Mới đây, trang Svpressa.ru đã đăng tải bài viết nhan đề: "Идлиб: Эрдоган попытается взять реванш у Асада и Путина в сентябре" (tạm dịch: Idlib: Ông Erdogan sẽ cố gắng báo thù ông Assad và ông Putin vào tháng 9) của nhà phân tích Zaur Karaev.
Nhằm đem lại cho độc giả cái nhìn tương đối khách quan (tờ Bulgarian Military đã lược dịch bài viết từ tiếng Nga sang tiếng Anh hôm 23/8) liên quan tới chiến sự tây bắc Syria trong nửa cuối năm 2020, chúng tôi xin được lược dịch bài viết.
Chiến trường Idlib: 2 "cỗ chiến xa" chỉ chực lao vào nhau?
Hôm 17/8, đoàn xe tuần tra chung của quân cảnh Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã bị tấn công trên tuyến cao tốc chiến lược M4 tại Idlib, Syria.
Mặc dù vụ nổ không gây thương vong tuy nhiên Moscow đã tỏ thái độ "quan ngại" bằng hành động triển khai không kích trả đũa trong vòng 24 giờ sau đó ở "Idlib lớn", khu vực phiến quân và khủng bố kiểm soát ở tây bắc Syria.
Cùng lúc đó, Quân đội Arab Syria (SAA) và các nhóm dân quân đồng minh đã trở nên "tích cực" hơn ở tiền tuyến Idlib và dẫn tới giao tranh với phiến quân. Theo nhiều nguồn tin, Damascus có kế hoạch tái khởi động hoạt động quân sự ở tây bắc Syria trong những ngày tới.
Có quá nhiều lý do khiến Damascus phải tiến hành tấn công Idlib ngoài thực tế là các chính phủ phải chịu trách nhiệm về sự toàn vẹn lãnh thổ của đất nước, họ cũng có nghĩa vụ làm mọi thứ để bảo vệ tính mạng và sức khỏe của công dân của họ.
Thông qua xung đột cường độ thấp, có tính "chu kỳ" đang cướp đi sinh mạng của một số lượng lớn binh sĩ chính phủ và dân thường, "Idlib lớn" sẽ vẫn tiếp tục là một "khối u ác tính" trên cơ thể Cộng hòa Arab Syria (SAR).
Cảnh quay một xe bọc thép chống (MRAP) Kirpi bị tấn công trong cuộc tuần tra chung của quân cảnh Nga-Thổ trên cao tốc M4 ở tỉnh Idlib của Syria.
Ở bên kia chiến tuyến, đối phương cũng tỏ ra khẩn trương hơn. Lời giải thích cho hành động này khá đơn giản sau những thiệt hại nghiêm trọng cho cơ sở hạ tầng quân sự của các nhóm vũ trang trong khu vực bởi các máy bay của Không quân Vũ trụ Nga (VKS).
Mặc dù VKS không đưa ra bình luận về các cuộc không kích, thông qua truyền thông thân chính phủ có thể thấy rằng một số kho chứa đạn dược, vũ khí và các cơ sở lắp ráp máy bay không người lái (UAV) ở Idlib đã "ra tro".
Tuy nhiên vũ khí là thứ mà phiến quân lúc nào cũng thừa mứa. Các UAV "thô sơ" của chúng vẫn như "những con thiêu thân" lao vào Căn cứ không quân Khmeimim của Nga. Ít nhất 100 cuộc tập kích đã diễn ra những năm gần đây và tin tức về chúng ít khi được công bố.
Mặc dù gần như không gây quá nhiều thiệt hại, các cuộc tập kích bằng UAV khiến lực lượng Nga ở Syria luôn trong tình trạng cảnh giác và xét cho cùng, không có giải pháp phòng không nào vừa hiệu quả để đẩy lui đột kích nhưng lại tiết kiệm.
Nhìn chung, cả Damascus và kẻ địch của họ ở Idlib đều muốn tiếp tục chiến tranh và dường như tất cả các bên đều đã sẵn sàng.
