Vào năm 1927, nhà khảo cổ học nổi tiếng người Anh F. Albert Mitchell-Hedges đã tìm thấy chiếc hộp sọ pha lê trong suốt đầu tiên trong chuyến đi khám phá cổ vật quý hiếm ở Trung Mỹ về nền văn minh Maya.
Ngay từ khi mới công bố, hộp sọ bí ẩn đã gây nhiều tranh cãi vì độ hoàn hảo đến từng chi tiết, một câu hỏi được đặt ra: Ai là người đã tạo ra chúng?
Một chiếc hộp sọ được đặt ở bảo tàng Paris.
Nhiều suy luận được đưa ra, 1 luồng ý kiến khẳng định người Maya hoặc Aztec đã tạo ra những hộp sọ này để tế thần và các thế lực siêu nhiên. Sau này, các hiệp sĩ Templar đã sử dụng hộp sọ này trong cuộc Thập tự chinh với 1 mục đích nhất định. Kết thúc cuộc chiến, hộp sọ lại được cất giữ tại một ngôi đền Columbia cổ kính tại Belize vào đầu những năm 1900.
Hộp sọ pha lê nổi tiếng nhất có lẽ là hộp sọ Mitchell-Hedges. Truyền thuyết kể lại rằng hộp sọ này được người ngoài hành tinh mang tới trái đất lưu giữ tại Atlantis và được các hiệp sĩ Templar sử dụng.
Ngoài ra nó còn được sử dụng trong một ngôi đền Maya và có thể "giết chết" các linh mục xâm phạm. Nó còn có tên là "Hộp sọ của cái chết".
Một số các tín đồ chỉ ra các đặc tính áp điện của tinh thể pha lê là bằng chứng về sức mạnh của chiếc sọ. Họ nói rằng những chiếc sọ có thể hoạt động giống như chip máy tính ghi lại lịch sử của Trái Đất, hoặc thậm chí tin nhắn từ người ngoài hành tinh hoặc các nền văn minh đã biến mất.
Nhiều tin đồn cho rằng những hộp so pha lê vô cùng đáng sợ bởi chúng không chúng có khả năng liền lại ngay lập tức, chiếu các linh cảm 3 chiều trong tương lai và tiêu diệt kẻ thù từ một khoảng cách lớn.
Những chiếc hộp sọ pha lê khác nhau được tìm thấy sau sự kiện 1927.
Kể từ đó, các nhà khảo cổ lần lượt tìm thấy 13 hộp sọ làm bằng thạch anh (một dạng pha lê trong suốt) có độ cứng là 7 (theo thang độ Moos), tức hộp sọ làm từ chất liệu này có độ cứng chỉ kém hoàng ngọc (topaz), cương ngọc (coridon) và kim cương.
Vậy người xưa đã tạo ra những chiếc hộp sọ tinh xảo bằng những công cụ, phương pháp nào là câu hỏi mà các nhà khoa học chưa thể lý giải. Các nhà khoa học cho rằng hộp sọ duy trì ở một nhiệt độ cố định khoảng 70 độ F.
Có lẽ chúng ta còn phải đợi rất nhiều năm nữa để làm sáng tỏ những điều bí ẩn này. Nhưng dù thế nào, những chiếc sọ pha lê cũng là những kiệt tác tuyệt vời của thế giới, một huyền thoại nổi tiếng được đưa vào tiểu thuyết, sách khoa học và dựng cả thành phim.