Tình báo Iraq nói UAV Iran phóng từ căn cứ của đồng minh
Quan chức trên nói rằng các máy bay không người lái (UAV) của Iran đã được phóng đi từ căn cứ của lực lượng bán quân sự thân Tehran Hashd al-Shaabi ở miền Nam Iraq. Theo nguồn tin này, các vụ tấn công nhằm vào hai cơ sở của tập đoàn dầu khí nhà nước Aramco tại Abqaiq và Khurais là hành động trả đũa các vụ tấn công trước đó của UAV Israel vào căn cứ và các đoàn xe của nhóm Hashd hồi tháng 8.
"Các vụ tấn công mới nhất xảy ra vì hai lý do: Một là thông điệp từ Iran gửi đến Mỹ và đồng minh, rằng chừng nào cuộc bao vây Iran còn tiếp diễn thì sẽ không ai có được ổn định trong khu vực," quan chức Iraq nói với MEE.
"Tuy nhiên, lý do thứ hai và trực tiếp hơn là động thái trả đũa mạnh mẽ của Iran đối với các cuộc tấn công gần đây của Israel bằng UAV - được phóng từ địa bàn do Các lực lượng dân chủ Syria (SDF) kiểm soát ở Syria nhằm vào các căn cứ của lực lượng Hashd thân Iran."
"Các vụ tấn công của UAV Israel được ủng hộ và hỗ trợ tài chính bởi người Saudi. Đó là lý do khiến cuộc tấn công mới đây gây thiệt hại nặng nề nhất, trong khi những vụ trước đây mang nhiều tình tượng trưng và ít gây thiệt hại," nguồn tin của MEE nói.
Trong tháng 8, đã có 5 cuộc tấn công bằng UAV nhằm vào các cơ sở, kho vũ khí và đoàn xe của Hashd al-Shaabi, giết chết một tay súng và làm một người khác bị thương. Theo MEE, tình báo Iraq nói rằng các vụ tấn công nhằm vào Hashd được lên kế hoạch hồi tháng 6, khi Bộ trưởng phụ trách các vấn đề Vùng Vịnh của Saudi Arabia Thamer al-Sabhan thăm vùng lãnh thổ ở miền đông Syria do SDP kiểm soát.
Hình ảnh do chính phủ Mỹ và DigitalGlobe cung cấp ngày 15/9, cho thấy các vị trí tổn hại tại cơ sở lọc dầu Abqaiq của Aramco tại Buqyaq, Saudi Arabia. Vụ tấn công ngày 14 vào hai cơ sở Abqaiq và Khurais làm gián đoạn sản lượng khoảng 5.7 triệu thùng dầu/ngày của Saudi, tương đương 5% nguồn cung hàng ngày cho thị trường thế giới (Ảnh: U.S. government/Digital Globe via AP)
Mỹ có bằng chứng Houthi không phải là thủ phạm vụ Aramco?
Khác với nguồn tin tình báo Iraq, ABC News (Mỹ) ngày 15/9 dẫn lời một quan chức cấp cao (ẩn danh) trong chính quyền tổng thống Mỹ Donald Trump cáo buộc Iran đã phóng hơn một chục tên lửa hành trình cùng hơn 20 UAV từ lãnh thổ của họ trong vụ tấn công hai cơ sở Aramco ngày 14.
Trong khi lực lượng Houthi ở Yemen đã lên tiếng nhận trách nhiệm cho vụ tấn công, quan chức Mỹ nói trên khẳng định thông tin này là không đúng.
"[Thủ phạm vụ tấn công Aramco] là Iran. Houthi đang 'nhận công' cho việc mà họ không làm."
Reuters cũng dẫn nguồn các quan chức cấp cao Mỹ (ẩn danh), nói rằng quy mô và độ chính xác của cuộc tấn công ngày 14 theo hướng Tây-Tây Bắc cho thấy Houthi không phải là thủ phạm.
"Không nghi ngờ gì Iran chịu trách nhiệm cho vụ tấn công. Bất kể họ làm cách nào thì cũng không thể che giấu được. Không có 'ứng viên' nào khác. Bằng chứng không đưa đến hướng nào khác ngoài việc Iran phải chịu trách nhiệm," các nguồn tin của Reuters nói.
Theo các quan chức Mỹ, họ đang nắm trong tay những bằng chứng có thể được công bố trong vài ngày tới, sẽ chứng minh việc Houthi nhận trách nhiệm là không đáng tin cậy.
Theo CNN, Houthi đã phóng hàng chục UAV và các tên lửa đạn đạo tầm ngắn nhằm vào Saudi trong vòng hai năm qua. Phần lớn trong số đó bị phòng không Saudi đánh chặn, trong khi số khác không gây thiệt hại lớn. Chỉ một số ít vụ tấn công của Houthi nhằm vào Saudi gây thiệt hại và thương vong không đáng kể.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cũng lên tiếng rằng Iran phải chịu trách nhiệm cho vụ tấn công nhằm vào Aramco, tuy nhiên đến nay không có cáo buộc chính thức nào rằng Tehran đã phóng các tên lửa hay UAV trong vụ việc.
Trong khi đó, chính phủ Iraq cũng gay gắt bác bỏ thông tin lãnh thổ nước này là địa điểm phóng đi các UAV tấn công hai cơ sở dầu mỏ của Saudi. Thông cáo của thủ tướng Iraq Adel Abdul-Mahdi tuyên bố Baghdad sẽ hành động "kiên quyết" chống lại bất kỳ bên nào có ý đồ "vi phạm hiến pháp" Iraq, và kêu gọi chấm dứt các cuộc tấn công gây đe dọa lớn đến an ninh toàn cầu và khu vực.
Theo Arab News, Iraq đã trở thành một trong những "chiến trường" khốc liệt nhất trong khu vực kể từ năm 2003, khi Mỹ và Iran cạnh tranh ảnh hưởng với nhau và ủng hộ cho nhiều nhóm vũ trang khác nhau tại nước này. Chính phủ Iraq hiện này đứng trước sức ép cả từ trong và ngoài nước phải ứng phó với hoạt động của các lực lượng thân Iran.
Chính phủ Iran đã bác bỏ cáo buộc của ngoại trưởng Mỹ Pompeo và thượng nghị sĩ Lindsay Graham về việc nước này phải chịu trách nhiệm cho vụ tấn công nhằm vào Aramco ngày 14. Phát ngôn viên Bộ ngoại giao Iran Abbas Mousavi ngày hôm nay, 16/9, gọi những cáo buộc từ Mỹ là "không thể chấp nhận" và "hoàn toàn vô căn cứ".
Ông Mousavi cũng nói rằng cuộc gặp giữa tổng thống Iran Hassan Rouhani gặp đồng cấp Mỹ Donald Trump "không có trong nghị trình" và "sẽ không diễn ra tại New York". Ông Rouhani sắp tới sẽ đến New York dự phiên họp thường niên ở Đại hội đồng Liên hợp quốc.