Ở chiều ngược lại, các động thái của Ankara trong thời gian gần đây (pháo kích trả đũa và tăng cường binh lực ở Idlib) được cho là sẽ khiến chiến tuyến "bình tĩnh" trở lại trong thời gian ngắn.
Tuy nhiên, bất chấp các nỗ lực của Thổ Nhĩ kỳ trong việc ổn định tình hình ở Idlib, có vẻ họ đã không thể thành công.
Nói cách khác, Ankara đã phải trả giá cho sự "chậm chạp" của mình bằng việc để mất phân nửa tỉnh Idlib vào tay SAA và có thể sẽ mất thêm một phần khu vực vào mùa thu năm nay.
Sau khi để mất phân nửa "Idlib lớn" dọc theo cao tốc M5 vào đầu năm 2020, phiến quân và khủng bố ở tây bắc Syria đang đối mặt với việc mất nốt khu vực lân cận cao tốc chiến lược M4.
"Chú bé chăn cừu và con cáo" ở Idlib
Vào đầu năm 2020, SAA đã tiến hành một chiến dịch quân sự với tên không chính thức là "Bình minh Idlib" nhằm giải phóng các tuyến giao thông huyết mạch ở tây bắc Syria như cao tốc M5 và M4, đồng thời đẩy đối phương đến sát biên giới Thổ Nhĩ Kỳ hơn nữa.
Khoảng 2 tuần trước, các tài khoản mạng xã hội ủng hộ Damascus bắt đầu chia sẻ tin đồn rằng chính phủ Syria dự định sẽ chấm dứt lệnh ngừng bắn hôm 6/3/2020 bởi vì tất cả các điều khoản giúp "bình định" các tay súng đối lập đã hết hạn.
Kể từ sau Thỏa thuận Moscow hôm 5/3 và lệnh ngừng bắn sau đó 1 ngày, Damascus đã duy trì việc liên tục đưa ra các đe dọa tiến hành tấn công Idlib, nhưng sau 5 tháng, tất cả giống như câu chuyện "chú bé chăn cừu và con cáo", hành động kích hoạt chiến sự vẫn chưa diễn ra.
Nói cách khác, tất cả những tuyên bố về việc tấn công Idlib bắt đầu trở nên vô nghĩa.
Đó là lý do tại sao cuộc tấn công lớn của SAA đã hoàn toàn gây bất ngờ cho không chỉ các nhà phân tích ngoại quốc mà ngay cả với người Thổ Nhĩ Kỳ, những người đáng lẽ phải vô cùng cảnh giác.
Hành trình của các máy bay không người lái (UAV) Bayraktar TB-2 Thổ Nhĩ Kỳ tại "Idlib lớn" hôm 23/8.
Có vẻ như Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ (TAF) đã để mất một phần các "điểm giám sát ngừng bắn" và thậm chí vài chục binh sĩ đã "đi sang thế giới bên kia". Các đồng minh của họ - phiến quân địa phương hầu như mỗi ngày đang bỏ mạng hàng loạt.
Công tác chuẩn bị cho trận chiến cuối cùng ở Idlib có lẽ đã bắt đầu từ lâu. Đụng độ tiếp tục diễn ra trên nhiều mặt trận, nhưng cho đến nay đây là những trận đánh diễn ra trên các mặt trận nhỏ hẹp - có tính chất cục bộ, nhưng rõ ràng là có một "điều gì đó" sắp diễn ra.
Thực tế là SAA một lần nữa tung các lực lượng lớn đến "trám" vào các chiến tuyến phía bắc và tây bắc của Aleppo, cũng như các khu vực thuộc tỉnh Idlib do họ kiểm soát và bằng hành động nói trên, Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã "thức giấc".
Truyền thông thân chính phủ trên các mạng xã hội đã bắt đầu chia sẻ các bức ảnh cho thấy những đoàn xe cơ giới lớn của Ankara vượt qua biên giới Thổ Nhĩ Kỳ tiến vào tăng cường cho lực lượng tỉnh Idlib của Syria.
