Trên thị trường hiện nay, thực phẩm hữu cơ đắt hơn khoảng 47% so với thực phẩm thông thường, đây là kết quả khảo sát do Tạp chí tiêu dùng danh tiếng Consumer Reports công bố cách đây không lâu.
Tuy nhiên, một nghiên cứu mới được xuất bản trên tờ Nature Plants đã phân tích những đặc điểm của quy trình trồng trọt hữu cơ và nhận ra rằng thực phẩm hữu cơ mang lại lợi ích vượt trội so với mức giá in trên nhãn mác.
Khi mới ra đời, nông nghiệp hữu cơ đã bị chỉ trích là cách làm quá lý tưởng và không hiệu quả để sản xuất thực phẩm cho con người. Điều này cũng không có gì đáng ngạc nhiên. Vào thời điểm đó, chưa có nhiều nghiên cứu về ngành này.
"Chỉ có đôi ba nghiên cứu từ những năm 80," John Reganold, giáo sư về khoa học đất đai và nông nghiệp sinh học tại Đại học Washington State cũng là đồng tác giả của nghiên cứu mới này cho biết. Reganold đã nghiên cứu về nông nghiệp hữu cơ trong suốt hơn 30 năm qua.
"Đến cuối thế kỷ XX, ngành nông nghiệp hữu cơ đã vươn lên mạnh mẽ và hiện nay có lẽ đã có ít nhất 1.000 nghiên cứu," ông Raganold cho hay.
Vị giáo sư này cũng đã phân tích những dữ liệu trong vòng 40 năm và tập trung vào câu hỏi: Bằng cách nào cách thức canh tác hữu cơ có thể giữ vững năng suất, tác động tốt đến môi trường cũng như có khả năng phát triển nền kinh tế và phúc lợi xã hội?
Ảnh minh họa.
Những lợi ích của nền nông nghiệp hữu cơ
"Nếu chỉ được tóm tắt trong một câu, tôi sẽ nói rằng nông nghiệp hữu cơ đã tạo ra việc làm, tăng hiệu quả, mang lại ích lợi cho đất và môi trường, thúc đẩy sự tương tác xã hội giữa nông dân và người tiêu dùng," Reganold nói.
"Bằng cách nào đó, có những thực tiễn trong nông nghiệp hữu cơ thực sự là ý tưởng tuyệt vời để áp dụng cho ngành thực phẩm trong tương lai."
Đầu tiên, điều này nghe có vẻ không khả quan khi sản lượng cây trồng hữu cơ thường thấp hơn 10-20% so với trồng trọt thường.
Đó là bởi vì người trồng truyền thống có thể sử dụng phân bón tổng hợp nhưng hầu hết các loại phân bón này đều không được phép sử dụng trong sản xuất thực phẩm hữu cơ.
"Khi nông dân bổ sung phân bón hóa học, những chất dinh dưỡng này ngay lập tức giúp cây trồng phát triển nhanh hơn.
Đối với cây hữu cơ, người ta phải sử dụng phân hữu cơ hoặc phân động vật, các loại phân bón này mất nhiều thời gian để phân hủy và giải phóng chất dinh dưỡng của nó", Reganold giải thích.
Ảnh minh họa.
Nhưng giáo sư này đã nhìn ra một kịch bản khác cho tương lai ngành nông nghiệp. Nghiên cứu của ông cho thấy sản lượng hữu cơ thường cao hơn so với sản lượng thông thường, đó là trong thời kỳ hạn hán.
Theo Reganold, sau khi được cải tạo bằng chất hữu cơ, đất hữu cơ có thể giữ nước tốt hơn đất thông thường.
Điều đó có nghĩa là cùng một thời điểm khi nông dân gieo giống, cây trồng hữu cơ có thể hấp thụ được nhiều nước hơn ngay cả khi hạn hán kéo dài, và như thế sản lượng sẽ tăng lên. Reganold cho biết, cứ 2,5cm2 diện tích có nước mưa ngấm xuống, có thể sản xuất thêm khoảng 20kg lúa mỳ.
Nông nghiệp hữu cơ tác động đến hệ sinh thái
Nông nghiệp hữu cơ cũng thường sử dụng ít năng lượng hơn nông nghiệp phi hữu cơ. "Nếu bạn quan tâm đến hệ sinh thái môi trường, bạn sẽ thấy những ích lợi của nông nghiệp hữu cơ thực sự nổi bật," Reganold nói.
"Giá trị mà nền nông nghiệp này mang lại có thể kể đến sự đa dạng sinh học, thụ phấn, chất lượng đất - nếu bạn tính toán giá trị kinh tế cho điều đó, và như một số nhà khoa học đã đưa ra nghiên cứu, thì giá của thực phẩm hữu cơ thậm chí còn cao hơn nữa".
Một phân tích tổng hợp năm 2015 về nền kinh tế nông nghiệp hữu cơ đã được công bố trên tạp chí PNAS thậm chí còn xác định rằng sản xuất nông nghiệp hữu cơ mang lại nhiều lợi nhuận hơn so với nông nghiệp thông thường.
Người nông dân canh tác hữu cơ sẽ thu về cao hơn 22-35% thu nhập. Họ xác định rằng mức phí cao hơn khoảng 30% của thực phẩm hữu cơ so với thực phẩm thông thường tính ra mới chỉ tương đương 5% lợi ích có được từ sự vượt trội của sản phẩm hữu cơ so với sản phẩm truyền thống.
Ảnh minh họa.
Có rất nhiều điều đáng nói về thực phẩm hữu cơ, bao gồm cả việc loại thực phẩm này lành mạnh hơn so với sản phẩm truyền thống.
Gần đây có khoảng 15 nghiên cứu hoặc bài báo khoa học tập trung về vấn đề dinh dưỡng của thực phẩm hữu cơ. 12 nghiên cứu mới nhất đã chỉ ra rằng thực phẩm hữu cơ chứa nhiều vitamin C, chất chống oxy hoá và axit béo omega-3 hơn so với thực phẩm truyền thống.
Những nghiên cứu khác cho thấy rằng trẻ em ăn thực phẩm hữu cơ có mức độ chuyển hóa thuốc bảo vệ thực vật trong cơ thể thấp hơn so với thông thường.
Mức độ phổ biến của thực phẩm hữu cơ đang tăng lên nhanh chóng. Trở lại năm 1997, nếu sản phẩm hữu cơ chiếm chưa tới 1% thị trường thực phẩm và đồ uống thì giờ đây, con số này đã tăng lên là 5%.
Tuy vậy, nền nông nghiệp hữu cơ vẫn phải đối mặt với một số trở ngại. "Chúng ta có nhiều chính sách ủng hộ mô hình canh tác thông thường hơn", Reganold nói, cùng với đó là sự thiếu hụt các nghiên cứu khoa học về nông nghiệp hữu cơ.
Và nghiên cứu mới được xuất bản trên tờ Nature Plants cuối cùng đã kết luận rằng: "Thách thức mà các nhà hoạch định chính sách phải đối mặt là tạo ra một môi trường thuận lợi cho việc mở rộng hệ thống canh tác hữu cơ và các hệ thống canh tác tiên tiến khác để tiến tới nền sản xuất thực sự bền vững.
Đây không phải là một nhiệm vụ dễ dàng, nhưng cũng không thể để nền an ninh lương thực và hệ sinh thái chịu những hậu quả lớn hơn".