6 khu vực hạn chế phát thải ở mỗi quận huyện
UBND TP. Hà Nội đang lấy ý kiến hoàn thiện dự thảo Nghị quyết quy định tiêu chí, điều kiện, trình tự, thủ tục xác định vùng phát thải thấp trên địa bàn nhằm cụ thể hóa Luật Thủ đô năm 2024.
Theo dự thảo này, vùng phát thải thấp (LEZ) là khu vực giới hạn trong thành phố, nơi có mức độ ô nhiễm không khí cao. Các khu vực hạn chế phát thải dự kiến bao gồm:
Một là thuộc vùng bảo vệ nghiêm ngặt và vùng hạn chế phát thải được xác định tại quy hoạch thủ đô đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2050. Tiêu chí này bao gồm các quận của Hà Nội hiện nay cũng như năm huyện sắp lên quận và hai thành phố mới sắp được thành lập.
Hai là khu vực thường xuyên xảy ra ùn tắc giao thông.
Ba là chất lượng không khí đánh giá trong tối thiểu một năm không đạt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng không khí.
Bốn là khu vực đủ điều kiện áp dụng tiêu chuẩn nghiêm ngặt hơn về phát thải của phương tiện giao thông.
Năm là các xe cơ giới sử dụng năng lượng sạch, năng lượng xanh, thân thiện môi trường được dán tem nhãn, nhận dạng biển số thì được lưu thông trong vùng phát thải thấp.
Sáu là khu vực mà chính quyền và người dân đồng thuận xây dựng vùng phát thải thấp với tỷ lệ đồng thuận đạt từ 51% trở lên.
Các phương tiện chạy bằng xăng như rơ moóc, sơ mi rơ moóc, ô tô, xe máy,.. sẽ bị hạn chế trong vùng phát thải thấp ở mỗi quận huyện. Ảnh: Đức Nguyễn
Dự kiến việc thí điểm mô hình vùng phát thải thấp, hạn chế phương tiện giao thông gây ô nhiễm sẽ được thực hiện từ đầu năm 2025.
Các loại phương tiện dự kiến bị hạn chế ở khu vực phát thải thấp: ô tô chạy bằng xăng, rơ moóc và sơ mi rơ moóc, xe mô tô chạy bằng xăng, xe gắn máy chạy bằng xăng.
Nghiên cứu tại khu vực phố cổ, khu vực hồ Gươm và phụ cận
Quận Hoàn Kiếm là đơn vị đầu tiên được chọn thí điểm khu vực phát thải thấp (LEZ). Đến năm 2031, thành phố khuyến khích tất cả quận, huyện xác lập vùng phát thải thấp. Đây là nội dung mới được Sở Tài nguyên và Môi trường bổ sung vào dự thảo Nghị quyết quy định tiêu chí, điều kiện, trình tự, thủ tục xác định vùng phát thải thấp trên địa bàn Hà Nội.
Dự thảo Nghị quyết mới cũng đã xác định lộ trình rõ ràng cho việc triển khai vùng LEZ. Trong giai đoạn từ năm 2025 đến 2030, quận Hoàn Kiếm sẽ được chọn làm nơi thí điểm. Dựa trên kết quả thu được, chính quyền sẽ tiến hành mở rộng mô hình này đến các quận huyện khác trong thành phố.
Hà Nội dự kiến hạn chế phương tiện gây ô nhiễm ở Hồ Gươm đầu tiên. Ảnh: Hoàng Anh
Khu vực Hồ Gươm sẽ ưu tiên các phương tiện công cộng và phương tiện xanh. Ảnh: Minh Đức
Quận Hoàn Kiếm dự kiến áp dụng vùng phát thải thấp ở khu vực Hồ Gươm, vùng phụ cận và phố cổ với tổng diện tích hơn 145 ha.
Vùng phát thải thấp áp dụng nhiều biện pháp để hạn chế giao thông và kinh tế để giảm ô nhiễm, trong đó cấm lưu thông xe tải hạng nặng chạy bằng dầu diesel, ưu tiên ôtô đáp ứng tiêu chuẩn khí thải mức 4 và xe máy đáp ứng tiêu chuẩn mức 2. Tỷ lệ vận tải hành khách công cộng tại khu vực phát thải thấp đạt 45-50%, 100 xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh.
Những cá nhân, tổ chức sinh sống và làm việc tại vùng LEZ sẽ được ưu tiên lộ trình 12 tháng để chuyển đổi phương tiện đạt tiêu chuẩn khí thải cho phép lưu thông ở vùng này.
Giai đoạn tiếp theo từ năm 2031 đến 2035, thành phố khuyến khích các quận huyện xác lập vùng LEZ và từ năm 2036 trở đi bắt buộc các vùng ô nhiễm không khí phải đầu tư nguồn lực, đảm bảo điều kiện để thực hiện vùng phát thải thấp.
Theo thống kê của Sở Giao thông Vận tải, đến hết tháng 4/2024, thành phố có hơn 8 triệu phương tiện, trong đó trên 1,1 triệu ôtô và hơn 6,9 triệu xe máy với gần 73% xe đã sử dụng trên 10 năm gây ra nguồn khí thải lớn ảnh hưởng không khí của Thủ đô.
