Nếu mua đủ số ly trà sữa để đạt điều kiện được giao hàng miễn phí, thế là coi như vừa lãi được 1 cốc. Hoặc nếu bạn mua một chiếc váy với giá 200 USD, bạn sẽ chỉ tốn 1 USD nếu mặc nó 200 lần. Mua 1 chiếc váy với giá 30 USD và mặc 1 tuần rồi trả lại, nhận đủ 30 USD, như vậy là lãi 30 USD.
Đó là theo logic của “Girl Math”, một kiểu tư duy tài chính đã gây bão trên mạng xã hội kể từ khi xuất hiện vào mùa hè này trên một nền tảng video. Kể từ đó, giới trẻ trên toàn thế giới đã bắt đầu sử dụng cách tiếp cận mới được đặt tên này để biện minh cho việc chi hàng nghìn đô la cho những khoản mua sắm phù phiếm nhưng giúp nâng cao tâm trạng, từ vé xem buổi hòa nhạc của Taylor Swift đến những chiếc vòng cổ Van Cleef sang trọng.
Ở Đông Nam Á, một số cư dân mạng đã rất thích thú với xu hướng này, trong khi nhiều người cảnh báo rằng trào lưu này đang gây ra thói quen chi tiêu bừa bãi.
Nhà sáng tạo nội dung TikTok người Singapore, Darshen Kunaseharan, 29 tuổi, gần đây đã đăng tải một video sử dụng Girl Math để biện minh cho việc chi 140.889 đô la Singapore (khoảng 2,5 tỷ đồng) cho giấy phép mua một chiếc ô tô lớn, được gọi là giấy chứng nhận quyền sở hữu (COE), để được mua xe tại Singapore.
Trong đoạn clip dài 1 phút, Kunaseharan bắt đầu bằng cách làm tròn chi phí của COE xuống còn 140.000 đô la Singapore trước khi chia cho 10, tức là số năm giấy phép có hiệu lực trước khi phải gia hạn.
Sau đó, anh chia số tiền đó cho số ngày trong một năm và lặp lại quy trình khi chia nó thành số phút trong một ngày, đưa giá trị xuống còn 0,02 đô la Singapore/phút – điều này khiến việc sở hữu ô tô về cơ bản là “miễn phí”, anh tuyên bố trong video.
Người dân đang mua sắm các mặt hàng secondhand ở Singapore.
Kunaseharan nói với tờ SCMP rằng mặc dù Girl Math bắt nguồn từ sự hài hước và “ảo tưởng”, nhưng nó cũng đóng vai trò như một “cơ chế đối phó” cho những người trẻ đang vật lộn với áp lực chi phí sinh hoạt ở thành phố.
“Cuộc sống ở Singapore rất căng thẳng, vậy tại sao không tận dụng nó để giải trí? Điều quan trọng là thỉnh thoảng hãy chiều chuộng với bản thân và tự thưởng cho bản thân, bởi vì chúng ta có thể quên mất rằng cuộc đời thực sự rất ngắn ngủi và việc chúng ta muốn sống cuộc sống của mình như thế nào là tùy thuộc vào chúng ta”, anh nói.
“Vì vậy, nếu Girl Math là điều bạn cần tự nhắc mỗi khi muốn cảm thấy ổn với việc mua một cốc latte, thì hãy tiếp tục”
Các nghiên cứu về thói quen chi tiêu của giới trẻ Singapore cho thấy rằng chi phí sinh hoạt ngày càng tăng và khiến nhiều người vật lộn với nợ nần và tiền tiết kiệm.
Một cuộc khảo sát do công ty bảo hiểm Etiqa thực hiện và công bố vào tháng 8, thăm dò ý kiến của hơn 1.000 người thuộc thế hệ Z và thế hệ Millennials ở Singapore – trong độ tuổi từ 18 đến 42 – cho thấy 41% đã chi tiêu nhiều hơn số tiền họ kiếm được và 52% đang mắc nợ.
He Ruiming, người đồng sáng lập trang web tài chính cá nhân The Woke Lươngman, cho biết những thói quen chi tiêu này có thể được thúc đẩy bởi niềm tin của giới trẻ rằng các mục tiêu dài hạn như sở hữu nhà hoặc xe hơi ngày càng nằm ngoài tầm với của họ.
“Ở nhiều quốc gia, thanh niên đã từ bỏ những dấu ấn truyền thống của tuổi trưởng thành, chẳng hạn như sở hữu một ngôi nhà. Có một xu hướng trong một số bộ phận dân cư là mua sắm ngắn hạn vì họ nghĩ rằng họ sẽ không bao giờ có đủ khả năng mua những khoản mua sắm dài hạn”.
Ông He cho biết xu hướng này cũng diễn ra vào thời điểm nợ nần đã được bình thường hóa. “Thế hệ Z và thế hệ millennials cũng sống trong thời đại mà chủ nghĩa tiêu dùng quá mức được tôn vinh – với việc mọi người liên tục nói về việc mua hàng của họ trên TikTok và Instagram, chúng ta đã bình thường hóa việc mua nhiều hơn và mua vượt quá khả năng của mình”.
Khảo sát cho thấy hơn một nửa số người trẻ Singapore đang mắc nợ.
Một số nhà phê bình cho rằng xu hướng này không chỉ thúc đẩy thói quen tiết kiệm kém mà còn duy trì quan điểm cho rằng phụ nữ quản lý tài chính kém. Tuy nhiên, nhiều người cũng lên tiếng bảo vệ xu hướng này là trò đùa thôi, cho rằng không nên quá coi trọng nó.
Amarpreet Kaur, 25 tuổi, mới tốt nghiệp, nói rằng trong khi cô sử dụng Girl Math để biện minh cho chi tiêu hàng ngày, chẳng hạn như tiền vé và bữa ăn bằng phương tiện giao thông công cộng, nó “nên thực hiện ở mức độ thận trọng tài chính”.
Rae Chua, 23 tuổi, tốt nghiệp đại học năm ngoái, lưu ý: “Về cơ bản, nếu bạn đã tham gia Girl Math từ trước rồi, tôi nghĩ cũng được, nhưng nếu bạn thay đổi lối sống sau khi biết về xu hướng thì đó có thể là một vấn đề”.
Trong khi đó, các chuyên gia tài chính cá nhân chỉ ra rằng ảnh hưởng tâm lý dạng này đã tồn tại từ rất lâu trước khi Girl Math trở thành xu hướng.
Tan cho biết các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc loại bỏ cảm xúc ra khỏi quyết định tài chính và đầu tư không phải là điều dễ dàng.
Cô kêu gọi những người trẻ hãy xem xét tài chính của mình một cách “toàn diện”. Tức là phải tính đến việc một quyết định cụ thể có thể ảnh hưởng đến quyết định khác như thế nào và nắm bắt tốt bảng cân đối kế toán cá nhân của mình.
Tan đề xuất chuyển trọng tâm từ Girl Math sang các công cụ tư vấn tài chính kỹ thuật số mà người dùng “có thể tận hưởng” trong khi chứng kiến số dư của họ tăng lên.