Trong tháng qua, người Thổ Nhĩ Kỳ đã tích cực trang bị vũ khí cho các nhóm phiến quân Quân đội Quốc gia Syria (SNA) trung thành của họ ở Afrin và ở các khu vực tiếp giáp với phía bắc thành phố Aleppo. Vậy "chương cuối" của cuộc chiến tranh Syria thực sự sắp diễn ra?
Dân quân thân chính phủ người Palestine tại chiến tuyến Idlib.
30 ngày trước "giờ G"công chiếm tây bắc Syria?
Nhà phân tích người Nga Karine Gevarkian cho rằng viễn cảnh nói trên hoàn toàn có thể xảy ra, cái khó lúc này là xác định nó diễn ra vào mùa hè hay mùa thu của năm 2020 và mùa thu là thời điểm thích hợp hơn.
"Tình thế của Thổ Nhĩ Kỳ lúc này có lẽ không phải là dễ dàng. Những hành động hiếu chiến của Ankara đã đem lại "trái đắng".
Nói cách khác, người Thổ đang gặp "vấn đề" với các tay súng cực đoan nước ngoài. Một phần lớn trong số các tay súng này đã chấp nhận ở dưới "ánh sáng mặt trời" Thổ Nhĩ Kỳ chỉ bởi nhận được các lời hứa về tài chính và nhập quốc tịch của Ankara.
Tất nhiên, người Thổ sẽ không chấp nhận họ, bởi vì điều này sẽ làm phát sinh "hàng tấn" vấn đề, khiến tình trạng đang bất ổn nghiêm trọng vốn đã nổi lên trở nên trầm trọng hơn.
Do vậy, Ankara cần phải giữ những tay súng này ở Syria, Libya chứ không phải ở Thổ Nhĩ Kỳ bằng tất cả nỗ lực của họ. Điều này biến thái độ"ngoan cố" đối với Idlib trở nên dễ hiểu, chỉ có điều không ai dám đảm bảo rằng nỗ lực này sẽ thành công.
Phiến quân SNA thân Thổ Nhĩ Kỳ trong chiến dịch "Mùa xuân Hòa bình" ở đông Bắc Syria năm 2019.
Về mặt quân sự, đây là một ý định nghiêm túc của Damascus. Tôi nghĩ SAA gần như đã sẵn sàng. Chiến thắng gần nhất của họ là vào đầu năm và việc lên kế hoạch và chuẩn bị cho một chiến dịch quân sự sẽ mất từ 7 đến 9 tháng.
Tôi xin lưu ý rằng lợi thế hiện tại nằm về phía (Tổng thống Syria Bashar) al-Assad chứ không phải (Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip) Erdogan.
Ngay cả khi với lực lượng tương đương, Damascus có lợi thế vượt trội khi phe của họ bao gồm rất nhiều tay súng Hồi giáo Shia - không chỉ người Iran, mà bao trùm gần như toàn bộ Trung Đông.
Do vậy, SAA cuối cùng cũng sẽ sẵn sàng cho một đợt tấn công mới vào mùa thu. Tuy nhiên nó sẽ không diễn ra quá sớm, mặc dù cả hai phía đang dần áp sát chiến tuyến.
Sẽ thuận lợi hơn nhiều cho SAA nếu bắt đầu chiến dịch vào cuối tháng 9/2020.
Ở Mỹ lúc đó là "sự ồn ào" liên quan tới bầu cử, ông Erdogan cũng sẽ gặp những vấn đề chính trị trong nước tương tự...
Với người Nga cũng có thể sẽ bị phân tâm - liên quan tới các vấn đề ở Khabarovsk (biểu tình liên quan tới thống đốc khu vực bị chính quyền liên bang bắt giữ), Belarus (căng thẳng chính trị hậu bầu cử), Navalny (chính trị gia đối lập Nga bị ngộ độc) và dịch bệnh Covid-19, chính vì vậy họ sẽ không thể tuân thủ nghiêm túc các thỏa thuận (về tình hình Syria) với Thổ Nhĩ Kỳ".
Phiến quân pháo kích một vị trí của quân chính phủ Syria tại miền nam Idlib vào giữa tháng 8/2020.