Phương pháp trị liệu này, có tên Nhật Bản là Shinrin-yoku – “tắm rừng”, đang được khoa học phương Tây công nhận như một “liều thuốc” hiệu quả cho các vấn đề sức khỏe hiện đại từ căng thẳng, lo âu đến suy giảm miễn dịch.
Tiến sĩ Qing Li, chuyên gia liệu pháp rừng tại Trường Y khoa Nippon (Tokyo) lý giải. “Tắm rừng" là ngắt kết nối với công nghệ để tái kết nối với chính mình, thông qua thiên nhiên. Chúng ta là một phần của thế giới tự nhiên, nhưng lối sống hiện đại đã kéo chúng ta rời xa nó. Tắm rừng đơn giản là đưa chúng ta trở về nhà”.
Một phân tích tổng hợp trên tạp chí Environmental Health and Preventive Medicine (gồm 28 nghiên cứu trong 5 năm) khẳng định tác động sinh lý rõ rệt của việc tiếp xúc với môi trường rừng – một “đơn thuốc toàn diện” cho cơ thể.
Không gian xanh giúp "chữa lành"
Nghiên cứu trên tạp chí Forests (MDPI) cho biết, thiên nhiên giúp điều hòa hệ thần kinh tự chủ, tăng hoạt động của hệ đối giao cảm chịu trách nhiệm cho trạng thái nghỉ ngơi và tiêu hóa đồng thời giảm stress oxy hóa. Hai cơ chế này đóng vai trò cốt lõi trong việc bảo vệ sức khỏe tim mạch.
Nói cách khác, rừng xanh là một “bộ điều chỉnh tự nhiên”, đưa cơ thể từ trạng thái “chiến đấu hay bỏ chạy” do áp lực cuộc sống trở lại cân bằng và phục hồi. Ngoài thể chất, tác động của “tắm rừng” lên tinh thần cũng sâu sắc, nhất là trong thời đại con người đang đối mặt với “đại dịch kiệt sức”.
Một thử nghiệm ngẫu nhiên được công bố trên PubMed cho thấy, chỉ sau một buổi tắm rừng có hướng dẫn kéo dài ba giờ, các bác sĩ và nhân viên y tế đã giảm rõ rệt tình trạng kiệt sức nghề nghiệp, mệt mỏi cảm xúc, đồng thời cải thiện tâm trạng và giảm lo âu.
Không chỉ người lớn, liệu pháp này còn mang lại lợi ích lâu dài cho thế hệ trẻ. Nghiên cứu trên tạp chí Ecopsychology theo dõi học sinh trung học cho thấy, chỉ sau ba buổi tắm rừng trong ba tuần, ý thức kết nối với thiên nhiên, lòng biết ơn và sự quan tâm đến môi trường đều tăng lên.
“Thiên nhiên không chỉ là công cụ phục hồi, mà còn là người thầy,” tiến sĩ Patricia H. Hasbach, chuyên gia liệu pháp sinh thái, nhấn mạnh.
Sức mạnh chữa lành của thiên nhiên đang được nhiều quốc gia đưa vào chính sách y tế công cộng. Ở Scotland, bác sĩ có thể kê đơn cho bệnh nhân “đi dạo trong thiên nhiên”. Tại Nhật Bản và Hàn Quốc, các “trung tâm chữa bệnh bằng rừng” được chính phủ chứng nhận là một phần của hệ thống chăm sóc sức khỏe quốc gia.
Tuy vậy, bạn không cần đến rừng nguyên sinh để nhận lợi ích này. Ngay cả mảng xanh đô thị cũng được xem là “hạ tầng y tế công cộng” thiết yếu. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) từ lâu đã công nhận mối liên hệ giữa việc tiếp cận không gian xanh và tỷ lệ mắc bệnh thấp hơn từ tim mạch, béo phì đến hô hấp.
Vì thế, các chuyên gia cho rằng đầu tư vào không gian xanh là chiến lược kinh tế và sinh thái thông minh giúp làm mát đô thị, lọc không khí, lưu trữ carbon và ứng phó với biến đổi khí hậu.
*Theo PubMed, Environmental Health and Preventive Medicine, MDPI.
Minh Khang