Như cái lò
Men theo con ngõ nhỏ dẫn vào “xóm chạy thận” ở đường Lê Ninh (thành phố Vinh, Nghệ An), không khí oi bức, bí bách, nóng hầm hập. Dãy trọ có khoảng 16 phòng sát nhau, một phòng chỉ rộng chừng 10m2. Mái hiên dãy trọ được “trang trí” bằng những mái che lợp fibro xi măng, chỗ có, chỗ không, hoặc là những tấm bạt rách tả tơi. Những người bệnh ở đây đủ mọi lứa tuổi, đến từ nhiều huyện, nơi xa cách thành phố Vinh vài trăm cây số. Họ có chung hoàn cảnh là nghèo khó, bị suy thận, phải lọc máu hàng tuần để kéo dài sự sống.
Căn phòng trọ chật chội, với cái nắng nóng gần 40 độ C khiến nhiều bệnh nhân ở ‘xóm chạy thận’ gần như kiệt sức
Nép mình bên hiên phòng trọ, tiếng thở nặng nhọc, bà Trương Thị Thuyên (54 tuổi, trú huyện Quỳ Hợp) cho biết bà đã mất ngủ mấy hôm nay vì nắng nóng. “Đã 5 năm nay tôi ở đây chạy thận. Thời tiết nóng bức nên trong người lúc nào cũng rất khó chịu. Ngồi ngoài sân đợi gió thì không chịu được nắng, mà ở trong nhà thì bí bách không thở nổi. Mỗi lần đi điều trị trở về, người tôi cứ lả đi vì mệt mỏi. Đã thế, ngồi quạt chừng nào thì nóng chừng đấy, nhiều lúc phải dội nước lên người rồi ngồi quạt cho dễ chịu”, bà Thuyên chia sẻ.
Bà kể mình không chồng con, em trai thi thoảng đến chăm nhưng mới bị tai nạn giao thông. Ngoài thời gian lọc thận 3 buổi/tuần, bà Thuyên chẳng thể làm gì. Dưới cái nắng chói chang, bà chỉ có thể ngồi trong phòng, bởi ra ngoài vào thời điểm này rất dễ ngất xỉu. “Mùa hè đến là nỗi sợ của cả xóm. Ở trong phòng thì không khác gì cái lò, nóng không tài nào chịu được. Hôm nào đến viện có điều hòa, tôi lại cố nán lại tranh thủ chợp mắt ngủ, chứ về phòng là xác định chỉ có thức thôi”, bà nói.
Tháng 3/2019, bà Hồ Thị Minh (62 tuổi, trú huyện Quỳnh Lưu) đưa chồng đi chạy thận. Bốn tháng sau, bà Minh bất ngờ phát hiện bản thân mắc ung thư. Từ đó đến nay, hai ông bà ở lại xóm chạy thận này, cùng nhau chữa bệnh. “Nắng nóng kéo dài khiến chúng tôi không thể nào ngủ được. Đối với người bệnh, giấc ngủ rất quan trọng, nhưng hầu như về đêm mới có thể chợp mắt được một vài tiếng. Nhiều bữa nóng quá, tôi phải đi mượn thêm chiếc quạt cũ của hàng xóm. Dịp nghỉ hè, cô con gái út ở trong miền Nam đưa con về chơi với ông bà. Căn phòng trọ chật chội, tối đến, ba bốn mẹ con, bà cháu phải nằm dưới sàn nhà”, bà Minh tâm sự.
Dội nước, lau người
Sống ở “xóm chạy thận” được 6 năm, chị Phan Thị Phương (34 tuổi, trú thị xã Hoàng Mai) đã quen với cái nóng mỗi khi hè về. “Nắng nóng thì năm nào cũng phải trải qua, mình phải chịu thời tiết thôi chứ cũng không biết làm răng. Trời nắng nóng, tôi ăn uống cũng hạn chế nên sức khỏe yếu, mệt hơn hay bị khó thở”, chị Phương nói.
Trời nóng khiến người chị Phương ướt như vừa tắm. Chị phải liên tục lấy chiếc khăn ướt trùm lên đầu cho hạ nhiệt. Về kinh nghiệm chống nóng trong những ngày thời tiết khắc nghiệt, chị cho biết, trong phòng luôn có sẵn chậu nước và khăn mặt. “Những ngày nóng 38 - 40 độ này, để nằm nghỉ được trong phòng, cứ vài chục phút tôi lại phải dậy lau người một lần. Nhiều bữa nóng quá, tôi phải lấy nước dội lên người cho mát. Tôi còn dùng nước hắt vào mái và tường của phòng trọ để giảm nhiệt. Dù đã làm mọi cách để mát nhưng vẫn không thể xua tan cái nóng”, chị cho hay.
Ở “xóm chạy thận”, phòng trọ của bà Lê Thị Liên (59 tuổi, trú huyện Quỳ Hợp) được coi là “sang” hơn những phòng khác bởi được lắp điều hòa. Tuy nhiên, theo lời bà, chiếc điều hòa chỉ để cho đẹp chứ ít khi được sử dụng. “Mang tiếng là phòng có điều hòa nhưng không dám bật vì rất tốn tiền điện. Khi nào nóng quá, không chịu được nữa thì tôi mới mở chừng mươi phút trước khi đi ngủ cho phòng đỡ nóng rồi tắt ngay. Nay lo tiền thuốc, mai lo tiền thuê nhà nên tiết kiệm được khoản nào hay khoản đấy”, bà nói.
Nhiều phòng trọ tại “xóm chạy thận” thời điểm này cửa đóng then cài. Hỏi ra mới biết, một số bệnh nhân tranh thủ chạy Grab, đi nhặt ve chai hay rửa bát thuê kiếm thêm thu nhập và quan trọng hơn là để tránh nóng. “Ở đây, chúng tôi làm đủ nghề để mưu sinh. Người còn trẻ thì chạy xe ôm, rửa bát; người già thì bán nước, nhặt ve chai. Nắng nóng khiến cuộc sống bị đảo lộn. Nhiều khi chạy ngoài đường còn đỡ nóng hơn ở phòng trọ”, ông Trương Tâm (63 tuổi) chia sẻ.
Ban ngày đã thế, tối đến tình cảnh cũng không khác nhiều. Do nằm sâu trong ngõ nhỏ, chung quanh nhà cửa cao tầng nên “xóm chạy thận” vẫn rất kín gió. Sau 19 giờ, để tiết kiệm điện và tránh cái nóng như nung trong những căn phòng kín, cả xóm vẫn kéo nhau ra ngồi bên hiên nhà, hổn hển thở trước những chiếc quạt cũ kỹ chạy lờ đờ.