Tỷ lệ bị ung thư da ngày càng tăng tuy nhiên không phải ai cũng biết để đến bệnh viện sớm.
Hoang mang vì bản án ung thư
Tại Bệnh viện Da liễu Trung ương, bà Hà Thị Vân 56 tuổi quê ở Cẩm Thạch, Cẩm Thủy, Thanh Hóa nhăn nhó vì đau đớn. Bà Vân bị căn bệnh ung thư tế bào đáy, bệnh đã trở nên nặng và biến chứng vào xương và mắt.
Bà Vân kể từ năm 2013, bà thấy trên mặt gần mắt phải có một mụn sau đó cứ lan dần và loét ra mà không khỏi. Bà có đến khám ở bệnh viện thì bác sĩ chẩn đoán u sọ thái dương.
Vì không biết là ung thư nên bà Vân cứ đi đắp thuốc lá với hi vọng vết nhọt sẽ biến mất. Tuy nhiên, bệnh không khỏi và đau nhiều hơn. Gần 1 năm nay, khối u ở mặt khiến bà đau nhức không ngủ nổi.
Lúc này, con cái đưa bà Vân đi bệnh viện Răng Hàm Mặt trung ương kiểm tra. Bà được bác sĩ giới thiệu sang bệnh viện Da liễu trung ương. Tại đây bác sĩ chẩn đoán bà Vân bị ung thư tế bào đáy – một dạng ung thư da.
Đau đớn khiến bà Vân mệt mỏi nhưng từ lúc biết đó là bệnh ung thư không phải u nhọt bình thường, bà Vân buồn rầu. Gia đình bà Vân có hoàn cảnh khó khăn thuộc hộ nghèo của thôn.
Ra Hà Nội, hành trang của mẹ con bà là vài triệu vay từ người thân và tấm thẻ bảo hiểm y tế dành cho hộ nghèo.
Khi bác sĩ nói đến ca mổ sắp tới có thể lên đến vài chục triệu đồng, bà Vân rướm nước mắt: “Trăm sự nhờ bác sĩ, chúng tôi sẽ đi vay tiền để mổ”.
Tâm sự với chúng tôi, chị Dung con gái của bà Vân tâm sự gia đình nghèo bố mất từ hơn 20 năm trước. Từ ngày bố mất, một tay bà Vân nuôi 4 người con.
Thạc sĩ bác sĩ Phạm Cao Kiêm, Bệnh viện Da liễu Trung ương cho biết hoàn cảnh gia đình của bà Vân rất khó khăn. Bệnh viện cũng trích quỹ của bệnh viện trao tặng bà Vân số tiền nhỏ. Tuy nhiên, để có thể điều trị được bệnh cần rất nhiều thời gian và tiền bạc.
Các bác sĩ sẽ tiến hành hội chẩn liên chuyên ngành, da liễu, hàm mặt và ung thư để đưa ra quyết định phẫu thuật cho bệnh nhân Vân.
Ung thư tế bào đáy.
Bác sĩ Kiêm cho biết các bác sĩ sẽ phải cắt rộng vùng khối u. Nếu với khối u này, bệnh nhân sẽ bị mất tai và quan trọng là có lấy hết được xương tổn thương do ung thư và mắt.
Đây là ca mổ phức tạp để phẫu thuật cho bệnh nhân. Sau đó, bác sĩ sẽ phẫu thuật lấy vạt da thái dương hoặc lấy vạt da đùi để thẩm mỹ cho bệnh nhân sau đó chuyển sang chuyên khoa ung thư để xạ trị.
Trường hợp của anh Nguyễn Văn Tùng trú tại Văn Điển, Thanh Trì, Hà Nội bị ung thư hắc tố da. Anh Tùng kể mình làm nghề xây dựng nên những vết bầm trên da không tránh khỏi hàng ngày.
Năm 2012, anh Tùng thấy ở cổ tay xuất hiện một đốm đen. Lúc đầu anh tưởng là nốt ruồi mới lên nên cũng không để ý nhiều. Càng ngày nốt ruồi càng to và không đau.
Anh Tùng sờ vào nó thấy nó phập phồng như có nước ở trong nên lấy dao trích ra. Anh thấy bên trong có dịch và mua thuốc rắc vào. Càng ngày vết loét càng to ra như cái đồng xu.
