Ai cũng biết sách có vai trò quan trọng như thế nào trong giáo dục trẻ. Những cuốn sách không chỉ đem lại kiến thức bổ ích, trau dồi khả năng ngôn ngữ mà còn giúp con tự tin, giỏi giang hơn. Tuy nhiên, không phải phụ huynh nào cũng có đủ sự kiên trì để đồng hành, khai phá tiềm năng đam mê đọc sách của trẻ.
Dưới đây là những chia sẻ của Kim Ngọc (33 tuổi, sống tại Bình Thuận) mẹ của 2 em bé 7 tuổi và 5 tuổi - một người đã từng có nhiều kinh nghiệm trong việc dạy con và đã thành công, hy vọng sẽ giúp ích phần nào cho các bậc phụ huynh.
Kim Ngọc thành công trong việc giúp con đam mê việc đọc
Lúc trước khi chưa đồng hành cùng con thì con mình cũng rất thích điện thoại và xem tivi. Không cho coi thì con khóc lóc ăn vạ, không chịu ăn cơm. Đi học trên trường thì thôi chứ về đến nhà phải xin xem điện thoại cho bằng được, ngoài việc xem điện thoại thì không thấy có hoạt động nào khác ở nhà. Mình rất lo lắng cho con nên đã tìm hiểu phương pháp để con cai nghiện điện thoại và học thêm 1 ngôn ngữ mới.
Nói đúng hơn là việc đồng hành cùng con trong một năm qua đã giúp cả mẹ và con không chỉ học thêm được ngôn ngữ tiếng Anh mà còn có đam mê đọc sách như hiện nay (6 tháng đầu năm 2021 bạn đã hoàn thành 1.000 quyển sách nhỏ, mục tiêu cả năm 1.000 quyển đến hiện tại bạn đã vượt mục tiêu). Bạn Trí nhà mình năm nay 7 tuổi ngoài thời gian học trên trường, rèn luyện việc học tiếng Anh mỗi ngày thì thời gian còn lại con chủ yếu đọc sách, những quyển sách con đọc hơn 500 trang, bạn em 4 tuổi thì nay coi sách như đồ chơi và ngoài việc học với mẹ thì con sẽ lấy sách lật xem hình vì con chưa biết chữ. Hai anh em bắt đầu yêu sách vì những thói quen nhỏ mẹ tạo mỗi ngày theo các bước sau:
Bước 1: Dành thời gian đọc sách cho con
Tạo tiền đề lúc con chưa biết chữ, ba mẹ nên dành thời gian đọc sách cho con. Có thể đọc sách tiếng Việt để nuôi dưỡng đam mê, đọc xong thì ba mẹ hỏi những câu đơn giản để con trả lời. Việc này còn làm tăng tình cảm giữa con và cha mẹ. Tạo thói quen trước giờ đi ngủ đều đọc cho con vài trang sách và cùng nhau vui vẻ đi ngủ. Đến hiện tại bạn lớn đã biết đọc nhưng mẹ vẫn duy trì thói quen đọc sách cho 2 anh em trước khi đi ngủ và các con rất thích việc này, hôm nào mà mẹ không đọc là khóc lóc ăn vạ nên kiểu gì mẹ cũng phải dành thời gian cho 2 bạn.
Bước 2: Ba mẹ làm gương cho con
Ban đầu bắt buộc ba mẹ phải làm gương quy định một giờ cố định trong ngày để cả nhà cùng đọc sách. Nếu muốn con đọc sách mà ba mẹ suốt ngày cầm điện thoại trước mặt con thì làm sao con mình nó có thể đọc sách được (hiện tại nó đam mê rồi thì nó cũng không quan tâm ba mẹ làm gì đâu, ba mẹ còn phải canh nó để nhắc cho mắt nghỉ ngơi). Khi đã có thói quen thì cả bạn lớn và bạn nhỏ đều cầm sách để đọc. Cả con và mẹ đều học tiếng Anh cùng nhau, đọc sách tiếng Anh cùng nhau, bạn nhỏ thì bắt chước mẹ và anh hai. Kết quả là sau 1 năm đồng hành, trình độ tiếng Anh của cả mẹ và con đều lên. Ba mẹ con có thể giao tiếp được tiếng Anh với nhau và cùng đam mê đọc sách.
