Mặc nhận định "Idlib đang tốt đẹp" của Thổ, tây bắc Syria sắp bùng cháy!
Sáng 9/6, hãng Sputnik dẫn nhận định của Tổng thống Recep Tayyip Erdogan về tình hình ở tây bắc Syria, nhà cầm quyền Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng mọi thứ "đang ổn định":
"Đôi lúc có một số vấn đề phát sinh trên đường cao tốc M4, nhưng nói chung mọi thứ ở Idlib đang diễn ra tốt đẹp, 200.000 người tị nạn đã trở về nhà".
Nhưng thực tế chiến sự đã chứng minh điều ngược lại, cuộc tấn công hai ngôi làng ở tây bắc tỉnh Hama của nhóm khủng bố Tanzim Hurras al-Din hôm 8/6 và hình ảnh đoàn xe bọc thép của Hayyat Tahrir al-Sham (HTS) tới đông nam Idlib sáng 9/6 cho thấy Idlib còn xa mới "tốt đẹp".
Không kích của Nga và Syria tại hai ngôi làng al-Manarah và al-Fatrah khiến khoảng 30 tay súng Tanzim Hurras al-Din thương vong trong ngày 8/6.
Trước việc Quân đội Arab Syria (SAA) không che giấu việc họ "tích tụ" binh sĩ, cơ giới và đạn dược ở phía nam cao tốc chiến lược M4 để chuẩn bị cho giai đoạn tiếp theo của chiến dịch "Bình minh Idlib", các nhóm khủng bố ở tây bắc Syria đã quyết định hành động.
Sau chuỗi "yên tĩnh" kể từ khi ngừng bắn được thực thi vào ngày 6/3, cuộc đụng độ ngày 8/6 hay xa hơn là giao tranh giành giật thị trấn Tanjara tháng 5/2020 chứng minh rằng các nhóm khủng bố đã một lần nữa lên kế hoạch đánh "vỗ mặt" vào các "bàn đạp" tấn công của SAA.
Có thể nhận thấy sự tương đồng trong các cuộc đụng độ ở Idlib hiện tại với các cuộc tấn công mang tính chất "tiên hạ thủ vi cường" thường diễn ra trước các chiến dịch lớn của SAA trong chiến sự Syria 9 năm qua.
Các cuộc đột kích nói trên thường hướng tới mục tiêu làm chậm tiến độ triển khai binh lực của quân chính phủ dẫn tới thế bế tắc trên chiến trường. Nói cách khác, giao tranh tại đông nam Idlib vừa qua chứng minh rằng thời điểm "giờ G" nổ súng của SAA ngày càng gần.
Xe cơ giới bọc thép của nhóm khủng bố HTS cơ động tới đông nam Idlib sáng 9/6/2020.
3 kịch bản QĐ Thổ ra "đòn dưới thắt lưng" Nga - Syria ở Idlib
Sáng 9/6, hãng tin Thổ Nhĩ Kỳ Anadolu dẫn tuyên bố của Tổng thống Erdogan rằng ông và Tổng thống Mỹ Donald Trump đã điện đàm nhằm thống nhất về một "thỏa thuận lịch sử" liên quan tới tương lai của Libya.
Tổng thống Thổ cho biết thêm rằng ông đã đề cập đến mối liên hệ của ANTIFA (ông Trump cáo buộc nhóm cánh tả có trụ sở tại Mỹ này là khủng bố) và Đơn vị Bảo vệ Nhân dân người Kurd (YPG) ở miền bắc Syria và 2 bên đồng ý tổ chức một cuộc hội đàm về vấn đề này.
Vào tháng 10/2019, ông Erdogan và ông Trump cũng đã thực hiện một cuộc điện đàm tương tự, mà kết quả là tuyên bố rút quân của Mỹ khỏi đông bắc Syria, động tác "bật đèn xanh" cho Chiến dịch "Mùa xuân Hòa bình" của Thổ Nhĩ Kỳ diễn ra ngay sau đó.
Tuyên bố mới đây của ông Erdogan cho thấy tín hiệu của một hoạt động quân sự nhằm vào YPG dưới danh nghĩa "tiêu diệt ANTIFA" có thể sắp diễn ra. Hoạt động nói trên nhiều khả năng sẽ diễn ra trong một khu vực "chồng lấn" giữa lực lượng Mỹ, YPG, Nga và Syria.
Một phương án khả dĩ là Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ (TAF) sẽ tiến hành "tiếp quản" các cứ điểm mà người Mỹ đang kiểm soát ở miền bắc Syria trong bối cảnh SAA đang "mắc kẹt" trong chiến dịch quân sự ở Idlib.
Diễn biến chiến sự ở Idlib có thể ảnh hưởng lớn tới vị trí của các bên kiểm soát tại đông bắc Syria?