Anh Tùng lấy lá trầu không xông nóng dưới ngọn lửa của đèn bật để chườm nóng với hi vọng vết loét sẽ hết dần. Tuy nhiên càng ngày vết loét càng to và có chảy dịch nhưng không đau đớn gì cả.
Thấy không đau, công việc bận rộn nên cứ sáng đi làm, tối về anh đắp thuốc lá gồm những thành phần lá trầu không, lá bạch đàn già đun sôi rồi ngâm vào để trị sưng tấy. Dù vùng da có chảy dịch nhưng không đau đớn nên anh Tùng càng yên tâm hơn.
Khi vết loét to ra và có màu nâu đen, vợ anh khuyên đến bệnh viện kiểm tra. Anh Tùng đến bệnh viện Da liễu Trung ương khám, bác sĩ kết luận anh bị ung thư hắc tố da. Nghe bác sĩ nói thế anh sững sờ.
Thạc sĩ Phạm Cao Kiêm cho biết ông gặp rất nhiều bệnh nhân bị viêm da rồi ung thư da tự điều trị theo kiểu đắp thuốc lá.
Có những người đắp thuốc lá cả năm thấy bệnh không đỡ vẫn cứ đắp như trường hợp của bệnh nhân Vân ở trên.
Chính vì tâm lý ngại đi khám và chủ quan về da liễu đã khiến không ít bệnh nhân khi đến viện vết loét do ung thư tế bào đã ăn sâu vào tận xương khiến bệnh nhân điều trị rất khó khăn, các bác sĩ phẫu thuật cũng khó nếu muốn không cắt bỏ xương cho bệnh nhân.
Cẩn trọng với ung thư da
Thạc sĩ Kiêm cho biết ung thư da gồm nhiều loại u ác tính khác nhau xuất phát từ các tế bào biểu mô của da. Có nhiều loại ung thư da, nhưng ba loại thường gặp nhất là: Ung thư biểu mô tế bào đáy, ung thư biểu mô tế bào vảy và ung thư tế bào hắc tố.
Trong đó, hai loại ung thư da thường gặp nhất là ung thư biểu mô tế bào đáy và ung thư biểu mô tế bào vẩy.
Ung thư biểu mô là những loại ung thư xuất phát từ những tế bào bao phủ hoặc lót niêm mạc của các cơ quan, mà trong đó ung thư biểu mô tế bào đáy chiếm đa số.
Ung thư biểu mô tế bào vẩy và ung thư biểu mô tế bào đáy đôi khi được gọi là ung thư da không hắc tố. Một loại ung thư da khác là u hắc tố, loại ung thư này xuất phát từ tế bào hắc tố.
Ung thư tế bào đáy có thể xuất phát từ một tổn thương da đã có sẵn, ví dụ: từ một cục đen da dày sừng ở người già, sau đó dưới lớp sừng này xuất hiện một vết trợt loét rồi chung quanh nổi gờ lên có màu trắng đục như hạt ngọc.
Biểu hiện ban đầu có thể xuất hiện ngay trên da lành, bắt đầu xuất hiện một cục màu hồng, hơi mềm dần dần phát triển rộng thêm, ở giữa lõm, chung quanh có viền hơi óng ánh gồm những cục màu trắng đục thường được gọi là những hạt ngọc (perles).
Đây là triệu chứng đặc hiệu, bên ngoài thường có những tia máu nhỏ do dãn mao mạch.
Bệnh gặp ở bất kỳ chỗ nào trên cơ thể, nhưng thường thấy nhất ở vùng đầu, mặt khoảng 80- 89,3%, đôi khi có ở cổ 5,2 %, ở thân mình 3,6%, bộ phận sinh dục 1%. Khi khu trú ở mặt, thường ở vùng mũi 20-23%, ở má 16-29%.
Hiếm khi khu trú ở lòng bàn tay, bàn chân. Ở niêm mạc không bao giờ xuất hiện bệnh. Ung thư tế bào đáy phát triển chậm, từ vài tháng đến thậm chí vài năm để gia tăng kích thước.
Mặc dù di căn là hiếm gặp, ung thư tế bào đáy có thể làm tổn thương hay biến dạng mắt, tai, mũi nếu nó phát triển gần những vùng này.
