Lời tòa soạn: Vụ án đưa Dương Chí Dũng trốn đi nước ngoài đã tạm khép lại với mức án 18 năm dành cho Dương Tự Trọng – em trai của Dương Chí Dũng. Nhiều ý kiến cho rằng bản án đã thể hiện sự nghiêm minh của pháp luật, tuy nhiên, một số người khác thì lại băn khoăn về sự cân nhắc giữa tình và lý sao cho trọn vẹn, mức án 18 năm tù là quá nặng với động cơ là "giúp đỡ" người ruột thịt.
Để mang tới cho Quý độc giả cái nhìn đa chiều hơn, Báo điện tử Trí thức trẻ đăng tải loạt bài phỏng vấn những người nổi tiếng, có trách nhiệm trong xã hội. Trong loạt bài này, họ phải nhập vai để trả lời câu hỏi: NẾU HỌ LÀ DƯƠNG TỰ TRỌNG, HỌ SẼ LÀM GÌ? GIÚP DƯƠNG CHÍ DŨNG CHẠY TRỐN? KÊU GỌI ANH TRAI TỰ THÚ HAY ÁN BINH BẤT ĐỘNG?
Bài 1: "Phương án tối ưu" của Dương Tự Trọng giúp Dương Chí Dũng
Bài 2: "Dương Tự Trọng khuyên anh bỏ trốn là mù quáng"
Liên quan đến mức án của Dương Tự Trọng, không ít ý kiến cho rằng con số 18 năm tù sẽ có ảnh hưởng không tốt đến quan hệ tình cảm gia đình trong xã hội Việt Nam bởi việc giúp đỡ anh trai của bị cáo đã bị trừng phạt quá nặng. Tuy nhiên, cũng có ý kiến bày tỏ sự đồng tình với mức án này bởi có như vậy mới có sức răn đe lớn.
Trao đổi với chúng tôi về vụ án cũng như mức án của bị cáo Dương Tự Trọng, Luật sư Trần Quốc Thuận - nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội cho rằng: “Dương Tự Trọng là một cán bộ gần như cao cấp của công an nhiều năm trong ngành nên Dương Tự Trọng biết rằng nếu tổ chức cho Dương Chí Dũng bỏ trốn thì mình sẽ phạm vào tội gì.
Tôi có suy nghĩ mang tính suy đoán rằng Dương Tự Trọng nhất định sẽ biết được người đã thông tin cho anh trai mình đi trốn là ai và cũng phải có niềm tin rằng người đó “đỡ đầu” Dương Tự Trọng trong cuộc trốn chạy này và sau đó cũng có thể “đỡ đầu” Dương Tự Trọng nếu sa cơ, thất thế. Nếu chỉ vì tình cảm anh em mà Dương Tự Trọng đưa anh mình đi trốn thì lại là chuyện khác”.
Ông Thuận phân tích: “Về mặt lão luyện trong ngành, hẳn là khi nghe Dương Chí Dũng thông báo về việc mình bỏ trốn, Dương Tự Trọng biết ai thông báo và hoàn toàn có thể xác minh nguồn tin đó thì Dương Chí Dũng mới có thể “thoát” trong gang tấc trước khi công bố lệnh bắt như vậy. Tuy nhiên, trước phiên tòa, Dương Tự Trọng nhất định không khai ra người đã báo tin cho Dương Chí Dũng. Có thể vì một lý do nào đó mà Dương Tự Trọng không khai ra người này. Và mức án nặng đối với Dương Tự Trọng nằm một phần ở chỗ đó.
Có một lý do khác khiến Dương Tự Trọng phải chịu mức án nặng nằm ở chỗ Dương Tự Trọng mang hàm Đại tá công an nhưng vì tình cảm anh em đã không tố giác tội phạm mà còn dùng bộ máy chống tội phạm để bao che cho tội phạm”.
Tuy nhiên, ông Thuận cũng cho biết: “Tôi không quan tâm nhiều lắm đến sự nặng nhẹ của mức án dành cho Dương Tự Trọng mà tôi chỉ quan tâm đến việc xử đến nơi đến chốn dù liên quan đến bất cứ cá nhân nào. Việc làm lộ bí mật công tác là khách quan ai cũng thấy rồi nhưng vấn đề là ai làm lộ. Trước đây, trong vụ án Lã Thị Kim Oanh, chúng ta đã làm được đến nơi đến chốn. Việc truy tới gốc vấn đề sẽ giúp Đảng nâng cao uy tín và giữ được niềm tin của nhân dân dành cho mình”.
“Nếu tôi biết người có hoàn cảnh như Dương Tự Trọng thì tôi sẽ khuyên người đó rằng anh hãy khuyên anh mình ra đầu thú vì ra đầu thú còn được giảm nhẹ tội, thật thà khai báo cộng với truyền thống gia đình cũng như những đóng góp cho ngành thì mức án cũng sẽ không đến mức cao nhất. Còn về hậu quả của các việc do anh gây ra thì gia đình sẽ cố gắng huy động anh em để giúp đỡ anh khắc phục phần nào.
Dương Tự Trọng phải hiểu rằng dù Dương Chí Dũng có thoát khỏi Việt Nam nhưng còn Interpol nên không thể nào thoát được. Tôi cho rằng phương án đó vừa phù hợp với luật, vừa hợp đạo lý nhất”, ông Trần Quốc Thuận nói.
Đối với trường hợp Dương Tự Trọng đã khuyên nhưng Dương Chí Dũng vẫn không ra đầu thú, ông Trần Quốc Thuận cho rằng: ‘Với tình cảm anh em ruột thịt, khả năng tố cáo để cho công an đến bắt anh mình là rất khó và không nên.
Nhưng Dương Tự Trọng khi đó phải đặt lợi ích và danh dự của một gia tộc lên trên lợi ích một cá nhân trong gia tộc mà nói rằng việc này nguy hiểm cho gia tộc nên em không thể giúp anh bỏ trốn. Tuy nhiên cuối cùng Dương Tự Trọng đã chọn con đường nguy hiểm nhất và hậu quả như thế nào thì mọi người đã thấy rõ”.
