1. Những bệnh ung thư do rượu
Người ta vẫn biết rằng rượu là nguyên nhân rất lớn gây nên bệnh ung thư gan. Nhưng không chỉ gây ung thư gan, rượu còn là nguyên nhân gây ra rất nhiều bệnh ung thư khác. Các nhà khoa học đã thống kê rượu chính là "sát thủ" gây ra ít nhất 7 loại bệnh ung thư sau đây:
- Ung thư miệng - họng
- Ung thư thực quản
- Ung thư thanh quản
- Ung thư vú
- Ung thư gan
- Ung thư đại trực tràng
- Ung thư dạ dày
(Ngoài ra các nhà khoa học cũng cho rằng rượu có thể làm tăng nguy cơ ung thư buồng trứng, tuyền tiền liệt và tụy).
Nguy cơ ung thư do rượu được thể hiện bằng những con số sau:
- Cứ 1,5 đơn vị rượu/ ngày có nguy cơ tăng 5 lần ung thư miệng, họng, thanh quản, thực quản. 1 ly rượu mỗi ngày tăng nguy cơ lên 20%.
- 1,5 đơn vị ethanol mỗi ngày tăng nguy cơ ung thư vú lên 5%, thêm 10g rượu mỗi ngày nguy cơ tăng thêm 7 - 12% ở nữ giới.
- Mỗi 4 ly rượu/ngày tăng nguy cơ ung thư trực tràng lên 1,5 lần. Mỗi 2 đơn vị rượu/ngày tăng nguy cơ ung thư trực tràng lên 9 lần.
- Với mỗi 4 ly rượu/ngày, nguy cơ ung thư dạ dày tăng 65%
- Với mỗi 60g cồn ở nam, và hơn 40g cồn ở nữ mỗi ngày sẽ làm tăng nguy cơ xơ gan do rượu, sau đó dẫn đến ung thư gan. Rượu cũng làm trầm trọng thêm nguy cơ ung thư ở những người bị viêm gan B hay C - những người vốn đã có nguy cơ ung thư cao.
Uống rượu gây ra những tổn thương ở gan dẫn đến ung thư gan.
2. Rượu gây ra ung thư như thế nào?
Rượu gây ra bệnh ung thư bằng nhiều cách khác nhau chứ không chỉ có 1 cơ chế gây bệnh. Nói cách khác, rượu tấn công vào nhiều mặt của cơ thể, khiến cho nguy cơ ung thư đồng loạt tăng lên ở nhiều cơ quan giữ chức năng duy trì sức khỏe.
Cơ chế gây ung thư của rượu sẽ là:
- Chuyển hóa thành acetaldehyde - một chất gây ung thư:
Khi được uống vào cơ thể, dưới tác dụng của các enzym alcohol dehydrogenase, cytochrome P4502E1 và catalase, rượu được oxy hóa thành acetaldehyde - một chất gây ung thư (carcinogen).
Acetaldehyd có thể gây ung thư bằng cách gây tổn thương DNA bằng cách tạo nên các liên kết ngang của DNA và ngăn không cho DNA được tế bào sửa chữa.
Việc uống rượu làm tăng đáng kể mức độ acetaldehyde trong nước bọt, làm tăng mức độ tổn thương của DNA ở các tế bào niêm mạc miệng, họng, thực quản và đường hô hấp trên của người sau khi uống rượu, từ đó dẫn đến ung thư các vị trí này.
- Làm tăng mức độ hormone estrogen:
Alcohol có thể làm tăng mức độ estrogen và hoạt hóa các thụ thể của yếu tố tăng trưởng từ đó kích hoạt sự sinh sôi của tế bào tuyến vú, có thể dẫn đến ung thư vú.
- Gây tổn thương tế bào gan:
90% lượng cồn từ rượu được chuyển hóa tại gan. Để quá trình chuyển hóa này diễn ra tốt hơn đòi hỏi có sự xuất hiện của một chất xúc tác đó là Nicotintamid – Adenin – Dinucleotid hay còn được viết tắt đó là NAD.
Trong trạng thái bình thường gan chỉ có thể sản xuất ra được một lượng men nhất định giúp có thể chuyển hóa một lượng vừa phải rượu trong khoảng thời gian ngắn.
Đối với những người uống rượu quá nhiều và trong khoảng thời gian quá lâu thì lượng men tiết ra không đủ khiến cho lượng rượu bị tích tụ trong cơ thể gây phá hủy tế bào gan, dẫn đến xơ gan và ung thư biểu mô tế bào gan.
- Tăng khả năng hấp thu các chất gây ung thư:
Rượu chính là tác nhân khiến cho các hóa chất gây ung thư thấm sâu vào cơ thể.
Điển hình nhất là trường hợp người uống rượu và hút thuốc lá, trong thuốc lá có 70 chất gây ung thư rất mạnh. Tuy nhiên người chỉ hút thuốc lá không uống rượu có nguy cơ bị ung thư ít hơn là người vừa uống rượu vừa hút thuốc.
- Làm giảm folate trong máu:
Alcohol là một chất đối kháng (antagonist) của folate, làm thay đổi chuyển hóa của folate. Sự kém hấp thụ folate do tương tác với ethanol gây trở ngại cho sự methyl hóa của DNA, từ đó có thể dẫn đến ung thư.
- Kích thích cơ thể sinh ra các phân tử có hoạt tính cao:
Rượu cũng có thể kích thích cơ thể sinh ra các phân tử có hoạt tính cao được gọi là các gốc tự do (free radicals) và các dạng oxy hoạt động ROS (Reactive Oxygen Species), đặc biệt là ở gan.
Những phân tử có hoạt tính cao này thường được giữ ở mức thấp, nhưng khi nồng độ ROS tăng cao thường gây tổn hại cho DNA của tế bào và có thể dẫn đến ung thư.
