Vụ thử tên lửa đất đối đất Fateh 110 thế hệ thứ ba ở Iran năm 2010. Ảnh: EPA
Một bài viết trên tờ The Telegraph ngày 21/2 cho biết các tên lửa đất đối đất đã được Iran gửi cho Nga gồm nhiều loại tên lửa đạn đạo tầm ngắn Fateh-110, ví dụ như Zolfaghar - có khả năng bắn trúng mục tiêu cách xa 300 - 700km.
Trong khi đó, các nguồn tin nói với hãng Reuters rằng Iran bắt đầu chuyển tên lửa cho Nga vào đầu tháng 1, sau khi hai nước chốt thỏa thuận này trong các cuộc họp cuối năm 2023 tại Tehran và Moskva.
Một quan chức quân sự giấu tên của Iran tiết lộ đã có ít nhất 4 lần giao tên lửa và sẽ có nhiều đợt hơn trong những tuần tới. Một số tên lửa được vận chuyển bằng máy bay, trong khi một số được vận chuyển bằng tàu đi qua Biển Caspi.
Quan chức Iran nói: “Sẽ có nhiều đợt giao hàng hơn. Không có lý do gì để che giấu. Chúng tôi được phép xuất khẩu vũ khí tới bất kỳ quốc gia nào mà chúng tôi muốn”.
Gần đây, Nga đã nhận được một số lượng lớn tên lửa từ Iran.
Bộ Quốc phòng Iran và Vệ binh Cách mạng Iran từ chối bình luận về thông tin trên. Bộ Quốc phòng Nga cũng chưa có phản hồi gì.
Những lệnh cấm do Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc áp đặt đối với việc xuất khẩu tên lửa, máy bay không người lái và công nghệ quân sự khác của Iran đã hết hạn vào tháng 10/2023, nhưng Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) vẫn duy trì các lệnh trừng phạt chương trình tên lửa đạn đạo của Iran với lý do lo ngại Iran xuất khẩu vũ khí cho các lực lượng thân Iran ở Trung Đông và sang Nga.
Trước đó, hồi tháng 1, Mỹ đã bày tỏ lo ngại. Người phát ngôn Hội đồng An ninh quốc gia Nhà Trắng John Kirby cảnh báo rằng Nga sắp mua tên lửa đạn đạo tầm ngắn từ Iran, cũng như tên lửa có nguồn gốc từ Triều Tiên.
Một quan chức Mỹ nói rằng không có dấu hiệu nào cho thấy Iran đang chuyển vũ khí nhưng có bằng chứng cho thấy các cuộc đàm phán đang tiến triển tích cực.
Hợp tác quốc phòng giữa Iran và Nga đã tăng cường kể từ khi Nga thực hiện chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine vào tháng 2/2022.
Truyền thông nhà nước Iran đưa tin Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu đã gặp Tư lệnh Lực lượng Hàng không Vũ trụ thuộc Vệ binh Cách mạng Iran, ông Amirali Hajizadeh, tại Tehran vào tháng 9/2023. Ông đã xem các máy bay không người lái, tên lửa và hệ thống phòng không mà Iran trưng bày.
Vào tháng 1, theo Bộ Ngoại giao Nga, Tổng thống Vladimir Putin và người đồng cấp Iran Ebrahim Raisi sẽ sớm ký một hiệp ước hợp tác mới sâu rộng sau cuộc hội đàm tại Moskva vào tháng 12/2023.
Một quan chức quân sự Iran bình luận: “Quan hệ đối tác quân sự với Nga đã cho thế giới thấy khả năng phòng thủ của Iran. Điều đó không có nghĩa là chúng tôi đứng về phía Nga trong cuộc xung đột Ukraine”.
Trong khi đó, một nhà ngoại giao phương Tây đã xác nhận Iran chuyển tên lửa đạn đạo cho Nga trong những tuần gần đây nhưng không cung cấp thêm thông tin chi tiết. Theo người này, các nước phương Tây lo ngại rằng việc Nga chuyển vũ khí cho Iran có thể củng cố vị thế của nước này trong cuộc xung đột có thể xảy ra với Mỹ và Israel.
Hồi tháng 11/2023, Iran thông báo đã hoàn tất các thỏa thuận để Nga cung cấp máy bay chiến đấu Su-35, trực thăng tấn công Mi-28 và máy bay huấn luyện phi công Yak-130.
Nhận định về quan hệ Nga – Iran, nhà phân tích Gregory Brew tại Tổ chức Á-Âu, nói: “Mối quan hệ mang tính chất giao dịch: để đổi lấy máy bay không người lái, Iran mong đợi có thêm hợp tác an ninh và các vũ khí tiên tiến, đặc biệt là máy bay hiện đại”.