Xung đột ngày một tồi tệ hơn giữa Trung Quốc và Mỹ đã hủy hoại thương mại hai chiều Mỹ - Trung Quốc, tuy nhiên việc tách rời hoàn toàn 2 nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ gây thiệt hại đến triển vọng tăng trưởng kinh tế dài hạn của Trung Quốc nhiều hơn Mỹ, theo tính toán của Bloomberg Economics.
Chuyên gia kinh tế thuộc Bloomberg Economics, ông Tom Orlik và Bjorn van Roye, cho rằng tăng trưởng kinh tế Trung Quốc có thể giảm xuống chỉ còn 3,5% trong năm 2030 nếu kinh tế Trung Quốc tách rời với Mỹ. Tốc độ tăng trưởng này thấp hơn tốc độ tăng trưởng 4,5% theo dự báo của các chuyên gia.
Sự tách rời của hai nền kinh tế, được định nghĩa là dòng chảy thương mại và công nghệ giúp làm tăng tiềm năng tăng trưởng chắc chắn sẽ tác động lên Trung Quốc nhiều hơn Mỹ khi mà Trung Quốc hưởng lợi nhiều hơn từ việc trao đổi ý tưởng và sự đổi mới. Tăng trưởng tiềm năng của Mỹ vào năm 2030 ước tính đạt 1,4% từ mức 1,6%, theo tổ chức nghiên cứu trên.
Trong kịch bản này, tăng trưởng năng suất lao động của Trung Quốc sẽ chững lại do việc chuyển giao công nghệ chững lại, đầu tư vốn cũng sẽ chậm lại. Tuy nhiên, kết quả cũng sẽ không phải quá tồi tệ bởi trong 20 năm qua Trung Quốc đã thu hẹp được khá nhiều về khoảng cách công nghệ với nhóm các nền kinh tế phát triển.
“Nếu Trung Quốc hạn chế ngân sách cho nghiên cứu và phát triển, đồng thời mở rộng quan hệ với nhiều nền kinh tế phát triển, Trung Quốc có thể bù lại được những mất mát trong mối quan hệ với Mỹ”, các chuyên gia kinh tế nhấn mạnh.
Theo các chuyên gia kinh tế, Trung Quốc cần chuẩn bị cho việc giảm bớt kết nối với kinh tế toàn cầu. Chiến lược mới của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đang định vị kinh tế nội địa như động lực tăng trưởng chính để giúp Trung Quốc đỡ phải chịu tác động quá nặng nền khi kinh tế toàn cầu chững lại và căng thẳng quan hệ leo thang.
Trung Quốc tuy nhiên sẽ đương đầu với nhiều hậu quả tồi tệ nếu phía Mỹ có thể lôi kéo các nước đồng minh, ví dụ như Nhật, Hàn Quốc, Đức và Pháp để tách rời với kinh tế Trung Quốc. Trong trường hợp đó, tốc độ tiềm năng tăng trưởng của kinh tế Trung Quốc có thể giảm xuống mức 1,6% và khi ấy, Trung Quốc sẽ khó đưa ra chính sách đáp trả hơn.
Gần đây, Trung Quốc đã nỗ lực rất nhiều trong thực thi các cam kết thỏa thuận thương mại với Mỹ. Trung Quốc đã có một số bước tiến trong thực thi thỏa thuận thương mại, điều chỉnh các quy định nhằm cho phép nhập khẩu sản phẩm thực phẩm và nông sản Mỹ, bỏ trần sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực bảo hiểm, chứng khoán và hàng hóa tương lai. Trung Quốc đồng thời giảm thiểu các rào cản trên thị trường tài chính và “bật đèn xanh” để chào đón các doanh nghiệp như American Express, MasterCard và Fitch Ratings.
Xuất khẩu dầu của Mỹ sang Trung Quốc nhiều khả năng sẽ đạt kỷ lục vào tháng sau, khoảng 19 tàu chở dầu lớn của Mỹ chuẩn bị đến Trung Quốc trong tháng 9/2020. Nếu tất cả các tàu chở dầu này được vận hành cho đợt xuất khẩu này, tổng lượng dầu xuất khẩu ước tính 37 triệu thùng - ngưỡng cao kỷ lục tính trong một tháng.
Hải quan Trung Quốc cũng đã đẩy mạnh việc hạn chế hàng giả và công bố báo cáo cụ thể về tình hình này theo thỏa thuận thương mại. Tòa án tối cao đã ra thông báo và hướng dẫn hành động cụ thể về việc đảm bảo và cải thiện việc thực thi pháp luật trong trường hợp quyền sở hữu trí tuệ bị xâm phạm. Trong lúc đó, Cơ quan Bản quyền Sở hữu Trí tuệ Quốc gia cũng phác thảo ra kế hoạch củng cố hoạt động bảo vệ sở hữu trí tuệ trong năm 2020 và 2021.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thể hiện quan điểm mềm mỏng hơn so với thời điểm tháng 5/2020 khi mà ông đe dọa: “Nếu họ không mua hàng, chúng tôi sẽ chấm dứt thỏa thuận, rất đơn giản”. Những ngày gần đây, ông đã thể hiện tâm lý hài lòng hơn với việc Bắc Kinh tuân thủ thỏa thuận thương mại.
Đầu tuần trước Mỹ và Trung Quốc tái xác nhận lại cam kết thực thi thỏa thuận thương mại giai đoạn một trong buổi xem xét lại thỏa thuận thương mại thực hiện nửa năm một lần. Điều này thể hiện cam kết hợp tác khi mà căng thẳng xung quanh những vấn đề liên quan đến an ninh dữ liệu và dân chủ tại Hồng Kông tăng cao.
Theo Bloomberg, đại diện phái đoàn thương mại hai nước đã bàn thảo về những bước mà Trung Quốc đã thực hiện, trong đó có việc đảm bảo quyền sở hữu trí tuệ cũng như cải thiện điều kiện để doanh nghiệp Mỹ tiếp cận với ngành dịch vụ tài chính và nông nghiệp Trung Quốc, Đại diện Thương mại Mỹ chia sẻ. Hai bên đã đồng ý tạo điều kiện để tiếp tục thực thi thỏa thuận, Bộ Thương mại Trung Quốc công bố.