Con người Hữu Nghĩa là thế, cả đời không biết giận hờn ai và luôn cư xử tình nghĩa với mọi người. Cách sống ấy rất đúng với cái tên mà cha mẹ đã đặt cho anh: Hữu Nghĩa - có nghĩa.
Đi qua thời gian khó
Hữu Nghĩa sinh ra tại Sài Gòn, trong một gia đình không theo nghệ thuật, điều kiện khá giả hơn so với nhiều người. Lẽ ra anh có một cơ hội nghề nghiệp khác, nhưng vì quá mê diễn xuất nên đã thi vào trường nghệ thuật.
Thời của anh, tất cả sinh viên ngành diễn xuất muốn có cơ hội tỏa sáng vô cùng khó khăn. Vì thế, anh và các bạn cùng thời như Hữu Châu, Hồng Vân, Hồng Đào phải khổ luyện gian nan và phải đối mặt nhiều thử thách.
Trước khi nắm lấy cơ hội hành nghề trên cánh đồng nghệ thuật màu mỡ tại Sài Gòn, Hữu Nghĩa được tăng cường về đoàn tỉnh tại Cà Mau vào năm 1986.
Thời điểm đó kinh tế đất nước khó khăn nên đời sống của diễn viên cũng không thoát khỏi tình hình chung. Cà Mau có thế mạnh về cá biển, đoàn thì nghèo không có tiền mua thịt, trứng nên quanh năm anh và đồng nghiệp không được ăn gì ngoài cá.
Hữu Nghĩa nhớ lại: "Hồi đầu thấy cá tươi thì mê lắm. Nhưng cá có ngon đến mấy mà ngày nào cũng ăn thì cũng sẽ ngán đến mức sợ. Hồi ở Cà Mau, tôi ăn cá đến mức bội thực.
Sân khấu diễn là hội trường hoặc bãi đất trống. Khán giả phần đông là những người dân nghèo lam lũ. Năm 1986, diễn ra giải vô địch bóng đá thế giới diễn tại Mexico. Muốn được xem đá bóng, tôi phải lặn lội hàng chục cây số mới tìm được một nhà có tivi để xin vào xem ké".
Một thời gian sau, anh quay về Sài Gòn. Đúng thời điểm tấu hài đang bắt đầu lên ngôi, anh hợp cùng Hữu Châu thành nhóm hài ăn khách. Hữu Nghĩa thường xuyên xuất hiện trong chương trình Trong nhà ngoài phố của đài truyền hình TPHCM, một show kịch truyền hình rất ăn khách thời điểm đó.
Đôi bạn thân học cùng lớp trường Nghệ thuật Sân khấu 2: Hữu Nghĩa - Hữu Châu. Sau 37 năm, đến giờ họ vẫn giữ được tình bạn thân thiết.
Tình nghĩa với anh em
Danh tiếng bên lĩnh vực truyền hình, tấu hài đã cho Hữu Nghĩa chiếc vé cơ hội được làm phim với nhà sản xuất - nghệ sĩ Lý Huỳnh. Anh tham gia hàng loạt phim tâm lý tình cảm bên cạnh các ngôi sao trẻ như Lý Hùng, Diễm Hương, Việt Trinh, Lê Công Tuấn Anh, Lê Tuấn Anh, Hồng Đào... Thời điểm đó, nghệ danh Hữu Nghĩa đã nổi tiếng cả nước.
Dẫu nổi tiếng sớm nhưng Hữu Nghĩa đã sớm hiểu rằng, để được khán giả xem như thần tượng là một ân huệ lớn, vì vậy, anh giữ gìn nó rất cẩn thận bằng cách không để mình mắc bệnh ngôi sao.
Anh luôn giữ phong cách vô tư và bình dân với bạn bè cùng trang lứa. Gặp người chơi xấu mình, anh dùng sự nhu hòa để đáp lễ. Anh luôn kính trọng và tri ân những người thầy đã dạy dỗ mình thành tài. Những đàn em nào khốn khó cần giúp đỡ anh chia sẻ tận tâm.
