Từ hàng ngàn năm nay, cây quất được xem là một vị thuốc được sử dụng rất phổ biến trong các bài thuốc Đông y.
Tương truyền rằng từ cách đây hơn 800 năm, vào giữa tiết trời đông giá lạnh, cả kinh thành Thăng Long vô cùng lo lắng bởi nhà vua và văn võ bá quan trong triều cùng hàng ngàn người dân đột nhiên mắc một chứng bệnh thời khí như sổ mũi, hắt hơi, đau nhức chân tay mình mẩy.
Sau một thời gian chạy chữa, các chứng bệnh lui dần duy chỉ còn chứng ho, mất tiếng là dai dẳng kéo dài đến tận giáp tết Nguyên đán.
Nhà vua phải xuống chiếu cho nhân dân cả nước xem ai biết bài thuốc chữa ho nào hiệu quả sẽ được trọng thưởng.
Một ngày nọ, một nông dân tên Hoàng Quyết xin dâng lên nhà vua một vị thuốc dân gian, đó chính là quả quất luyện với đường phèn.
Nhà vua dùng thử và khỏi bệnh chỉ trong hai ngày. Bài thuốc được phổ biến rộng rãi trong nhân dân và từ đó, cây quất cũng được trồng và dùng làm thuốc chữa bệnh tại kinh thành Thăng Long.
Ảnh: Internet
Theo kinh nghiệm dân gian, quất dùng để trị ho, long đờm, bệnh đường tiêu hoá (đầy tức vùng thượng vị, đau dạ dày, nôn mửa, chán ăn), đau bụng hoặc sa dạ con sau sinh…
Các bộ phận khác của cây như lá, rễ, hạt cũng được dùng làm thuốc. Lá quất vị cay đắng, tính lạnh, có tác dụng thư can (điều hoà, cải thiện chức năng gan), khai vị khí (kích thích tiêu hoá), thông phế khí, chống nôn, nấc, tiêu hạch…
Nước quất có thể uống như một loại nước giải khát, giúp thanh nhiệt cơ thể, và đặc biệt có tác dụng giải rượu.
Quả quất rửa sạch, xăm lỗ, ngâm với đường theo tỷ lệ 1 kg quất 2 kg đường, sau một tuần dùng được. Mỗi lần lấy một thìa canh pha với một ly nước ấm.
Trong những ngày lễ tết, trẻ nhỏ thường dễ bị viêm họng, khan tiếng, ho do ham chơi, nô đùa la hét nhiều...
Lúc này, nên cho trẻ uống nước quất để phòng ngừa. Đơn giản hơn, hãy hấp cách thủy quả quất cùng mật ong (hoặc đường phèn) trong vòng 15 phút để trị ho, viêm họng.
Ảnh: Internet
Một số nghiên cứu của Nhật Bản cho biết, quả quất có tác dụng làm giảm cholesterol, bền thành mạch, có lợi cho người cao huyết áp.
Các nhà khoa học tại Viện Y tế Quốc gia Mỹ cho hay, trong quả quất có nhiều chất chống ôxy hóa chứa proanthocyanidins, giúp ngăn ngừa vi khuẩn, giảm nhiễm trùng đường tiết niệu, có lợi cho bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt.
Tuy nhiên với người đau dạ dày thì không nên ăn quất vì nó có thể gây kích ứng.
Một số bài thuốc với quả quất hữu hiệu mà bạn nên biết:
Đau họng, miệng khô, răng đau, lưỡi tê: 500g quất tươi, thái lát mỏng, phơi khô, cho vào lọ cùng 250g chè xanh, đậy kín, để trong 1 tháng.
Mỗi ngày dùng 25g nước cốt hoà với nước ấm, chia 2-3 lần uống trong ngày. Bài thuốc này còn có tác dụng giải rượu.
Chữa chán ăn và đầy bụng, khó tiêu: 100g quất tươi, rửa sạch, ngâm với 500ml rượu trắng thấp độ, sau 2 tuần mang ra dùng. Trước mỗi bữa ăn, uống 15-20 ml, dùng liên tục trong nhiều ngày.
Đại tiện khó khăn, bụng trên đầy trướng: 50g quất tươi, sắc uống trong ngày.