Sự im lặng của giới chức Bắc Kinh
Cuộc chiến thương mại đang diễn ra giữa Trung Quốc và Mỹ đang mở rộng ra các lĩnh vực trọng yếu, khi Washington ra lệnh cấm Huawei mua phần mềm và chất bán dẫn do Mỹ sản xuất, đe dọa sẽ đưa vào danh sách đen thêm các công ty công nghệ hàng đầu của Trung Quốc.
Mặc dù Mỹ đưa ra lý do nhằm giảm mất cân bằng thương mại với Trung Quốc và vì mục đích an ninh quốc gia, động thái này cho thấy một nỗ lực nhằm ngăn chặn sự phát triển công nghệ của Trung Quốc - một động thái nguy hiểm vì có thể gây thêm căng thẳng song phương giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới và thậm chí có thể dẫn đến một cuộc chiến tranh lạnh.
Một bên, các nhà phân tích cho rằng Tổng thống Mỹ Donald Trump đang cố gắng sử dụng những lời đe dọa "cấm cửa" Huawei và các công ty công nghệ khác của Trung Quốc, để có được nhiều nhượng bộ hơn từ Bắc Kinh trong các cuộc đàm phán thương mại - như ông đã làm với công ty viễn thông Trung Quốc ZTE hồi năm ngoái.
Truyền thông nhà nước Trung Quốc đưa ra những lời thách thức "đao to búa lớn" chống lại Mỹ. Những ngày gần đây, kênh phim Truyền hình Trung ương Trung Quốc cũng bất ngờ bỏ chương trình thường kỳ để phát sóng bốn bộ phim và phim tài liệu chống Mỹ.
Nhưng thật kỳ lạ, các nhà lãnh đạo hàng đầu của Trung Quốc vẫn giữ im lặng, nhà bình luận Wang Xiangwei lưu ý với tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP).
Vừa qua, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã có chuyến công du tỉnh Giang Tây, chuyến công du trong nước đầu tiên của ông kể từ khi căng thẳng thương mại với Mỹ leo thang 2 tuần trước.
Mặc dù ông Tập Cận Bình không đề cập một cách rõ ràng về căng thẳng với Mỹ, nhưng báo chí nước ngoài đã nhanh chóng nhấn mạnh chuyến viếng thăm của tổng thống đến một công ty khoáng sản đất hiếm lớn và phát biểu của ông Tập Cận Bình về việc đất nước phải "bắt đầu lại một lần nữa".
Trung Quốc là nhà sản xuất khoáng sản đất hiếm lớn nhất thế giới, vốn rất quan trọng đối với các sản phẩm công nghệ cao, như chất bán dẫn. Do đó, một số nhà phân tích đã giải thích chuyến thăm và phát biểu của ông Tập là một gợi ý tế nhị nhưng cứng rắn rằng, nếu cần thiết, Trung Quốc có thể tiến hành một cuộc chiến thương mại kéo dài và gây tổn hại không kém cho ngành sản xuất công nghệ cao của Mỹ.
Một số nhà bình luận khác nhận định, Bắc Kinh cho rằng ông Trump sẽ phải chịu áp lực chính trị lớn trong nước, những lời kêu gọi luận tội và chỉ đơn giản chờ đến hết nhiệm kỳ Tổng thống của ông Trump.
Trong khi Bắc Kinh chắc chắn đang chuẩn bị cho một tình huống xấu nhất, rõ ràng việc Bắc Kinh giữ im lặng vẫn là chiến thuật ưa thích để xoa dịu căng thẳng với Mỹ.
Chiến thuật ưa thích?
Cho đến nay, các quan chức cấp cao đã kiềm chế không đối đầu công khai. Ví dụ, đại sứ Trung Quốc tại Mỹ Thôi Thiên Khải vẫn trả lời Fox News rằng, Bắc Kinh sẵn sàng đàm phán.
"Trung Quốc sẵn sàng tiếp tục cuộc hội đàm với các đồng nghiệp Mỹ để đi đến kết luận. Cửa của chúng tôi vẫn mở", ông nói.
Một điều thú vị nữa là trong khi các phương tiện truyền thông chính thống đã rầm rộ lên án các hành vi "bắt nạt" và áp lực tột độ của Washington, nhưng lại không chỉ trích trực tiếp cá nhân Tổng thống Trump.
Ông Nhậm Chính Phi, người sáng lập và CEO của Huawei, mặc dù các công ty Mỹ như Google được cho là bắt đầu ngừng hợp tác và cung cấp dịch vụ cho Huawei theo quy định, nhưng ông Nhậm vẫn nói rằng, các công ty Mỹ không có lỗi.
Trên thực tế, ông bày tỏ sự đánh giá cao đối với các công ty Mỹ vì sự đóng góp của họ cho sự phát triển của Huawei và lên tiếng cảnh báo về chủ nghĩa dân tộc cực đoan nảy sinh ở Trung Quốc. "Hỗ trợ Huawei không nhất thiết có nghĩa là mua điện thoại thông minh Huawei. Việc mua hay không mua chỉ là một quyết định thương mại và không nên liên kết với chính trị hay lòng yêu nước", ông Nhậm nói thêm.
Ông Nhậm cho biết Huawei đã chuẩn bị đầy đủ cho cuộc đụng độ với Mỹ vì Huawei đã trở thành "người khổng lồ" công nghệ toàn cầu, bác bỏ những lo ngại rằng lệnh cấm của Washington sẽ có tác động tiêu cực đối với hoạt động và lợi nhuận của công ty.
Ông ấy đã đúng khi nói về tương lai của Trung Quốc nằm trong việc mở cửa nền kinh tế, vì phát biểu này sẽ giành được nhiều ủng hộ hơn cho Trung Quốc.
Vì vậy, bây giờ, sẽ là khôn ngoan nếu Bắc Kinh tiếp tục thể hiện sự bình tĩnh, cao thượng và không trả đũa lại các công ty Mỹ. Nhất là khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Donald Trump dự kiến sẽ gặp nhau tại hội nghị thượng đỉnh G20 ở Nhật Bản vào tháng tới, đây cũng là một cơ hội tốt để 2 nhà lãnh đạo có thể đạt được một thỏa thuận giảm bớt căng thẳng, ông Wang Xiangwei nói.