Trong giới nghệ thuật, nhiều người biết rõ câu chuyện Hoàng Mập và Hữu Nghĩa vào thập niên 1990. Hoàng Mập quê Long Xuyên về Sài Gòn hoạt động văn nghệ phong trào cho quận Tân Bình. Trong một dịp tình cờ Hoàng Mập gặp Hữu Nghĩa.
Khi biết hoàn cảnh khó khăn của Hoàng Mập, Hữu Nghĩa mời anh về nhà sống chung, anh em có cơm ăn cơm có cháo ăn cháo. Đối với một người sống xa nhà, có được một mái ấm như thế là niềm an ủi lớn. Hoàng Mập theo Hữu Nghĩa trong lúc anh quay phim, đóng kịch truyền hình và đó cũng là cơ hội học nghề quý báu.
Về sau, Hoàng Mập tham gia tấu hài cùng Hữu Nghĩa. Đây là khoảng thời gian tạo tiền đề giúp Hoàng Mập trở thành một diễn viên nổi tiếng sau này. Đến giờ Hoàng Mập trở thành một nhà sản xuất uy tín, tình cảm anh em vẫn rất thân thiết, dù cả hai đều bận rộn ít khi gặp nhau.
Thời trẻ, Hữu Nghĩa nổi tiếng như cồn cùng với Hồng Vân, Hồng Đào, Hữu Châu...
Không biết hờn giận ai
Sự thăng trầm của đời nghệ sĩ giống quy luật hình sin, có lên đỉnh cũng có lúc xuống vị trí thấp hơn. Có một khoảng thời gian, danh tiếng những ngôi sao đình đám nhất của thập niên 1990 như Lý Hùng, Việt Trinh, Hồng Đào, Lê Tuấn Anh lắng xuống và Hữu Nghĩa cũng thế.
Nhưng anh không hề cảm thấy buồn, chông chênh hay tiếc nuối thời vàng son, bơi vì, ngay lúc đứng trên đỉnh hào quang anh vẫn bình tĩnh sống.
Anh theo nghiệp diễn vì đam mê, anh thích được khóc cười với nhiều số phận nhân vật, chứ không muốn vào showbiz kiểu đi tắt, đón đầu để được nổi danh.
Anh vẫn âm thầm hoạt động nghệ thuật như một chú ong chăm chỉ. Dẫu không xuất hiện trong các dự án đình đám, không được truyền thông săn đón như trước nhưng anh vẫn thấy cuộc đời nghệ thuật của mình rất bình an.
Tâm thế làm nghề tử tế, không bon chen chạy theo cái danh ảo là lý do chính khiến cho năng lượng lao động nghệ thuật của Hữu Nghĩa dồi dào. Anh trở lại một cách lặng lẽ. Anh trở thành trụ cột của sân khấu kịch Sài Gòn và kín show phim ảnh.
Đặc biệt hơn, từ năm 2010, anh đã bắt đầu vai trò của một người thầy tại các lò tư nhân, tại Trường đại học sân khấu & điện ảnh TPHCM, và Trường cao đẳng sân khấu, nghệ thuật du lịch Sài Gòn.
Anh làm việc nhiều đến mức có khi không có thời gian để chăm sóc vợ và con. May mắn anh có một người vợ đảm đang và nhân hậu. Chị thấu hiểu nên sẵn lòng thay anh nuôi dưỡng và chăm sóc con trai rất chu đáo.
Trong vị trí của một người thầy, ngoài những bài học theo giáo án, anh rút ruột truyền cho các bạn trẻ những kinh nghiệm thực tế. Điều quan trọng hơn, anh dạy cho các bạn niềm đam mê nghệ thuật chân chính và đạo làm người.
Lúc nào cũng quậy hết nấc với anh em và luôn thân thiện với tất cả mọi người.
Trong giới showbiz Việt, Hữu Nghĩa là người rất đúng giờ, biết quan tâm đến bạn diễn, biết nâng đỡ đàn em và không gây mất lòng người khác. Ấy vậy mà đôi khi anh vẫn rơi vào cảnh bị chỉ trích.