Tất nhiên, để khiến tạo ra thế bế tắc này, TAF sẽ tiến hành một số hành động nhằm làm phức tạp tình hình ở khu vực đông nam Idlib. Dưới đây là 3 kịch bản ra đòn dưới thắt lưng mà Thổ có thể tiến hành ở Idlib.
Kịch bản 1 - Thượng sách: Máy bay không người lái (UAV) trinh sát sẽ chỉ thị mục tiêu cho pháo binh TAF từ các cứ điểm tại khu vực phía bắc cao tốc M4 pháo kích chi viện cho các nhóm khủng bố Idlib trong giao tranh với SAA.
Về mặt kỹ thuật, nếu các loại pháo tự hành M107 175mm và M110 203mm mới được tăng cường tới Idlib khai hỏa từ khu vực phía bắc của Khu phi quân sự (DMZ), với tầm bắn tối đa từ 25 đến 30 km, chúng có thể dễ dàng phá hủy mục tiêu ở phía nam cao tốc M4.
Đó là chưa kể tới một số lượng chưa xác định pháo tự hành T155 Firtina với tầm bắn tối đa 40 km, pháo phản lực T-122 Sakarya và T-300 Kasirga với tầm bắn tương ứng 40 và 65 km.Đây là kịch bản có khả năng xảy ra nhất, khiến đà tiến của SAA chậm đi đáng kể với thương vong lớn.
Ngoài ra việc chỉ sử dụng pháo binh nhằm lợi thế về hỏa lực cho phiến quân cũng sẽ giảm thiểu thương vong cho lính Thổ hơn là đưa xe tăng, máy bay hay đặc nhiệm áp sát chiến tuyến như những gì đã diễn ra ở Idlib đầu năm 2020.
Với tầm bắn trên 25 km, các loại pháo tự hành cỡ nòng lớn của Thổ Nhĩ Kỳ có thể dễ dàng tiêu diệt mục tiêu ở đông nam Idlib.
Kịch bản 2 - Trung sách: Các tổ hợp phòng không MIM-23 Hawk như cứ điểm al-Mastumah ở miền nam Idlib cũng như bộ binh được trang bị tên lửa phòng không vác vai (MANPADS) FIM-92 Stinger sẽ tìm cách bắn rơi "càng nhiều càng tốt" cường kích của Syria.
Nếu Không quân Arab Syria (SyAAF) triển khai các máy bay phản lực L-39 và trực thăng Mi-8 (Mi-17) không kích ở đông nam Idlib chúng sẽ là "miếng mồi ngon" cho MANPADS, còn nếu Su-24 vẫn là chủ lực của cuộc tập kích đường không, MIM-23 HAWK sẽ khai hỏa.
Tuy nhiên kịch bản này tiềm ẩn nhiều rủi ro vì phòng không Thổ Nhĩ Kỳ sẽ khó có thể phân biệt đâu là Su-24M2 của Syria và đâu là Su-24M2 của Nga, việc bắn rơi thêm một chiếc cường kích của Không quân Vũ trụ Nga (VKS) sẽ kích hoạt một phản ứng dữ dội của Moscow.
Mặc dù đã lạc hậu so với các hệ thống phòng không Patriot của Mỹ hay S-300/400 của Nga, nhưng với vận tốc 1,5 Mach, MIM-23 Hawk vẫn có khả năng bắn rơi các cường kích Su-24.
Kịch bản 3 - Hạ sách: Trong trường hợp TAF phải triển khai kịch bản này, nhiều khả năng cả hai kịch bản nói trên đều đã thất bại vào có thể các mũi tấn công của SAA đã tiếp cận DMZ hoặc thậm chí là vượt qua cao tốc M4 tiến vào khu vực mà Ankara tuyên bố do TAF kiểm soát.
Cùng với việc sử dụng UAV với số lượng lớn tạo thành "bầy" không kích chặn đứng xe cơ giới của SAA, tiêm kích đa năng F-16 của Không quân Thổ (TAF) sẽ tiến hành xâm nhập không phận miền bắc Syria để bắn hạ các cường kích Su-24M2 hoặc đối đầu với MiG-29 của SyAAF.
Với bước đi nguy hiểm nói trên, nguy cơ chiến tranh nổ ra giữa hai nước Syria và Thổ sẽ là lớn hơn bao giờ hết, có lẽ chỉ sự can thiệp mạnh tay của Nga mới có thể chặn đứng được hiểm họa.
Xét một cách toàn diện, đứng trước bất kỳ hành động làm phức tạp tình hình nào của Ankara , Moscow cũng sẽ có biện pháp ứng phó - hay nói cách khác "vỏ quýt dày có móng tay nhọn".
Một chiếc F-16 Thổ Nhĩ Kỳ với dấu hiệu cho thấy nó đã bắn rơi một chiếc MiG-23 của Syria.