Lời giải thích của ông Putin
Theo TASS, Tổng thống Vladimir Putin mới đây đã tiết lộ lí do tại sao ông không trả lời khi người đồng cấp Ukraine Petro Poroshenko tìm cách liên lạc để bàn luận về vụ đụng độ trên eo biển Kerch, dẫn tới việc 3 tàu hải quân cùng 24 thủy thủ Ukraine bị bắt giữ.
"Không phải là tôi né tránh hay không muốn nói chuyện với ông Poroshenko, không phải như vậy. Vấn đề ở đây là tôi không muốn bị coi là có liên quan tới chiến dịch tranh cử của Poroshenko."
Theo ông Putin, ông Poroshenko không chỉ "giỏi dựng chuyện và dàn xếp khiêu khích để có cớ đổ lỗi cho Nga" mà còn có khả năng "khiến mọi người tin rằng ông Poroshenko có đủ năng lực để giải quyết ổn thỏa mọi vấn đề".
"Đơn thuần đó chỉ là màn biểu diễn mà tôi không muốn tham gia. Tôi sẽ không tham gia," ông Putin nói thêm.
Ngày 27/11, tổng thống Poroshenko thông báo ông đã chủ động đối thoại với ông Putin nhưng không nhận được hồi đáp. Sau đó, ông Poroshenko phải nhờ Thủ tướng Đức Angela Merkel chuyển lời và yêu cầu tổng thống Putin trả người, trả tàu cho Ukraine.
Tuy "không chịu" nói chuyện với người đồng cấp Ukraine, ông Putin lại khá hào hứng khi đối thoại với các lãnh đạo khác của châu Âu. Tại G20, vị Tổng thống Nga còn dùng chính những đồ ăn sáng trên bàn để vẽ bản đồ tái hiện vụ việc tàu Ukraine "xâm phạm lãnh hải của Nga" tại khu vực sát sườn bán đảo Crimea.
Khoảnh khắc tàu Nga va chạm với tàu Ukraine trên Biển Đen
Hiệp ước Hữu nghị
Cũng theo TASS, Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Ukraine đã ủng hộ việc hủy bỏ Hiệp ước Hữu nghị, Hợp tác và Đối tác giữa Ukraine và Nga.
Thứ trưởng Ngoại giao Ukraine Vasily Bondar cho biết ông hi vọng Quốc hội Ukraine sẽ mau chóng "hoàn thiện các quy trình nội bộ và sau đó thông báo cho Nga về việc hủy bỏ Hiệp ước".
Ngày 17/9, Tổng thống Petro Poroshenko đã ký một sắc lệnh thi hành quyết định của Cơ quan An ninh Ukraine về việc chấm dứt Hiệp ước về Hữu nghị, Hợp tác và Đối tác với Nga.
Ngày 24/9, Bộ Ngoại giao Ukraine đã thông báo Bộ Ngoại giao Nga về động thái này. Tuy nhiên, các chuyên gia chỉ ra rằng quyết định chỉ có hiệu lực khi nhận được sự chấp thuận của quốc hội Ukraine.
Trong khi đó, chuyên gia Nga Ruslan Bortnik cho biết việc đệ trình quyết định hủy Hiệp ước lên Quốc hội chỉ là một hành động "che mắt người dân". Cụ thể, thời điểm Quốc hội xem xét là vào tháng 12 - khi Ukraine bắt đầu chuẩn bị cho cuộc bầu cử tổng thống - thay vì vào tháng 9 - khi tổng thống Poroshenko ký sắc lệnh.
"Dù sao đi chăng nữa, hiệp ước với Nga sẽ tiếp tục có hiệu lực cho tới ngày 1/4/2019, quy trình chấm dứt Hiệp ước từ lâu đã là một trò chơi chính trị mà không có ảnh hưởng cụ thể lên đời sống của người dân Ukraine," chuyên gia Bortnik đánh giá.
Được biết, Nga và Ukraine đã kí Hiệp ước về Hữu nghị, Hợp tác và Đối tác vào tháng 5/1997. Thỏa thuận này có hiệu lực vào tháng 4/1999 trong thời hạn 10 năm và tự động gia hạn trong 10 năm tiếp theo nếu không có bên nào phản đối.
Hiệp ước đề cao mối quan hệ đối tác chiến lược giữa hai quốc gia và quy ước chung về việc không xâm phạm an ninh của đối phương cũng như tăng cường ngăn chặn hành vi bạo lực tại biên giới hai nước.
Ngày 25/11 vừa qua, ba tàu hải quân Ukraine đã bị phía Nga bắt giữ với cáo buộc "xâm phạm lãnh hải Nga". Trong vụ đụng độ, lực lượng biên phòng Nga đã nổ súng khiến 3 thủy thủ Ukraine bị thương.
Một cuộc điều tra đã được triển khai dựa trên lời khai của những thủy thủ bị bắt giữ. Hiện tại, 24 thủy thủ Ukraine sẽ không được thả cho tới ngày 25/1/2019.
Mosvka đã gọi hành vi của Kiev trên eo biển Kerch là "hành động khiêu khích nguy hiểm". NATO và EU đã kêu gọi các bên hạ nhiệt căng thẳng trong khi Ukraine áp dụng thiết quân luật 30 ngày tại một số khu vực giáp biên giới. Theo đánh giá của các chuyên gia, ông Poroshenko tận dụng vụ việc để tăng cơ hội thắng cử trong cuộc bầu cử tổ chức vào tháng 3/2019 tới.