Cố diễn viên Đăng Lưu là người em được Hữu Nghĩa truyền dạy kinh nghiệm sàn diễn rất nhiều. Lúc còn sống, Đăng Lưu là thành viên của nhóm hài Hữu Nghĩa cũng như diễn chung tại sân khấu kịch Sài Gòn. Cách nay vài năm, Đăng Lưu phát bệnh rất nặng. Hữu Nghĩa dành nhiều thời gian bên cạnh đàn em trong bệnh viện.
Lúc Đăng Lưu trút hơi thở sau cùng, Hữu Nghĩa vẫn bên cạnh. Anh cũng chia sẻ nỗi buồn với gia đình người em thân thương trong những ngày tang lễ.
Duy chỉ đến lúc đưa tang anh không thể có mặt vì đoàn phim quay suốt hai ngày. Nếu Hữu Nghĩa vắng mặt thì cả ekip phải dừng lại chờ đợi rất tốn kém và ảnh hưởng nhiều cá nhân khác. Hữu Nghĩa xin vắng mặt.
Lúc đó, có một ngôi sao hài nữ lên mạng xã hội chỉ trích anh là kẻ vô tình. Biết được sự việc, thay vì phản bác lại người bôi nhọ uy tín của mình, Hữu Nghĩa nhẹ nhàng hẹn gặp nữ nghệ sĩ ấy. Anh ôn tồn giải thích. Người kia xin lỗi và cười mong anh xí xóa. Anh chấp nhận và anh em vẫn tình thương mến thương.
Hữu Nghĩa nói: "Nếu lúc đó tôi phản bác lại ý kiến chỉ trích mình trên mạng tức là tôi đã góp phần tạo nên một cuộc chiến.
Tôi không sợ những lời phê bình đó khiến tôi mất hình ảnh trong công chúng, vì tôi biết rằng mình sống thế nào sớm muộn người khác cũng hiểu. Tôi thích cuộc sống bình an nên chọn giải pháp dĩ hòa di quý".
Biết đủ
Ở tuổi 56, năng lượng làm việc của Hữu Nghĩa còn dồi dào hơn cả thời thanh xuân. Anh dạy học trò một tuần từ 4 đến 6 buổi. Anh diễn tại kịch tại Sài Gòn từ thứ hai đến chủ nhật. Anh tham gia phim truyền hình đều đặn.
Vì đảm bảo lịch dạy và lịch diễn trên sân khấu, anh chỉ nhận phim nào có bối cảnh tại Sài Gòn hoặc gần Sài Gòn. Đó là lý do khán giả ít khi thấy Hữu Nghĩa xuất hiện trên phim màn ảnh rộng hoặc các dự án phim truyền hình đình đám.
Anh muốn dành thời gian để đầu tư cho thế hệ trẻ bằng những giờ học trên lớp và anh vận động tìm kiếm địa điểm để mở một sân khấu, tạo điều kiện cho các em cọ xát thực tế.
Với Hữu Nghĩa sự nổi tiếng đã đủ. Tài chính cũng đã đủ. Anh không cần nhiều hơn thế. Bởi vì với anh niềm hạnh phúc nhất vẫn là được diễn và được nhìn thấy học trò mình trưởng thành.
Bên cạnh đó, Hữu Nghĩa cũng là người tích cực trong các hoạt động tri ân thầy cô. Anh là thành viên tham gia thành lập hội cựu sinh viên Trường nghệ thuật sân khấu 2. Nhóm nghệ sĩ này luôn có những hoạt động thiết thực trong ngày 20/11, cập nhật tình hình các thầy cô cao tuổi để làm những điều cần thiết mang tính tri ân.
Hoạt động này mang tính khích lệ tinh thần về tình thầy trò, tình nghệ sĩ cho thế hệ cũ và thế hệ mới. Nó góp phần vẽ lên bức tranh ấm áp về đạo đức của người nghệ sĩ.