Theo trang tin Business Insider, hiện tại quân nổi dậy do Mỹ hậu thuẫn đã tấn công vào “kinh đô” của IS là thành phố Raqqa và giờ đây thành phố được cho là sẽ được giải phóng trong vài ngày hoặc vài tuần tới. Dù vậy cuộc chiến chống IS vẫn chưa kết thúc khi phần lớn tỉnh Deir ez-Zor vẫn đang chịu sự kiểm soát của tổ chức khủng bố khét tiếng.
Thế nhưng, nếu IS bị quân chính phủ Syria và lực lượng nổi dậy mang tên Lực lượng Syria Tự do (SDF) có thể tấn công, IS đang đứng trước nguy cơ bị xóa sổ hoàn toàn.
“Sau khi thất thủ tại Deir ez-Zor, chắc chắn IS sẽ không còn là một “nhà nước” mà là một đội quân du kích quy mô nhỏ lẻ”, ông Nicholas Heras, một nhà nghiên cứu thuộc Trung tâm An ninh Tân Mỹ tại thủ đô Washington (Mỹ) cho biết.
Khó khắn trong việc giành lại Deir ez-Zor vẫn tồn tại. Kể từ khi IS chiếm đóng khu vực này vào năm 2014, tổ chức khủng bố đã có những bước đi để người dân làm quen với chính sách của chúng, hợp tác với các bộ tộc địa phương, đồng thời cung cấp dịch vụ an sinh xã hội và liên tục loại bỏ các nhóm chống đối.
Hàng trăm trẻ vị thành niên cũng bị IS bắt đi lính, khiến nhiều gia đình phải chịu sự quản lý chặt chẽ của IS. Mặc dù IS không nhận được sự ủng hộ rộng rãi, song thành viên của tổ chức này chắc chắn sẽ dùng mọi thủ đoạn cần thiết để phòng thủ.
Bản đồ dưới đây cho thấy tỉnh Deir ez-Zor, các mỏ dầu và mạng lưới bộ tộc địa phương dọc sông Euphrates, do tổ chức Trung tâm An ninh Tân Mỹ phác thảo dựa trên các thông tin thu thập tại khu vực này.
 Bản đồ tỉnh Deir ez-Zor cùng với vị trí của các bộ tộc được đánh dấu. |
Theo ông Heras, trong bối cảnh IS mất dần kiểm soát nhiều vùng lãnh thổ của Iraq và Syria từ năm 2016, đặc biệt là sau khi Mosul (Iraq) thất thủ và Raqqa đang bị bao vây, gần như toàn bộ thủ lĩnh và chỉ huy cấp cao của IS đều tập trung tại Deir ez-Zor. |
 Một bản đồ khác nêu rõ vị trí của các mỏ dầu đang tồn tại ở Deir ez-Zor hiện nay. |
Hiện tại, quân chính phủ Syria được sự trợ giúp của Nga, Iran và lực lượng vũ trang Hồi giáo dòng Shiite, và quân SDF do Mỹ hậu thuẫn đang giao chiến với IS. Cho đến nay, không ai có thể khẳng định được liệu hai đội quân này có thể phối hợp với nhau để đánh bại IS hay không.
Ông Heras cho biết Nga đã tiến hành chiến dịch thông tin rất thành công đối với người dân địa phương, rằng Mỹ đang có ý định giành lấy đất đai và mỏ dầu trong khu vực thông qua SDF chứ không chỉ đánh bại IS.
Đáp lại, Quân đội Mỹ đã gạt bỏ tuyên bố trên. “Chúng tôi không có ý định giành lấy đất đai. Chúng tôi hoàn toàn tập trung vào việc tiêu diệt IS”, Đại tá Ryan Dillon, phát ngôn viên lực lượng liên quân do Mỹ đứng đầu phát biểu. Tuy nhiên điều này sẽ là không đủ để thuyết phục các bộ tộc ở Deir ez-Zor rằng Mỹ không tìm kiếm lợi ích trong khu vực.
“Chính quyền Trump phải nhanh chóng làm rõ chiến lược mà họ đang thực hiện tại Syria là gì”, ông Heras nói. Ông lo ngại rằng quân chính phủ Syria sẽ khiến Mỹ mất vị thế tại Deir ez-Zor.