chuyên gia phân tích quân sự của tờ Komsomolskaya Pravda cho rằng, Nga có lẽ sẽ không bắn hạ máy bay không người lái của NATO vì đó sẽ được xem là hành động gây hấn, có thể dẫn tới những hậu quả lớn.
Theo vị chuyên gia, thay vì dùng vũ khí, Nga nhiều khả năng sẽ áp dụng các biện pháp không vũ trang như điều chiến đấu cơ xuất kích ngăn chặn. Ví dụ, một ngày sau cuộc tấn công của Ukraine vào Sevastopol, tiêm kích đánh chặn MiG-31 của Nga được cho là đã "vô tình" bay ở độ cao lớn, ngay bên cạnh chiếc Global Hawk của Mỹ trên Biển Đen.
Sau khi bị chiến đấu cơ Nga áp sát, UAV Mỹ "đã có một số thay đổi về thông số bay". Nó "đổi ý" và từ bỏ nhiệm vụ trinh sát, quay đầu lại.
Bên cạnh đó, theo ông Kotz, mặc dù không thể loại bỏ hoàn toàn các máy bay do thám của Mỹ và đồng minh khỏi Biển Đen, việc hạn chế không phận qua Romania hay Thổ Nhĩ Kỳ có thể giảm bớt hiệu quả hoạt động của chúng.