SOHA NEWS
Mới đây, đội điều tra chung quốc tế (JIT) đã tuyên bố sở hữu trong tay bằng chứng 'thép' chứng minh tổ hợp tên lửa bắn hạ máy bay MH17 trong không phận Ukraine thuộc sở hữu của một lữ đoàn phòng không Nga.
Sau khi kết quả trên được công bố, Bộ Ngoại giao, Bộ Quốc phòng Nga và cả Tổng thống Putin đều đã lên tiếng bác bỏ kết quả điều tra của JIT, mà Nga cho là "thiên lệch" và "bỏ qua tình tiết quan trọng".
Tuy nhiên những tranh cãi giữa các bên liên quan vẫn chưa hề có dấu hiệu hạ nhiệt trong những ngày qua. Trong diễn biến mới nhất, Sputnik, hãng tin tức do chính phủ Nga sở hữu đã "phản đòn" bằng bài phỏng vấn hai người Hà Lan là nhà hoạt động chính trị Anneke de Laaf và nhà báo Joost Niemoller.
"Không hề có bằng chứng, mà chỉ toàn là suy đoán"?
Nhà hoạt động chính trị người Hà Lan, Anneke de Laaf, người được Sputnik giới thiệu là đã theo dõi cuộc điều tra vụ bắn rơi máy bay MH17 kể từ năm 2014, cho rằng bằng chứng mới được JIT công bố không phải là các bằng chứng "xác đáng và quan trọng" đối với vụ việc.
Hãng tin Nga dẫn lời bà Anneke, theo đó, hầu như tất cả những thứ được gọi là 'bằng chứng mới' của JIT chỉ là những tấm hình cho thấy tổ hợp phòng không của Nga được di chuyển gần hơn tới biên giới với Ukraine, nhưng động thái này không hề bất thường, nếu như xét đến nhu cầu phòng thủ của Nga trước đối phương tại khu vực biên giới để ngăn chặn khủng hoảng bùng phát.
Báo Nga cũng dẫn lời bà Anneke cho rằng, tấm hình duy nhất có hình tổ hợp BUK trên đất Ukraine lại được đưa ra bởi Tổ chức điều tra phi chính phủ của Anh - Bellingcat (Ám chỉ mối quan hệ của hai nước Nga-Anh vốn đang căng thẳng kể từ sau vụ cựu điệp viên Sergei Skripal nghi bị đầu độc tại Salibury, Anh - ND).
Bà này còn cho rằng Nga chẳng có lí do gì để giao bất cứ bộ phận nào thuộc tổ hợp BUK (bao gồm xe chỉ huy, xe radar, hệ thống chỉ dẫn và hệ thống tên lửa) cho lực lượng phiến quân tại Đông Ukraine.
"Thông qua các đoạn video, JIT muốn mọi người tin rằng Nga đã di chuyển những tổ hợp BUK đi loanh quanh trong khu vực, rồi sau đó bí mật trao một trong 4 bộ phận của BUK cho mấy tay lính phiến quân Ukraine nghiệp dư (điều kì lạ là vệ tinh của Mỹ lại không thể phát hiện ra)... Hơn nữa, Nga cũng không có động cơ để thực hiện điều đó", bà Anneke nói với hãng tin Nga.
Trong bài viết của Sputnik, nhà báo Joost Niemoller cũng đồng tình với các bình luận của bà Anneke, và cho rằng tính đến thời điểm hiện tại, đội điều tra chỉ toàn đưa ra những lời phỏng đoán, chứ chưa hề có bằng chứng xác thực:
"Họ không thể đưa ra bằng chứng, vì làm gì có bằng chứng nào [...] Cho đến nay tôi vẫn chưa thấy cái gọi là bằng chứng thật sự. Tôi chỉ thấy họ đưa ra toàn suy đoán", ông Niemoller nói với Sputnik.
Nhà sản xuất tổ hợp phòng không BUK khẳng định Nga không liên quan đến vụ bắn rơi MH17. Ảnh: Reuters.
"Quy trình điều tra không đúng quy tắc"
Theo bà Anneke, báo cáo ban đầu của JIT cho biết có "3 mảnh kim loại rất nhỏ" được cho là các mảnh vỡ của quả tên lửa đã bắn hạ MH17, tuy nhiên vừa qua, JIT lại nói rằng họ phát hiện những mảnh kim loại khác trong cơ thể nạn nhân.
Sputnik dẫn lời người phụ nữ này cho rằng, ban đầu, chính phủ Hà Lan đã từ chối bảo vệ hiện trường vụ tai nạn. Theo bà, như vậy, quy trình điều tra của JIT không đúng quy tắc, và với hiện trường mở, những kẻ có ý đồ mờ ám có thể lợi dụng cơ hội để ngụy tạo bằng chứng.
Trả lời phóng viên Nga, bà Anneke cũng nghi ngờ việc JIT phát hiện ra các bộ phận của tổ hợp BUK gần nơi được cho là bệ phóng. Theo bà, điều này không hề bất thường khi một trong hai nước Nga và Ukraine sở hữu và sử dụng BUK.
Trong khi đó, ý kiến của ông Joost được Sputnik ghi nhận lại đặt ra nghi vấn về độ nguyên vẹn của các bộ phận của tổ hợp BUK vừa được JIT công bố. Ông này cho rằng buồng đốt của tên lửa phải bị hư hại nặng hơn, nếu như nó thực sự đã va chạm cực mạnh với một chiếc máy bay. Hơn nữa, ông Joost còn để ý rằng JIT đã sử dụng những từ ngữ rất mơ hồ để mô tả vị trí họ phát hiện những bằng chứng này.
"Tại buổi họp báo, họ (JIT) không chỉ ra địa điểm chính xác mà họ tìm thấy bộ phận của tổ hợp BUK. Họ chỉ nói rằng đã phát hiện ra nó ở một nơi thuộc Đông Ukraine, [những lời lẽ mơ hồ này] khiến tôi cảm thấy không tin tưởng được", ông Joost nói.
Hướng nghi vấn đến World Cup?
Từ ý kiến của hai người Hà Lan được chọn để phỏng vấn, Sputnik hướng nghi vấn đến một kế hoạch nhằm vào World Cup sắp diễn ra ở Nga.
Hãng tin này dẫn lời bà Anneke, cho rằng JIT không hề lựa chọn ngẫu nhiên thời điểm công bố kết quả điều tra. Sau khi có kết quả, các nước Hà Lan và Australia (chứ không phải Malaysia) đều đã lên tiếng quy trách nhiệm cho Nga, thậm chí các nước này còn đòi Nga phải bồi thường cho gia đình các nạn nhân.
Theo bà Anneke, rất có thể các nước này sẽ tiến hành bước tiếp theo là triệu tập đại sứ Nga, và kêu gọi công dân nước họ tẩy chay World Cup 2018 (sắp khai mạc ở Nga).
Bà cho biết nước Nga đã từng trải qua những chuyện tương tự trước đây - ngay trước thềm sự kiện lớn - như kì Thế vận hội mùa đông Sochi 2014, và tin rằng lịch sử đang lặp lại.
"Ngày tưởng nhớ các nạn nhân vụ tai nạn máy bay MH17 là ngày 17/7, nếu như JIT công bố kết quả điều tra vào ngày đó thì sẽ có ý nghĩa hơn nhiều. Tuy nhiên, nếu đợi đến lúc đó thì World Cup đã kết thúc rồi. Tôi không nghĩ đây là chuyện trùng hợp", bà này nói trên báo Nga.
Mô phỏng tên lửa Buk bắn rơi MH17