Bán Javelin cho Georgia, Mỹ đang khiêu khích Nga?
Ngày 17/11, Bộ Ngoại giao Mỹ đã thông qua hợp đồng bán các tên lửa chống tăng Javelin cho Georgia (Gruzia). Hành động này cho thấy, Washington đang đẩy mạnh viện trợ quân sự cho Georgia, khuyến khích Tbilisi tiếp tục con đường ủng hộ NATO.
Hợp đồng mà Bộ Ngoại giao Mỹ đề xuất trị giá 75 triệu USD, gồm 410 tên lửa Javelin và 72 đơn vị phóng (CLU). Ngoài ra còn có 2 CLU Javelin Block 1 dự phòng và 70 tên lửa dùng cho huấn luyện.
Tbilisi tin rằng đây là một thắng lợi lớn. "Sát thủ diệt tăng" Javelin đã nằm trong danh mục ưu tiên mua sắm hàng đầu của Georgia từ năm 2008 khi nước này tấn công Nam Ossetia và các binh lính gìn giữ hòa bình của Nga dẫn tới bùng phát cuộc chiến với Moscow sau đó.
Cho tới trước khi Bộ ngoại giao Mỹ thông qua thỏa thuận trên, Washignton vẫn chưa muốn thúc đẩy sự mạo hiểm của Georgia và tránh leo thang căng thẳng với Nga từ việc bán hệ thống vũ khí này.
Tuy nhiên, thái độ của Washington dường như đã thay đổi. Các nỗ lực đẩy mạnh hợp tác quân sự đã được tăng cường dưới thời Chính quyền Donald Trump. Chuyến viếng thăm của Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence vào tháng 8/2017 được Tbilisi nhìn nhận như một động thái đầy ý nghĩa với Georgia.
Từ mùa Xuân năm 2018, khoảng 40-50 sĩ quan Quân đội Mỹ sẽ bắt đầu một chương trình huấn luyện cho các binh lính Georgia. Chương trình hiện được lên kế hoạch kéo dài trong 3 năm và sẽ tổ chức huấn luyện cho 9 tiểu đoàn quân sự của Georgia.
Hoạt động này sẽ bổ trợ cho Chương trình Triển khai Georgia (GDP). Theo đó, khoảng 80 lính thủy đánh bộ Mỹ sẽ đóng quân ở Georgia huấn luyện cho các bính sĩ nước này trước khi gửi sang Afghanistan.
Mỗi năm Mỹ đều đặn tổ chức 2 cuộc tập trận quy mô lớn ở Georgia và đã bắt đầu thay thế các súng trường tấn công Kalashnikov huyền thoại của Liên Xô bằng các khẩu M240 do Mỹ chế tạo.
Bất chấp những hy vọng gia nhập NATO đang nhạt dần, Georgia luôn muốn làm bất cứ việc gì để có thể được kết nạp vào khối quân sự này, kể cả đóng góp lớn cho các sứ mệnh quân sự do Mỹ và NATO chỉ huy ở Iraq và Afghanistan. 32 lính Georgia đã thiệt mạng tại Afghanistan.
"Theo cách này, Georgia là một tấm gương cho tất cả chúng ta", Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis đã phát biểu như vậy trong cuộc gặp với người đồng cấp Georgia Levan Izoria tại Lầu Năm Góc ngày 13/11/2017.
Tuyên bố của Bộ Quốc phòng Mỹ còn viết: "Thương vụ sẽ có đóng góp lớn cho chính sách đối ngoại và an ninh của Mỹ bằng cách tăng cường an ninh cho Georgia. Hệ thống Javelin sẽ giúp gia tăng an ninh cho Georgia, đáp ứng các yêu cầu quốc phòng của họ. Georgia sẽ không gặp khó khăn gì trong việc tích hợp hệ thống cho các lực lượng vũ trang của mình".
Câu hỏi đặt ra là, hợp đồng đề xuất này sẽ tăng cường an ninh cho Mỹ như thế nào khi mà Georgia nằm cách xa họ cả ngàn km? Nó sẽ tăng cường an ninh cho Georgia ra sao?
"Vỏ quýt dày có móng tay nhọn"
Javelin là hệ thống vũ khí chống tăng vác vai rất dễ sử dụng để đối phó với nhiều loại mục tiêu như xe thiết giáp, boong ke hay hầm ngầm. Là vũ khí "bắn và quên", Javelin tự động tìm mục tiêu và phá hủy mà không cần sự can thiệp sau đó của người phóng. Kíp bắn có thể tìm chỗ nấp và trú ẩn thay vì phải ở nguyên vị trí dẫn đường tên lửa tới mục tiêu.
Javelin có thể được triển khai trên nhiều phương tiện khác nhau như giá 3 chân, xe tải, xe thiết giáp hạng nhẹ và xe điều khiển từ xa; hoạt động trong mọi điều kiện thời tiết, trong các chiến dịch ngày hay đêm.
Đầu dò hồng ngoại bước sóng dài của hệ thống Javelin cho phép nó tấn công các mục tiêu mờ, tầm nhìn hạn chế và kháng cự hoặc giảm thiểu các biện pháp đáp trả. Gần đây, hệ thống đã được nâng cấp để gia tăng tầm bắn từ 2.500 m lên 4.750m.
Tăng T-14 Armata trong lễ tổng duyệt tại Moscow chuẩn bị cho lễ kỷ niệm 72 năm Chiến thắng Phát-xít. Ảnh: Sputnik
Nhưng cần phải nhấn mạnh rằng, Javelin không phải là vũ khí hiệu quả nhất để chống lại xe tăng Nga vì Moscow luôn có những biện pháp đối phó.
Hệ thống giáp phản ứng nổ (ERA) Relikt và Mechanit mới được trang bị các miếng ERA 2 lớp dùng để chống lại các đầu đạn chống tăng tandem. Hệ thống phòng vệ chủ động Shtora và mới hơn là Afganit, được thiết kế để bảo vệ xe tăng Nga tránh được các đầu dò hồng ngoại hoặc lái chúng sang những nguồn nhiệt khác.
Do đó, những nước sở hữu Javelin không có ưu thế quân sự nào nhưng việc Mỹ bán các hệ thống như vậy là một bước đi khiêu khích nhằm làm tổn hại quan hệ Nga – Mỹ vốn đã chẳng tốt đẹp gì. Nga sẽ xem thỏa thuận này là một hành động thù địch và chắc chắn sẽ có biện pháp đáp trả.
Tên lửa chống tăng FGM-148 JAVELIN khai hỏa diễn tập