Ý nghĩa chiến lược của trận đánh Severodonetsk đối với Nga ở Đông Ukraine

Thủ phủ mới của vùng Lugansk

Severodonetsk nằm cách biên giới Nga 140km về phía Nam. Đây là một trong những thành phố lớn nhất của vùng Donbass ở miền Đông Ukraine.

Thành phố Severodonetsk nằm ở Đông Bắc tả ngạn sông Siversky Donets, với dân số khoảng 100.000 người. Về mặt hành chính, Severodonetsk trực thuộc tỉnh Lugansk của Ukraine và nằm sát ranh giới với Donetsk. Đây là một trung tâm công nghiệp lớn nổi tiếng về các sản phẩm hóa học và nhà máy chế tạo máy.

Sau khi lực lượng ly khai thân Nga chiếm được thành phố Lugansk, Ukraine đã chọn Severodonetsk làm thủ phủ hành chính của tỉnh Lugansk.

Severodonetsk có vài nhà máy, trong đó có nhà máy hóa học Azot – một trong các trung tâm sản xuất phân đạm lớn nhất Ukraine. Trước khi nổ ra cuộc chiến Nga-Ukraine 2022, phân bón sản xuất tại thành phố này được xuất khẩu đi khắp thế giới.

Trong cuộc chiến ở Donbass vào tháng 5/2014, Severodonetsk từng bị các lực lượng Nga chiếm đóng trong thời gian ngắn trước khi Ukraine giành lại quyền kiểm soát thành phố này hai tháng sau đó.

Sau hơn 100 ngày chiến sự giữa Nga và Ukraine năm 2022, Severodonetsk vẫn là tâm điểm của giao tranh giữa 2 quốc gia Đông Âu này. Sau khi không đánh chiếm được Kiev vào đầu “chiến dịch quân sự đặc biệt”, Nga chuyển hướng vào tháng 4 sang miền Đông Ukraine, tập trung vào khu vực Donbass.

Hôm 6/6/2022, thống đốc khu vực này (thuộc Ukraine) tuyên bố, thành phố Severodonetsk đang chứng kiến giai đoạn “chiến sự ác liệt” nhất và tình hình Ukraine đã “xấu đi một chút”.

Quân đội Nga tiến vào trung tâm thành phố từ đầu tuần trước.

Tầm quan trọng chiến lược của Severodonetsk đối với Nga

Cuộc tấn công hiện nay của Nga nằm trong kế hoạch của Tổng thống Putin nhằm “giải phóng hoàn toàn” vùng Donbass (gồm Lugansk và Donetsk). Nếu thành phố Severodonetsk thất thủ, điều này sẽ cho phép Nga kiểm soát toàn bộ tỉnh Lugansk.

Nhà phân tích quân sự người Ukraine, Oleh Zhdanov, nói với hãng thông tấn AP rằng Nga muốn nhanh chóng chiếm toàn bộ khu vực này trước khi vũ khí của phương Tây đến đây và khiến nỗ lực của Nga trở nên bất khả thi.

Quân đội Nga đã vượt qua đường ranh giới để đánh chiếm hầu hết vùng Lugansk trong vài tháng gần đây. Thành phố Severodonetsk là một trong các thành phố cuối cùng cản bước quân Nga. Thành phố này có các lợi thế chiến lược, bao gồm vị trí cạnh con sông Siversky Donets.

Michael Kofman – Giám đốc chương trình nghiên cứu Nga ở Mỹ, cho biết Severodonetsk là một trong 3 thành phố mà Nga muốn mau chóng chiếm được ở Donbass.

Nga đã và đang nỗ lực chia cắt quân Ukraine ở đây với tuyến tiếp tế phía Tây. Thống đốc Lugansk, Haidai, cho biết các lực lượng Nga đang tiến hành phá các cây cầu để ngăn Ukraine tăng viện cho mặt trận này.

Kiểm soát được Severodonetsk sẽ tạo bàn đạp cho Nga tấn công thành phố lân cận là Lysychansk và chiếm được toàn bộ vùng Lugansk. Từ đây quân Nga có thể tiến về phía Tây Nam tới Donetsk.

Đối với Ukraine, việc bám chắc lấy Severodonetsk sẽ ngăn ngừa Kremlin giành được một chiến thắng quân sự lớn trong bối cảnh xung đột Nga-Ukraine đã kéo dài sang tháng thứ 4 với bao tổn thất.

Tuy nhiên, Viện nghiên cứu chiến tranh (Mỹ) cho rằng Ukraine có thể sẽ rút quân khỏi thành phố Severodonetsk và tập kết lực lượng ở một nơi khác thay vì cố đối chọi trong vô vọng với quân Nga như ở Mariupol.

Trên thực tế, một số đơn vị Ukraine đã rút khỏi thành phố Severodonetsk và nhiều đơn vị Ukraine đã co cụm về ngoại ô thành phố này.

Ý nghĩa biểu tượng

Ngoài ý nghĩa chiến lược, Severodonetsk còn mang ý nghĩa biểu tượng đối với Nga. Moscow hiện rất cần một chiến thắng mang tính biểu tượng như vậy trong bối cảnh có nhiều khó khăn trên chiến trường.

Khu vực Donbass có đông người nói tiếng Nga. Tổng thống Putin xem người Nga và người Ukraine là cùng một dân tộc. Ông xem Donbass như một bộ phận của “Thế giới Nga” và cam kết bảo vệ những người nói tiếng Nga tại đây.

Ngay trước khi phát động chiến dịch tấn công Ukraine, Nga đã công nhận nền độc lập của các khu vực ly khai Donetsk và Lugansk.

Vào tháng 5, Mỹ cho rằng Nga đang chuẩn bị cho việc sáp nhập các vùng này cũng như thành phố Kherson.

Oleksandr Stryuk – thị trưởng Severodonetsk, cho biết chiến sự đã phá hủy toàn bộ các cơ sở hạ tầng trọng yếu. Tổng thống Ukraine Zelensky tuần trước nói rằng 90% các ngôi nhà ở Severodonetsk đã bi hư hại. Ông này còn tuyên bố, Severodonetsk và Lysychansk đã trở thành các “thành phố chết”.

Trên thực tế, để hạn chế thương vong cho bản thân, quân đội Nga vừa rồi đã điều chỉnh chiến thuật, tích cực pháo kích thật dữ dội các mục tiêu để dọn đường cho bộ binh tiến lên sau đó.

Thống đốc tỉnh Lugansk thông qua mạng Telegram đã tố quân Nga nỗ lực san phẳng Severodonetsk, tăng cường pháo kích lên gấp 10 lần.

Bộ Quốc phòng Anh cho hay, Nga đã tập trung đông đảo lực lượng xung quanh Severodonetsk. Bộ này dự báo, Nga có thể kiểm soát được toàn bộ vùng Lugansk trong vòng một tuần tới, nhưng có thể với cái giá khá đắt./.