Bước 3: Đồng hành cùng con từ học chữ tiếng Việt, Toán và tiếng Anh
Đọc từ ít chữ đến nhiều chữ, con học mẹ học, tạo thói quen đọc mỗi ngày khi con đủ lượng từ vựng con sẽ tự đọc. Việc đồng hành tại sao được mình nhắc đi nhắc lại nhiều lần vì nó là mấu chốt của vấn đề. Có ba mẹ đồng hành sẽ hướng dẫn con từ cái dễ đến cái khó, ba mẹ phải chịu khó bỏ thời gian đọc các bài chia sẻ kinh nghiệm để rút ra được cái nào phù hợp với con mình bởi nhiều kinh nghiệm hay nhưng không phải cái nào phù hợp.
Mặc dù Trí đã có thể tự học nhưng mẹ vẫn phải chấm bài dựa vào đáp án có sẵn và chỉ con chỗ sai, phải tìm nguồn tài liệu phù hợp với trình độ của con. Khi đồng hành cùng con mình thấy mình tiến bộ hẳn về tư duy phát triển bản thân (tạo được thói quen đọc sách như con, có khả năng tự tìm hiểu mọi thứ) so với trước kia đi làm về cứ cắm mặt vô điện thoại mà không chịu mở mang kiến thức. Tóm lại một điều là yêu cầu sự KIÊN TRÌ ĐỀU ĐẶN MỖI NGÀY.
Mỗi ngày học một ít cũng không sao miễn có học, việc tạo thói quen học mỗi ngày vào một giờ cố định là tiền đề để sau này con tự học và có tính chủ động tìm hiểu mọi thứ, ba mẹ sẽ rất cực thời gian đầu và rất dễ nản. Nhưng chỉ cần luôn kiên trì mỗi ngày là sau 1 năm mọi chuyện sẽ được giải quyết tất cả.
2 bạn nhỏ nhà Kim Ngọc rất đam mê đọc sách.
Bước 4: Luôn khuyến khích con đọc mỗi ngày để con có động lực học
Việc khuyến khích này khá quan trọng vì tạo thói quen mới khó, chứ để đọc được thì đã có loa hỗ trợ (mẹ không biết tiếng Anh sao dạy được, mình ngồi với con học cùng con chứ tuyệt đối không dạy nó, vì đọc phát âm sai bét mà sao dạy nó được, hãy để loa làm việc của nó nha mọi người).
Bước 5: Mua sách theo sở thích để con đọc và tạo đam mê dần dần
Muốn con yêu sách thì phải mua nhiều sách để con lựa chọn. Lúc đầu Trí chỉ đam mê truyện Usbone nhưng sau đó thì nó đọc bất chấp các loại sách vì mê, lấy các bài đọc hiểu về các phát minh, vũ trụ, các đời tổng thống Mỹ nó cũng có thể ngồi cả ngày để nghiên cứu không biết chán. Thế là bộ đọc hiểu được bạn lấy đọc như kiểu đọc truyện, xong bộ này thì bạn lấy Razkid các level cao và ngồi đọc.
Bước 6: Mồi dần con qua các sách khác như khoa học, chính trị, các phát minh, truyện dài
Ba mẹ đừng nghĩ sao con mình đủ trình để đọc những sách này, một khi đã có được một số vốn từ nhất định thì con sẽ có cách để nâng cao vốn từ vựng của mình. Trí nhà mình sau khi đọc đến Level F của Razkid thì mẹ mua thử các cuốn sách dày và nói những cuốn sách này hay con đọc thử đi, nó đọc 1 phát là mê đến giờ, ba mẹ cứ mạnh dạn giới thiệu với con những sách mới, bọn trẻ làm được những điều ba mẹ không tưởng được đâu, việc đọc sách này giúp con tăng vốn từ một cách nhanh chóng và tự nhiên.
Bước 7: Đặt mục tiêu để có động lực cùng thực hiện
Đầu mỗi năm 2 mẹ con cùng lên mục tiêu năm nay đạt được những gì, đọc được bao nhiêu cuốn sách. Việc đặt mục tiêu giúp con ý thức đọc mỗi ngày để con hoàn thành. Mình có 1 cuốn sổ nhỏ để theo dõi các đầu sách con đã đọc, khi hoàn thành có thể thưởng cho con một món quà cho quá trình cố gắng của con. Một lần nữa mẹ lại bất ngờ món quà con muốn mẹ thưởng lại là sách.
Để hưởng "trái ngọt", ba mẹ không cần quá giỏi giang hay xuất sắc nhưng cần có sự kiên trì và đặc biệt là dành thời gian để đồng hành cùng con mỗi ngày. Nếu làm được như vậy thì chắc chắn chỉ sau một thời gian, ba mẹ sẽ cảm thấy sự khác biệt rõ ràng từ các con. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp ích được cho các ba mẹ nhé!